DE TWEEDE BRANDERSBUURT
IS NOG NIET VERLOREN
Kor Kegel
Drie monumenten aan de
Westerkade in Schiedam krijgen
een culturele bestemming.
Soundhouse Recording Studio's
verlaat het scheve hoekpand aan
de Singel. Muziekproducent
Martin Agterberg heeft doelbe
wust aan de oude branderij De
Olyfboom de voorkeur gegeven
boven minder stijlvolle nieuw
bouw op Vijfsluizen, welke loca
tie bij ondernemers nogal in de
belangstelling staat. Soundhouse
krijgt aan de Westerkade als
buren het architectenbureau Van
Velzen Lafeber en het cursus
centrum Learning Associates
International, beide thans nog
gevestigd aan de Boterstraat.
Aan de andere zijde van
Soundhouse - in de voormalige
branderij Bleiswyk - zal het deco
ratelier van Jan van der Steen
uitbreiden.
Het gaat om bedrijven met een
nationale markt en dat treft, want
volgens de Historische
Vereniging Schiedam is de
Westerkade van nationale allure.
Uniek aan de 'culturele injectie'
aan de Westerkade is dat de
ondernemers dankzij een geza
menlijke aankoop de monumen
ten wegsleepten voor de neus
van watertandende auto- en vast
goedhandelaren. Makelaar Anke
Bodewes kan tevreden terugzien
op een spannende en gecompli
ceerde bemiddeling.
Er is sprake van
een herontdek
king van een stuk
Schiedam dat
voor de j enever-
industrie vroeger
net zo belangrijk
is geweest als de
binnenstad. Het
overgangsgebied
tussen Schiedam-
Centrum en de
Gorzen heeft het
in zich een
attractieve en toeristisch interessante
zone te worden. Het is zonder overdrij
ving de Tweede Brandersbuurt van
Schiedam, meldde Musis m juli/augustus
1996.
Maar je moet er oog voor hebben. De
Schiedamse ondernemers, die gezamen
lijk drie monumentale gebouwen aan de
Westerkade hebben gekocht van
Unilevex-dochter Quest, zagen snelle
jongens van bankinstellingen hard weg
hollen - te veel haast om er doorheen te
kunnen kijken en om te zien dat er veel
van te maken valt. Het was een lokale
kapitaalverstrekker die wel interesse had
en in de opwaardering van de
Westerkade gelooide. Als je in Schiedam
gevestigd bent, weetje nu eenmaal beter
dat de gemeente werkt aan een beeld
kwaliteitsplan voor de omgeving van
Westerkade, Nieuwe Haven en Plantage.
Ook voor het traject van de binnenstad
richting Nieuwe Maas, langs de
Buitenhaven, bestaan gedurfde plannen.
Het gehele plangebied telt de helft van
de nog in Schiedam aanwezige distil
leerderijen (Nolet, De Kuijper en
Wanders) en een niet te onderschatten
aantal monumentale gevels. Tezamen
kunnen de impulsen aan de Tweede
Brandersbuurt van Schiedam een welko
me versterking betekenen van de cul
tuurhistorische functie van het stadscen
trum. Herstel van het gebied heeft een
positief effect op de ontwikkeling van
de binnenstad," beaamt een ambtelijke
notitie uit maart 1997.
De eiwitlabriek Quest International
maakte begin dit jaar wel bezwaar tegen
de aanwijzing van de fabriekspanden tot
gemeentelijk monument. De directie te
Naarden was bang dat het de verkoop
zou bemoeilijken. Eigenlijk bleek het
tegendeel het geval, want er kwamen
meer kapers op de kust en uiteindelijk
heeft wethouder Aad Wiegman zich nog
ingespannen bij het moederconcern
Unilever 0111 te bevorderen dat de bran
derijen niet aan de 'aasgieren' van de
beleggerswereld zouden worden ver
kocht, maar aan eerbiedwaardige onder
nemers uit Schiedam die aan uitbreiding
toe waren. Een rondgang door de bijna
ontmantelde eiwitfabriek leert dat
Quest de monumentale potenties van de
drie fabriekspanden nooit heeft inge
zien. Er is op de gekste plekken uit- en
doorgebroken, vooral bij een uitbrei
ding, elf jaar geleden. Het herstel van de
monumenten zal daarom een huzaren
stukje op zichzelf zijn, al zijn er verdie
pingen waar de historie voelbaar aanwe
zig lijkt. Maar eerst moet er een asbest-
verwijderaar komen voor een silo die
door enkele etages heen gaat. De
bodemsanering mag in fases verlopeh.
De lucht van eiwit hangt nog op de
buitenplaats, naast het decoratelier van
Jan van der Steen. De vroegere decor
bouwer van het RO Theater begon vijf
jaar geleden voor zichzelf en al gauw
was zijn atelier in Poortugaal te klein.
,,Mijn vrouw, Margriet, is een notoire
Schiedamse. Zo ben ik hier terechtgeko
men. Het is een locatie met een heel
eigen stijl," zegt Jan van der Steen. Zijn
bedrijf loopt goed. Met zeven, soms vijf
tien, medewerkers bouwen ze aan de
Westerkade de decors voor musicals en
opera's (Cyrano, The Phantom) en caba
retières als Simone Kleinsma en Tineke
Schouten. Ook voor de opening van het
Ajax-stadion, de Arena, en de opening
van de Maeslant-stormvloedkering bij
Hoek van Holland werd het atelier van
Van der Steen ingeschakeld 0111 de festi
viteiten op te luisteren. Het bedrijf zit
op een steenworp afstand van de eerste
Retourette 111 Nederland, de retourshop
van de gebroeders Ed en William de
Block, die in de Groenelaan een Albert
Heijn franchisen. Van der Steen kleedde
twee jaar geleden de eerste Retourette
aan en geniet nu mee van de spectacu
laire groei van Retourettes in binnen-
en buitenland. Binnenkort is Van dei-
Steen voor een weekje in Wenen om de
tweede Retourette in Oostenrijk vorm
185 Musis
