Sii:nj«wUkj
sche stad in de Rijnmond en snorkt pedant over het alhier
'wonen tussen dorp en metropool'. Waarmee het zelfvoldaan
voorbij gaat aan het feit dat het door FlorisV al eerder als stad
bevestigde Vlaardingen zich, als eertijds belangrijkste visser
plaats van Nederland, al evenzeer op een eigen karakter,
geschiedenis en folklore mag beroepen als Schiedam en dat
het historische centrum van Delfshaven per saldo niet veel
kleiner is dan het centrum van Schiedam. Deze laatste stad
mag dan volgens deVW-folders méér schenken dan u denkt,
Delfshaven bevindt zich daarbij aan de wortels van Amerika's
allerbelangrijkste feestdag; Thanksgivingsday. Hetgeen dan ook
de reden is dat Delfshaven in menig Amerikaans reisprogram
ma voor de gewone man direct naast Manneke Pis, de
Eiffeltoren, de Amsterdamse grachten enVolendam is geplaatst.
Want in Delfshaven immers staat de kerk waar de pilgrimfa-
thers de zegen afsmeekten voor hun oversteek naar het
beloofde land. En met tienduizenden laten de anglicaanse
nazaten van Europese emigranten zich daarom s'zomers foto
graferen voor het eenvoudige godshuis dat voor het behou
dende Amerikaanse volksdeel weinig minder is dan onderdeel
van de 'real American dream'
En waar het stadsbestuur dan spreekt over Schiedam als histo
risch centrum wordt te veelvuldig het beeld opgeroepen van
montmartriaanse terrasjes, flanerende wandelaars, een opge
wekte middenstand, zomermarkten en wat een tegenwoordig
bestuur nog meer aan eigentijdse kunstgrepen wordt
geoffreerd om het oorspronkelijke historische, volgroeide
karakter van een stad met al z'n zichtbare en verborgen
schoonheden, tekortkomingen en eigenheden te verprutsen
tot het zoveelste op een glibberige onderlaag van ijs en patat
gegrondveste madurodamse decor.
Met die schepen is het overigens een ander verhaal. Ooit zijn
ze toegelaten omdat het een goede gedachte leek om in het
oude centrum ook aan historische schepen een ligplaats te
bieden. Daarmee is Schiedam nog geen museumhaven zoals
bijvoorbeeld Amsterdam, Rotterdam, Leiden en Gouda. Een
autoriteit op dit gebied, de maritiem historicus Henk Dessens,
die hier plaatselijk ooit behulpzaam was met het formuleren
van het beleid dienaangaande, herinnert zich dat Schiedam in
de keuze tussen de 'preciezen' en de 'rekkelijken' waarin
Nederland op het punt van de scheepsrestauratie al evenzeer
verdeeld is als in het geloof, het kamp van de laatsten verkoos.
Maar daarover wil hij - zelf behorend tot die eigenaren die
authenticiteit tot op de laatste klinknagel nastreven - de staf
niet breken.
In Nederland liggen nog ongeveer duizend oude, historisch
interessante casco's te wachten op belangstellenden, die de
moeite en het geld voor restauratie over hebben en beschikken
over voldoende doorzettingsvermogen om voor hun bewoon-
de klipperaak Actief die vooral graan transporteerde en de
klipper De weduwe van Raamsdonksveer die van zijn honderd
en drie jaren er ruim negentig heeft dienst gedaan op de
Nederlandse binnenwateren.
Met het invallen van de herfst zijn ze de welkome gasten in de
Korte- en Lange Haven en completeren, afgemeerd aan de
vroegere ligplaatsen voor de voormalige branderijen, het beeld
dat we ook kennen van de oude daguerotypes en glasplaten
uit de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Met
daarachter de herstelde molens in vol bedrijf, met de geur van
twee opnieuw werkende branderijen en distilleerderijen en
zelfs de oude kruidenierswinkel die maar in weinig anders dan
de gehanteerde prijzen verschilt van de verbruikerscoöperatie
waarmee M.C.M. de Groot aan het begin van deze eeuw zijn
liberaal-socialistische denkbeelden vorm gaf.
Het stadsbestuur spreekt graag over Schiedam als enige histori-
19 Musis
