I
zouden leiden tot een diepgaand begrip
van eikaars cultuur. Contacten onder
houden met partnersteden behelst nogal
wat, was mijn overtuiging en de ideeën
van de hierboven geciteerde Van
Bochove, bevestigden dit.
Van Bochove onderstreepte dit met een
vertoog over ernstige zaken als oorlog
en vrede en de noodzaak van vriend
schappelijke uitwisselingen teneinde een
Derde Wereldoorlog te voorkomen. En
hij was de enige niet.Veel stadsgrenzen
in Nederland zijn opgeluisterd met bor
den met namen van geallieerde buiten
landse steden. Dat liegt er toch niet om.
Stadsbesturen en burgers zo dacht ik,
geven zich met reden in grote getale
over aan internationale contacten met
zuster- of partnersteden. Zo ook
Schiedam.
De eerder genoemde voorstad van
Londen, Wandsworth, hoort anno 1996
niet meer thuis in het kringetje van
partnersteden waartoe Schiedam zich als
actief lid mag rekenen. De contacten
zijn een stille dood gestorven. Maar,
onderlinge uitwisselingen vinden heden
ten dage nog volop plaats binnen de
partnersteden die in oktober 1996 een
Document of friendship and coopera
tion ondertekenden in het Sloveense
Velenje. De vriendschap met Engeland
wordt tegenwoordig gebotvierd op de
stad Neath. De kring bestaat voorts uit
het Duitse Esslingen am Neckar.Vienne,
het Noorditaliaanse Udine en Velenje
(Slovenië). De partnersteden treffen
elkaar in ambtelijk verband op de jaar
lijkse conferentie die elke keer in een
andere stad van de kring wordt gehou
den. Dit terugkerende evenement vormt
de basis voor verdere contacten. Onlangs
heeft de Spaanse stad Albacete zich min
of meer in het gezelschap geparachu
teerd, maar tot werkelijke uitwisselingen
hiermee is het nog met gekomen. Want,
wat Schiedam in Spanje uit te wisselen,
te verbroederen of te onderstrepen
heeft, speelt zich nog hoofdzakelijk af
aan de zonovergoten costa's met de patat
evenzeer in de nabijheid als op onze
plaatselijke Koemarkt en een koele
Hollandse pils onder handbereik. Espana
por favor.
Schiedam is actief in de kring van part
nersteden en is zodoende uitermate
geschikt als toetssteen voor de hoogdra
vende ideeën die ik jarenlang heb
gehad. Reden om twee experts in het
Schiedamse ambtelijke circuit aan de
tand te voelen, zijnde Jan Brouwer,
werkzaam bij het bureau Communicatie
en externe betrekkingen van de
gemeente Schiedam, en burgemeester
Reinier Scheeres. Brouwer neemt de
relaties met partnersteden serieus en
zwaarwichtig op, terwijl Scheeres
geneigd is de betekenis van de interna
tionale relaties te relativeren. Jan
Brouwer en Reinier Scheeres brachten
verheldering ten aanzien van mijn
sprookjesachtige ideeën. En het overgro
te deel ging daarmee aan scherven.
De eerste barst in mijn voorstelling
werd overigens niet door hen geslagen
maar door een paar stadsgenoten bij wie
ik - zelf geen Schiedamse van geboorte-
te rade ging. Slechts een enkeling had
wel eens van (jeugd)uitwisseling verno
men en dat meestal uit de krant of uit
het vroegere magazine 'De Schiedamse
Gemeenschap'. Deze 'Gemeenschap' had
de uitwisseling ooit als een zorgelijk,
maar door gratis meereizende journalis
ten luidkeels geprezen kind onder haar
hoede genomen.
De oorspronkelijke doelstelling van de
uitwisselingen was de verbroedering van
'gewone mensen' en dat is zo gebleven.
Schiedammers gaan nog steeds, net als
decennia terug, met bussen tegelijk fana
tiek sporten in den vreemde. Jan
Brouwer van de gemeente Schiedam: 'In
de jaren '60 en '70 lag de nadruk van de
activiteiten op sport en cultuur. Voor
dergelijke uitwisselingen kunnen burgers
een aanvraag indienen bij de gemeente.
In bepaalde gevallen wordt deze geho
noreerd met een subsidie in de reiskos
ten.' De doelstelling in de internationale
uitwisselingen tussen burgers is ongewij
zigd, bevestigt ook burgemeester
Scheeres. De idee is om jeugdigen en
overige Schiedammers kennis te laten
maken met leden van andere Europese
volkeren.
Ondanks de geruststellende woorden
van de burgemeester, lijkt ten tijde van
de Koude Oorlog een inhoudelijke ver
schuiving in de internationale contacten
geslopen te zijn, die het hoofddoel van
de ongedwongen, vriendschappelijke
sfeer tussen Europese burgers onderling,
min of meer bedreigt. Deze dreiging
bestaat uit een verbreding van onder
werpen die op de agenda van de part-
nerstad-conferenties terecht komen. De
uitwisselingen blijven niet meer beperkt
tot de gebieden sport en cultuur.
Brouwer:'De laatste jaren komen de
onderwerpen onderwijs, milieu, jeugd-
en jongerenwerk en zelfs economische
samenwerking op de agenda.' Deze ont
wikkeling kan leiden tot een verontrus
tende situatie, gezien de oorsprong van
de internationale uitwisselingen. Al vin
den Brouwer en Scheeres beiden dat
een verbreding van de onderwerpen de
oprechtheid van de vriendschap niet in
de weg hoeft te staan. De schoen wringt
wanneer Brouwer toevoegt dat de
nieuwbakken onderwerpen niet gemak
kelijk bespreekbaar zijn op internatio
naal niveau. Hij schuift het op een taal
probleem: 'Er wordt, met de cultuurver
schillen in het achterhoofd, voorzichtig
gemanoeuvreerd.'
Uit deze woorden maak ik op dat in de
kring van partnersteden grotere belan
gen op het spel staan dan een bezoekje
van een groep schoolkinderen. Ha.., de
relaties met partnersteden gaan waarach
tig over grote zaken als Economie,
Milieu en Welzijn. Tevens vermoed ik
dat de internationale relaties op ambte
lijk niveau in het verlengde van
Brouwers woorden nogal breekbaar zijn.
De relativerende Scheeres deelt mijn
nieuw verworven inzicht niet.Volgens
hem is in de internationale relaties niets
meer taboe. Beperkte financiële midde
len en gebrek aan tijd belemmeren dat
alle mogelijkheden van internationale
samenwerking worden benut. Hij ont-
127 Musis
