'Trots' is niet het juiste woord waar Wiegmans relatie met
Schiedam en zijn visie op toekomstige ontwikkelingen ter
sprake is. 'Verbondenheid' zou beter passen en verklaart boven
dien waarom hij -in tegenstelling tot zoveel anderen - niet
begint met het steken van de loftrompet over de havens, de
molens en het feit dat de jenever zich heden ten dage weer
met succes als toeristisch smeermiddel laat aanwenden.
Ook in zijn lange carrière in de plaatselijke politiek, heeft
Wiegman zich zelden bediend van bij voorbaat 'goed scoren
de' uitspraken en onderwerpen, zonder daarmee meteen te
vervallen tot het type bestuurder voor wie 'doe maar gewoon,
dan doe je al gek genoeg' het hoogste credo is. Integendeel.
Alleen heeft hij steeds de nadruk gelegd op politieke basale
onderwerpen als lastenverlaging, leefbaarheid, werkgelegen
heid, scholing en pogingen 0111 de economische positie voor
bedrijfsleven en bevolking structureel op een hoger plan te
brengen.
Werkgelegenheid, onderwijs en kennisvermeerdering noemt
hij de belangrijkste onderwerpen waaraan het toekomstig
Grote Steden-beleid aandacht moet geven. 'De werkgelegen
heidsgroei is onvoldoende om de groei van de beroepsbevol
king op te vangen', zegt hij. 'Dat is een hard gegeven dat
inspanningen op dit gebied de allerhoogste prioriteit geeft.
Wanneer wij geen kans zien om hierin verandering te brengen
tast dit op den duur de gehele samenleving aan. De wijkbe-
heerplannen Nieuwland en straks de vernieuwprojecten in
Groenoord, het op een hoger plan brengen van het Oosten en
het handhaven van het leefklimaat in de Gorzen en het
Westen, hangen nauw samen met werkgelegenheid en inko
men'. Hetzelfde geldt natuurlijk voor verbeterplannen op
wijkniveau, in samenwerking met de bewoners. Hoe lager het
gemiddelde inkomen, hoe groter de aanwijsbare opleidings
achterstand en hoe hoger het werkloosheidscijfer, hoe groter
de inspanningen zullen moeten zijn om de leefbaarheid op
peil te houden. Het door Kor Kegel zo vaak aangehaalde en
gepropageerde 'opzoomeren', lukt aanwijsbaar beter in een
wijk als de Gorzen dan op de achterstandsvlekken in
Nieuwland en Groenoord. Dat is ook in Schiedam een inmid
dels aanvaard gegeven. Op het gebied van stads- en wijkont
wikkeling, sociaal-maatschappelijke zorg en volkshuisvesting
kan een hoop worden gedaan, maar even essentieel is het
handhaven van het inkomens- en opleidingspeil. Desnoods
door het 'injecteren' van 'welstandsgebieden' in stadsdelen met
een achterstandsproblematiek.
Het beeld dat in het Concept Actieplan van Schiedam wordt
geschetst is niet bijster opwekkend. Het centrum kent met
vijfendertighonderd inwoners (5% van het totaal) een zeer lage
woningbezetting tegenover een relatief hoge gemiddelde
opleiding en een inkomensniveau boven het stedelijk gemid
delde. Dit geldt verder alleen voor de wijken Kethel,
Woudhoek en Spaland (samen 19%), de rest van Schiedam
blijft daaronder, waarbij dan nog moet worden gerekend dat
Schiedam als geheel onder het landelijk gemiddelde uitkomt.
In ronde getallen kunnen tot de groep hogere inkomens en
opleidingen een kleine negentienduizend inwoners worden
geteld, terwijl zo'n kleine vijftigduizend tot de groep behoren
die onder het gemiddelde blijft. Deze cijfers kunnen, zonder al
te gedetailleerd te worden, nog wat verder worden uitgewerkt.
