ter staan maar kade nummer zoveel in
Rotterdam. Ook ten aanzien van het
beheer van de havens heeft de gemeente
Vlaardingen maar zeer ten dele iets te
zeggen. Het oostelijk gedeelte van de
Vulcaanhaven valt sinds enkele jaren
onder de hoede van het Havenbedrijf
Rotterdam, het westelijke vanouds
onder ScheepswerfVlaardmgen Oost.
Van Ommeren en Hydro Agri beheren
hun eigen terminal en haven en innen
dus ook hun eigen havengeld. De KW-
haven, de Buitenhaven en de Oude
haven worden door de gemeente
beheerd. De gemeentelijke Havendienst
heeft echter het publiek rechtelijk
beheer over alle, ook eerder genoemde
havens. Een activiteit die geld en man
kracht kost en waar nauwelijks directe
inkomsten tegenover staan.
In Schiedam zien we een vergelijkbare
situatie. Ook hier beheert de gemeente,
publiek rechtelijk, via de N.V. ONS, het
Openbaar Nutsbedrijf Schiedam, waar
onder de havendienst ressorteert, het
gehele havengebied. Daarmee valt de
haven onder milieu. Een unicum in
Nederland. Veel van de havengelden
echter gaan naar de partikuliere bedrij
ven in de haven of het Gemeentelijk
Havenbedrijf Rotterdam met wie
beheersafspraken zijn gemaakt.
De Schiedamse zeehavens strekken zich
uit van het westelijk hoofd van de ove
rigens Rotterdamse Merwehaven tot de
zogenaamde Vijfsluizer haven, een kade
terrein aan de rivier naast de
Beneluxtunnel. De belangrijkste haven
is de Wilhelminahaven. Deze werd ooit
gegraven ten behoeve van overslag en
scheepsbouw. In de eerste wereldoorlog
vestigde N.V. Furness daar scheepswerf
'De Nieuwe Waterweg' met drie droog
dokken en vier nieuwbouwhellingen.
De scheepsbouw is verdwenen en over
slag heeft een bescheiden karakter. Het
afgelopen jaar werd er in en uit zeesche
pen 550.000 ton overgeslagen.
Voornamelijk graan (ruim 300.000 ton)
bij Nieuwe Waterweg Silo (J. Soufflet
Holland BV) op de kop van de
Wilhelminahaven en de Nieuwe Maas.
De binnenvaart realiseerde een overslag
van ruim 950.000 ton; voornamelijk
graan, zand en turf.
Wilton Feyenoord leidt reeds jaren een
kwijnend bestaan. Op de werf waar ooit
rond de 6000 mensen werkten, probeert
men nu met moeite 250 man aan de
gang te houden. De inmense bedrijfshal
len, dokken en haven, worden volop
gesaneerd. Het achterste deel van de
Wilton haven is onlangs verkocht aan
kraan-, transport- en aannemingsbedrijf
Van Seumeren.Al met al vormen de
Schiedamse overslag en scheepsreparatie-
activiteiten een tamelijk bescheiden ver
haal.
Echter, het belang van de haven zit hem
in iets anders. Met de opkomst van de
olie- en gaswinning op zee, de offshore
industrie, in de zeventigerjaren, kwa
men twee bedrijven naar Schiedam die
sindsdien hun stempel drukken op de
Wihelmmhaven: EMC en HSM, of wel:
European Marine Contractors en de
Hollandse Staal Maatschappij, onderdeel
van de Hollandse Constructie Groep
(HCG). Deze laatste bouwt aan de
noordkant van de haven offshore con
structies maar ook brugdelen en andere
zware staalconstructies. EMC is een offs
hore aannemer en wekelijks liggen er
voor de kade van het bedrijf aan de
zuidoever van de haven alle mogelijke
opvallende offshore vaartuigen, varië
rend van bevoorradingsschepen tot pij—
penleggers en zeilvarende boorplat-
forms. In de kop van de haven heeft
Stork Wartsila een eigen steiger. Dit
Nederlands-Finse scheepsmotoren repa
ratiebedrijf, beter bekend onder de
vroegere naam Stork Werkspoor, trekt
een scala van schepen, van zeesleper tot
viskotter, naar Schiedam. Seaway Heavy
Lifting Engineering aan de kade van de
Vijfsluizerhaven naast de Beneluxtunnel,
ontving afgelopen jaar 60, voornamelijk
Russische offshore schepen. Al met al
ontwikkelt het gebied van de
Wilhelminahaven, het (voormalige)
Wilton Feyenoord terrein tot en met de
Vlaardingse Vulcaanhaven met
Scheepswerf, Anker- en Kettmgfabriek
Vlaardingen Oost, zich tot een scheep-
1 Het Schiedams- Vlaardingse havengebied
anno 1920. Op de voorgrond de Nieuwe
Spitihaven waar sinds 1958 de jachthaven
van watersportvereniging 'De Nieuwe
Waterweg'gevestigd is. De firma Hoekloos
is reeds te herkennen aan de Havenstraat.
Op de kop van de Wilhelminahaven, waar
nu Nieuwe Waterweg Silo B V voorname
lijk graan overslaat, had N. V. Furness een
grote scheepsnieuwbomv en -reparatiewet)
scheepswerf De Nieuwe Waterweg'.
Meer naar het westen is de Wiltonhaven in
ontwikkeling. De villa van de familie
Wilton staat, ver van het werklawaai van
het grote droogdok, aan de rivier. Rechts
boven in de foto zijn, met enige moeite, de
Vlaardingse Vulcaanhaven en KW-haven te
onderscheidenIn het jaar dat deze foto
werd gemaakt werd het Havenbedrijf
Vlaardingen Oost (huidige Scheepswerf
Vlaardingen Oost) opgericht. Negen jaar
eerder vestigde de Matex (het huidige Van
Ommeren) zich aan de Nieuwe Maas.
Ondanks de enorme verandering die dit
havengebied heeft doorgemaakt, is de situ
atie 80 jaar later verrassend goed te herken
nen.
Foto: KLM Aerocarto Luchtfotografie.
2 Binnenschepen voor de Schiedamse buiten-
sluis in 1895. (Foto:J. van Diggelen).
3 De KW-Haven van Vlaardingen als visse
rijhaven in optima forma, compleet met vis-
afslag, tijdens de eerste wereldoorlog. Op de
locatie van de afslag is nu het stuivadoors
Intraboat gevestigd. De plaats van de opge
legde zeilloggers op de voorgrond wordt
tegenwoordig ingenomen door de havensle
pers van Smit Internationale.
(Foto: Coll. Pot - Visserijmuseum)
