DE WIJKBEWONERS
WETEN HET BETER
Kor Kegel
Het is voor de overheid tegenwoordig een heel probleem als een wijk géén bewo
nersvereniging heeft. De gemeente en de politie, maar ook de woningcorporaties
of het nutsbedrijf, komen steeds meer tot de erkenning dat de bewoners zelf het
beste weten wat er in hun woonomgeving nodig is. En dan is het wel zo gemakke
lijk om in de wijk een eerste aanspreekpunt te hebben.
Natuurlijk, niet iedere wijkbewoner is lid van de bewonersvereniging, dus je moet
altijd in de gaten houden of het bestuur ervan voldoende representatief is en de
bevolking bereikt. Maar als je géén bewonersvereniging hebt - wie garandeert
dan dat een inspraakavond een representatief beeld oplevert? Thuisblijvers zijn er
altijd. Een zwijgende meerderheid komt overal voor. Daar waar een bewonersver
eniging actief is en de bewoners van straten en pleinen ondersteunt, is de kans op
vitaal burgerschap het grootst. Daarom zal het niemand meevallen om te ontken
nen dat de bewonersverenigingen de beste spreekbuis zijn van de wijkbewoners,
de actieve én de passieve.
En toch gedragen de lokale overheid, welzijnsinstellingen, corporaties, politie en
nutsbedrijf zich nog allesbehalve als partners die de slagkracht en effectiviteit van
bewonersverenigingen willen bevorderen. Even een paar harde noten kraken ter
gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de bewonersvereniging Schiedam-Zuid.
Het ging om een wildrooster. In
het wijkoverleg waren alle part
ners het er over eens dat er geen
honden uitgelaten mochten wor
den op het binnenterrein, dus
was een rooster een goed middel.
Vervolgens was er een maandenlange
competentiestrijd tussen de woning
bouwvereniging en de gemeente over
het eigendom van de grond en de
beheerplicht. Ze bakkeleiden over wie
het rooster moest betalen. Maand na
maand keerde het wildrooster op de
agenda terug en zo gebeurde het ook
met een paar prullenbakken en ver
keersdrempels. Enkele actieve wijkbe
woners haakten af. Het schiet met op,
vonden ze. Andere bewoners hielden
vol, ze bleven er op hameren en ze kre
gen ten lange leste hun zin.
Maar is het in een serieuze overlegcul-
tuur nodig om over dit soort marginale
kwesties een halfjaar te moeten zeuren?
De verantwoordelijke instellingen beho
ren dit soort vanzelfsprekendheden
gewoon even te regelen.
Gaat het beter, als er gewichtiger vraag
stukken aan de orde zijn? Niet of nau
welijks. Er was een stevig conflict omdat
de bewonersverenigingen - zuiniger dan
de gemeente - ineens niet mochten spa
ren uit hun jaarlijkse wijkbudget. En er
wordt miskend dat bewonersverenigin
gen toch op z'n minst hun eigen onder
steuners (opbouwwerkers en architec
ten) moeten kunnen selecteren.
Waarom is het trouwens alleen de
gemeente die geld steekt in het wijk
budget, en waarom betalen de corpora
ties, de politie enzovoorts er niet aan
mee? Als ze er financieel 'in' zouden zit
ten, zouden ze er ook meer voor doen
om wijk- en buurtbeheer tot een dave
rend succes te maken. Nu zijn het uit
sluitend de bewonersverenigingen en
hun werkers, die al opzoomerend de
succesjes binnenhalen. Met de grootste
moeite, tegen een half geprivatiseerde
bureaucratie in.
Het is een merkwaardige situatie.
Enerzijds wil het gemeentebestuur dat
de bewoners meer verantwoordelijkheid
nemen voor hun eigen woonomgeving,
omdat onderkend wordt dat de bewo
ners dé deskundigen zijn op het gebied
van leefbaarheid, veiligheid en inrichting
van het publieke domein. Anderzijds is
de gemeente verre van scheutig met het
beschikbaar stellen van middelen, profes
sionele ondersteuning en concrete
bevoegdheden. Alleen al in Rotterdam-
West werken meer opbouwwerkers,
migrantenwerkers en bouwkundigen ten
behoeve van de wijkbewoners, dan in
Schiedam en Vlaardingen bij elkaar!
Zal het straks beter gaan? De politie
luistert onvoldoende naar de burgers,
want ze doet veel te weinig aan de
meest voorkomende irritaties over
straatvervuiling, fout parkeren en andere
overlast. De chefs van plantsoenenwer
kers, vuilnisophalers en straatvegers
309 Musis