Het begin: de eerste wijk-
akties in Rotterdam. Het
voorbeeld voor de regio.
Met enthousiasme gevolgd
in Schiedam.
Musis 310
stemmen de activiteiten nog altijd veel
te weinig op elkaar af; dat het anders
kan, werd wel bewezen met het project
Straatbreed in Schiedam, een initiatief van
Arno Mol uit Vlaardingen. Ondanks de
grote voordelen strandde het op ambte
lijke cultuurverschillen die alles met
macht en zeggenschap te maken had
den.
Nog twee voorbeelden? De corporaties
zijn zo democratisch dat ze het voorlo
pig toch het handigst vinden als de
huurders thuis blijven. En welk clubhuis
of wijkcentrum laat zich leiden door de
wensen, die via de bewonersverenigin
gen naar voren komen? Nee, de toe
komst ziet er niet geweldig coöperatief
uit, en dat terwijl de ene na de andere
socioloog het vitale burgerschap predikt.
Bewonersverenigingen kunnen in staat
worden geacht de onvrede van wijkbe
woners te kanaliseren. Ze kunnen er
richting aan geven, ze doen suggesties
om problemen op te lossen. Als het
gemeentebestuur of de andere instellin
gen in het wijk- en buurtbeheer daar
onvoldoende op inspelen, zal het vaker
gaan voorkomen dat individuele bewo
ners of wisselende bewonersgroepen
proberen via de rechter hun zin te krij
gen. De gemeente Rotterdam vreest een
juridisering vanwege het toenemend aan
tal bezwaarschriften. Dan hoeven
Schiedam en Vlaardingen er alleen maar
op te wachten, want daar doen zich
zulke ontwikkelingen doorgaans wat
later voor. Maar er valt best iets aan te
doen. Een gemeentebestuur zou veel
ellende kunnen ondervangen door het
'buitenpersoneel' uit te breiden en eer
der in te spelen op signalen uit de wij
ken.
In de prille jaren zeventig zag het er
veelbelovend uit. De Vettenoordsepolder
in Vlaardingen, de Gorzen in Schiedam
en Rotterdamse wijken als het Oude
Westen, Middelland en het Nieuwe
Westen hadden de opstandige geest van
mei '68 opgesnoven; de bewoners wil
den meer te vertellen krijgen over hun
buurt. Er werd driftig actie gevoerd,
vooral vanwege de op handen zijnde
stadsvernieuwing. In 1972 werd de
bewonersvereniging Schiedam-Zuid
opgericht, kort na de oprichting van
Rotterdamse actiegroepen, maar meteen
met het voordeel van de democratische
grondslag: de verenigingsvorm. In de
jaren erna ontstonden ook in de andere
oude wijken van Schiedam en
Vlaardingen zulke belangenorganisaties
en reeds in de vroege jaren tachtig orga
niseerden ook de nieuwe bewoners van
de uitbreidingswijken zich. De bevol
kingssamenstelling in de Eloevenbuurt,
Drevenbuurt en Woudhoek was van
dien aard dat de verenigingen over een
redelijk kader konden beschikken en het
waren dan ook bepaald niet de minst
beduidende bewonersverenigingen. Ze
bloeiden in een periode waarin belan
genorganisaties (milieu, natuur, woon
omgeving) toch al aantrekkelijker wer
den gevonden dan de politieke partijen,
die geconfronteerd werden met een
gestage terugloop van hun achterban.
De meeste partijen zijn die recessie