Oost (16%) en Nieuwland (21%) blijken dan wijken te zijn
met een hoog werkloosheidpercentage en een ruim tot zeer
ruim percentage allochtone bewoners. West (16%) en Zuid
(9%) kunnen worden gekenmerkt als wijken met een stabiel
en hecht sociaal karakter, Groenoord (14%) kent een sterk ver
ouderde bevolking en Woudhoek/Spaland is het jonge en kin
derrijke gebied, dat overigens de meeste inwoners herbergt die
(nog) geen feitelijke binding met Schiedam hebben en vaak
ook niet in Schiedam werkzaam zijn. Of...., nog
scherper gesteld; op ruim eenderde van Schiedam
is het begrip achterstandsgebied van toepassing,
eenvijfde behoort tot de vergrijsde woongebie
den en een kwart kan in karakter stabiel worden
genoemd, met echter eveneens een sterke ten
dens tot vergrijzing. Slechts aan eenvijfde deel
van Schiedam kan een zekere welstand worden
toegerekend, waarvan meer dan de helft zich in
het uiterste noorden van Schiedam bevindt. De
naam 'Svea parken' die Adrie Reijnhout voor de
nieuwste stadsuitleg verzon (dit in het verlengde
van diens 'Montmartre' voor het binnenstadsge-
bied en de Rive Gauche voor het ontwikkelings
gebiedje aan de Westmolenstraat waarmee deze
wethouder het begrip;'Schiedam op de kaart
zetten' heel creatief omkeert in het dan maar
dumpen van van de wereldkaart gepikte namen
in de polders tussen Schie en Poldervaart) blijkt
dus een juiste keuze. De welstand in Schiedam
vestigt zich op bijna Scandinavische afstand en
heeft een al even koele en afstandelijke relatie tot
de stad van vestiging.
Wiegman richt zich vooral op het versterken van
de bestaande werkgelegenheid. Natuurlijk ver
welkomt ook hij van harte nieuwe bedrijven in
Schiedam, maar minder dan dat van een aantal
collega-wethouders is het beleid gericht op het
'scoren' van bedrijven. Wiegman: 'Natuurlijk
steekt het weieens als je op bijeenkomsten de
succes-verhalen van collega's hoort die het ene
bedrijf na het andere over de gemeentegrenzen «Ét»
weten te praten, maar het is ook goed om daar-
naast toch een paar andere zaken in het oog te
houden. Bijvoorbeeld of zo'n nieuw bedrijf
behalve een economische bijdrage ook een toe
voeging betekent aan de bestaande werkgelegen
heid, of dat het gaat om een onderneming die
z'n werknemers blijvend van elders zal halen en
feitelijk geen effect zal hebben op de plaatselijke situatie. En
ook moet je je afvragen of zo'n bedrijf in staat is om bindin
gen aan te gaan met het al aanwezige bedrijfsleven en op die
manier deel gaat uitmaken van een bestaand patroon.
De keuze voor het vergroten van de werkgelegenheid vanuit
de bestaande situatie, activiteiten en structuren is stukken min
der spectaculair. Maar heeft op den lange duur wel tot gevolg
dat het peil over de gehele linie stijgt. Ook omdat je je op
deze wijze niet richt op het verhandelen van vierkante meters
industrieterrein maar op het zoeken naar bedrijven waarvoor
Schiedam door de aanwezige infrastructuur, het bestaande
industrieklimaat, het beschikbare arbeidspotentieel of ontwik
kelingsmogelijkheden in de sfeer van samenwerking en onder
steuning wat te bieden heeft'.
Die keuze wordt ook ingegeven door de karakterschets uit het
Concept Actieplan. Wil de vergroting van de werkgelegenheid
werkelijk effect hebben op de algemene welvaart dan zal deze
een vermindering teweeg moeten brengen van de bestaande
werkloosheid. Wiegman benadrukt dat tevaak het aantal inge
schreven werkzoekenden wordt verward met het meer structu
rele werkloosheidscijfer waardoor het beeld nog somberder
lijkt dan het is. Maar dan nog.
Wiegman: 'Daarom ben ik des te blijer met de komst van
bedrijven als Van Seumeren op de kop van het vroegere
Wilton Fijenoordterrein. Een dergelijk metaalbedrijf brengt
niet alleen nieuwe hoogwaardige werkgelegenheid naar
Musis 274
