■RH
A
WÊÊÊ&ÊiÊÊii
pêm* m
Hèt adres voor al uw zorg en
Cl andere verzekeringen
Mm?'
grafische kunstenaars toegepaste - steendruk is de tijd sedert
1880 slechts met muizenstapjes voortgeschreden.
Wel stelt ook de opzet van een dergelijk grafisch centrum een
aantal bijzondere eisen. De verschillende werkplaatsen zullen
in relatie tot elkaar moeten staan en ook een kleine biblio
theek, een ontvangst- en een expositieruimte zijn nooit weg.
Ook het Frans Masereel-centrum bundelt verschillende deel
disciplines en randvoorzieningen tot één geheel.
Maar, grafische kunsten beperken zich niet langer tot hoog- en
zeeldruk, etsen en lithografie. Ook digitale uitingen hebben
zich stevig verankerd in de beeldende kunst. Beeldmanipulatie,
fotografie, audiovisuele technieken en alle mogelijke combina
ties daarvan met reeds bestaande- of uit andere vakken geleen
de technieken zullen deel uit moeten maken van een grafisch
centrum dat zich als middelpunt van activiteiten en vernieu
wingen wil profileren. Ook in dat opzicht is het goed om de
blik even naar vlak over de Belgische grens te richten. Het
Frans Masereel-centrum functioneert als centrum voor de
'klassieke' grafische kunsten in grote lijnen nog steeds uitste
kend. Toch loopt de belangstellend langzaam wat terug omdat
de mogelijkheden om zich te richten op meer actuele vormen
van grafische kunst er te beperkt zijn.
Een sterke pijler onder het 'plan Sanders' was indertijd gelegen
in een koppeling van verschillende disciplines en opleidingsvor
men binnen één centrum. Deze was er reden van dat met
name de Rotterdamse Academie voor Beeldende Kunsten
graag een inbreng had in de planvorming. Want de gedachte
ging daarbij uit naar een zogenaamde 'tweede fase'-voorzie-
ning; een accomodatie waarin afgestudeerden zich verder kon
den ontwikkelen in een kader waarin kunstenaars met kunste
naars en specialisten samenwerken. Die optie heeft nog niets
aan aantrekkelijkheid verloren. Mits deze doelstelling ook nu
overeind blijft. En dat zou betekenen dat het Schiedamse gra
fisch centrum zowel op het gebied van de 'klassieke' grafische
kunsten als in actuele digitale en fotografische technieken
ruime mogelijkheden beschikbaar zou moeten hebben voor
jonge en gevestigde kunstenaars. Enerzijds om aan hen de mid
delen te bieden om zich verder te bekwamen, anderzijds om
een vanuit een groot gebied bezochte werkplaats te zijn die alle
faciliteiten heeft voor het realiseren van bijzondere projecten.
Want behalve op ideëele doelstellingen dient de aandacht
natuurlijk ook te worden gericht op de exploitatierekening.
Het bieden van faciliteiten die het niveau van het bestaande
overtreffen is tegelijk voorwaarde om de kunstopleidingen in
de regio in dit geheel te kunnen betrekken. Natuurlijk zijn
deze nog steeds geïnteresseerd in de 'klassieke' mogelijkheden.
Maar de werkelijke belangstelling wordt toch pas gewekt als in
een 'tweede tase-plan' mogelijkheden ter sprake worden
gebracht, waarin zijzelf niet (meer) kunnen voorzien.
Overigens kan ook op andere wijze een bijdrage worden ver
kregen in de exploitatie en functionaliteit. Het Stedelijk
Museum heeft te kennen gegeven dat er betere bestemmingen
denkbaar zijn voor de museale ruimte die nu door de
Kunstklassen worden ingenomen. Dat lijkt hard, maar het
tegendeel is waar. Hoe verknocht de deelnemers aan de kunst
klassen zich misschien ook voelen met de beeldende kunst in
het St. Jacobs Gasthuis; het museum is geen werkplaats en er
mag niet van worden verlangt dat ze dit desondanks toch zou
moeten zijn. Het inpassen van de kunstklassen in een grafisch
centrum zou meer voor de hand liggen. En nog een -aan de
kunst geliëerde- instelling is een mogelijke kandidaat-onder-
huurder; de artotheek die het bestaan aan het Bachplein niet
tot in lengte van dagen wil rekken. Denkend aan eventuele
samenvoeging van de kunstuitlenen van Schiedam en
Vlaardingen in één organisatie, maakt het aannemelijk om ook
eens na te denken over vestiging in een ambiance waarin kunst
meer centraal staat. Eventueel met in stand houden van depen
dances om niet te ver verwijderd te raken van het publiek.
Rest de vraag of een dergelijk centrum, in de Korenbeurs, in
Schiedam, kans van slagen heeft. In de grote regio Rijnmond
zijn geen voorzieningen waarmee vergelijk mogelijk is.
Hooguit kunnen enkele kleinere grafische centra worden
genoemd, maar deze zijn ofwel te beperkt geoutilleerd, ofwel
alleen beschikbaar voor een besloten groep gebruikers, ofwel
zodanig gespecialiseerd dat de kunstenaar er slechts terecht kan
voor één enkele techniek. Ooit onderhield de Rotterdamse
Kunststichting een succesvolle grafische- en (apart gehuisveste)
audiovisuele workshop. Dit imtiatiel kwam echter ten einde
toen de 'grafische' werd geprivatiseerd. Ook daar bestond het
idee om het initiatief verder uit te bouwen maar dit strandde
uiteindelijk op ruimtelijke- en organisatorische problemen.
De vraag of een grafisch centrum in de Korenbeurs ooit tot
de realistische mogelijkheden zal behoren, is hiermee niet
beantwoord. Exploitatie en financiële ondersteuning zullen
nauwkeurig moeten worden onderzocht, over het invullen van
luncties zal menig gesprek nodig zijn, overleg dient er te
komen met de bestaande opleidingen en ook de kunstenaars
waarvan een grafisch centrum het uiteindelijk moet hebben,
dienen een stem in het kapittel te hebben. Slechts twee dingen
staan vast: Er is een 'plan Sanders' -compleet met een eerste
ontwerp en financiële opzet- dat geactualiseerd nog altijd heel
aantrekkelijk lijkt, er is een ruimte voorhanden die geknipt
lijkt voor het realiseren van dit plan en er zijn enkele partici
panten, die met meer dan gewone nieuwsgierigheid verder
zouden willen praten. En natuurlijk heeft het zin om daarbij
eens aanvullend te kijken naar mogelijke externe steun voor
het tot stand brengen van het digitale deel met, tot slot, een
vergelijking tussen de exploitatie van een grafisch centrum in
de Korenbeurs en die van een algemene bestemming. Want
voor een monument als de Korenbeurs kost elke bestemming
altijd geld. Welk plan door D66 ook wordt aangedragen
£-*' - M,"
ZORGVERZEKERAAR
DSW
Hoofdkantoor: 's-Gravelandseweg 555, 3119 XT Schiedam,
Tel. (010) 246 64 66
179 Musis
