ZIEN IS
GELOVEN
Nans Wolters zinnige slootranden met hun
rijkdom aan leven in het water en de
weelderige begroeide slootranden kon
den hem in extase brengen. Na zijn
middelbare schooltijd studeerde hij che
mie in Delft en hoopte met die kennis
achter de oorsprong van het leven te
komen. Maar verlossende antwoorden
bleven uit. De vakken microbiologie en
biochemie brachten hem meer voldoe
ning maar de geheimen werden voor
Kees Zoeteman ook hier niet ontsluierd.
Met tussenpozen van vele jaren kwam
de Schiedammer tot inzichten en erva
ringen die resulteerden in een zekerheid
dat er een allesomvattende scheppings
kracht in de natuur moet zijn, die door
hem wordt waargenomen als een leven
de werkelijkheid. Dat er een geestelijke
wereld moet zijn, een kracht achter alles
wat door mensen wordt gezien als de
uiterlijke wereld, staat voor de spirituele
Schiedammer vast. Voor Zoeteman is het
een vaststaand feit dat ieder mens op
aarde komt met dezelfde opdracht,
namelijk werken aan eigen geestelijke
groei. En hij gaat er daarbij van uit dat
de behoefte aan materiële groei minder
belangrijk zal worden als iedereen deze
opgave als beginsel aanvaardt; 'Pas wan
neer een groot deel van de bevolking
orde op zaken heeft gesteld, zal de zorg
voor het milieu echt zichtbaar worden.
Tot dat moment moeten overheden
grenzen stellen'.
Naar zijn overtuiging maakt de te grote
materiële behoefte en een overeenkom
stig uitputten van de natuur de aarde
ziek. Daarom acht hij het de hoogste
tijd om aan de individuele geestelijke
ontwikkeling te werken, als beginpunt
voor collectieve verbeteringen.
Voor Kees Zoeteman, paatsvervan-
gend directeur-generaal bij het
ministerie vanVROM is nu de
tijd voor bezinning aangebroken.
De Schiedammer - als top-amb-
tenaar direct betrokken bij het zoeken
naar wegen om verantwoordelijk met de
natuur om te gaan - was dit voorjaar
onder andere aanwezig bij de wereld
milieutop in New York. Ook is hij een
van de samenstellers van het rapport
'Zorgen voor Morgen' en het 'Nationaal
Milieubeleidsplan'. Bij het zoeken naar
praktische en technische maatregelen
om daarmee het milieu te ontzien gaat
hij verder dan menigeen zou verwach
ten. Herhaaldelijk is hij namelijk gast in
radio- en televisieprogramma's waarin
hij de spirituele kant van het onderwerp
belicht. Twee - voor veel mensen -
ogenschijnlijk uiteenlopende onderwer
pen die voor hem, ten nauwste met
elkaar zijn verstrengeld.
Als klein kind raakte Kees Zoeteman
diep onder de indruk van de natuur en
dat is hij nooit meer kwijt geraakt.
Voorop de fiets van zijn vader - begm
jaren vijftig - onderging hij de fietstoch
ten langs weilanden in de omgeving van
Schiedam, als een feest. Geuren, geheim-
ledereen zoekt naar meer groei en
denkt dit in materiële zin vorm te moe
ten geven. Uiterlijke groei is in veel
opzichten een surrogaat voor innerlijke
ontplooiing. Eigenlijk komt het ons
westerlingen in dat opzicht wel goed uit
dat in het overgrote deel van de wereld
nog steeds zo'n schaarste heerst dat wij
er ook onze afdankertjes kwijt kunnen.
Niet alleen bevestigt dit de 'gulle' gevers
in het idee iets voor een ander over te
hebben, ook de knagende wetenschap
dat pakweg viervijfde van ons consump
tiegedrag kan worden teruggevoerd tot
regelrechte verkwisting van arbeid,
grondstsoffen en energie, laat zich door
het wegschenken van uit de mode
geraakte kleding en schoeisel, afgedankte
brillen en speelgoed en soms een luttel
bedrag aan geld, effectief verdoven.
Waarbij we er overigens niet bij stilstaan
dat die afgedragen kleding op die 'chari
tatieve exportmarkt' niet zelden 'zwart'
voor meer geld wordt verkocht dan wij
voor onze nieuwe spullen betalen. Een
spijkerbroek, vervaardigd in Bangla Desh
of in de vrijhandelszone van Colombo
nog altijd met meer dan een gulden of
zes, arbeid en stof meegerekend. En nog
wranger zijn de verhoudingen in geval
len waarin derde wereldlanden 'slechts'
leverancier zijn van grondstoffen. Want
reken maar even uit hoe weinig hout,
landbouwprodukten en minerale grond
stoffen mogen kosten om met alleen te
voorzien in onze behoefte aan luxe,
maar ook om de handel in staat te stel
len om ons met stuntprijzen te verlei
den. Hoe we het ook wenden of keren;
ons levens- en consumptiepeil is alleen
mogelijk door uitputting van mensen en
natuurlijke hulpbronnen, welke als er
geen ingrijpende maatregelen worden
getroffen, binnen niet al te lange tijd
zijn uitgeput.
In zijn boek Gaiasofi (Gaia godin van
de aarde, sofi wijsheid) presenteert
Zoeteman een andere manier van kijken
naar evolutie, ruimtelijke ordening en
milieubeheer. Hij baseert zijn visie op
esoterische en natuurwetenschappelijke
inzichten. 'De vroegere mens was zich
ervan bewust dat de aarde een levend
wezen was, met longen, bloedsomloop,
een hoofd- borst- en buikgebied. Dat
innerlijk weten zijn wij kwijt geraakt.'
In Gaiasofie pleit hij voor het installeren
van een doortastend democratisch
wereldbestuur dat orde op zaken stelt
voor mondiale milieuproblemen. Maar
met alleen van boven opgelegde maatre
gelen zijn nodig, ook het bewustzijn van
de bevolking moet groeien, benadrukt
hij.
In een poging de natuurlijke processen
Musis 320
