173 Musis
Kolkend water, wapenge
kletter en klievend vuur
in bijbelse vertellingen
voor het volk. De mens
had een houvast nodig
om zich het geweld voor
te kunnen stellen. Van
links naar rechts:
Openbaring 6 uit de
Keulse bijbel van 1478,
de ontmoeting van
Abraham en Lechizedek,
volk, die grote groep vrouwen, mannen
en kinderen? Meer dan twee derde van
alle te zingen tekst komt voor rekening
van koor en dubbelkoor. De luisteraar
wordt, ot hij wil of niet, in die groep
meegetrokken. Daarmee doemt toch
vanzelf weer die vergelijking met de
Titanic op, waar juist het massale van
dat enorme schip met die paar duizend
opvarenden het verhaal van de enkeling
onder een extra beklemming plaatst.
Want de tekst roept wel een grote drei-
ging op. Beelden die tegenwoordig in
krantenfoto's en journaalfragmenten tot
ons komen probeert Handel nu in de
muziek op te roepen, en daarbij vallen
harde klappen! Hagelstenen denderen
allesvernietigend neer, hoofden worden
gekliefd, de lijken van geharnaste solda
ten spoelen aan op de oevers van de zee.
Muzikaal vergt de uitvoering dus een
aanpak die niet badinerend is - daar is
prent van Jan Swart. uit
de Vorstermanbijbel van
1528,Josua slaet de
Amalekiten en de
Beniamiten bij na ver-
delght uit de prentenserie
van C. Danckerts van
659 (naar Merian) en
de Merianprent uit 1627
die Goethe inspireerde.
Deze prentkunst was
stevig in de cultuur veran
kerd en vond ook zijn
weg naar wereldser vor
men. Anonieme steendruk
\5aardingen plm1880.
het thema te zwaar voor - maar die wel
tracht te bewerken dat voldoende koor
gedeelten lichtvoetig overkomen, vol
doende onderscheiden naar kleur en
klank van de voorgaande en volgende
delen. Gelukkig biedt de muziek ook
ruimte voor humor. Neem al die violen
en zangers die de duizenden muggen
laten zoemen, tot wanhoop van de trotse
tirannen; of dat moment waarop de sol
daten in al hun bewapening met stoppe
len op het veld vergeleken worden, een
stokebrand erin en ze zijn weg, vergaan
en vergeten...
Een onmisbaar aspect in elk aantrekke
lijk dramatisch werk is natuurlijk wel de
mogelijkheid om ook iets van warmte
en liefde te ervaren. Anders blijven toch
alleen vernietiging en ellende over?
Slechts bij gratie van een romance die
sterker is dan de dood worden zulke
harde beelden verteerbaar. Meestal gaat
het dan om een man en een vrouw, en
de aantrekkingskracht tussen beiden.
Hier wijkt het bijbelse oratorium duide
lijk af. De identificatie met personen
apart blijft uit, niemand wordt bij name
genoemd. Handel verbindt de tonen van
liefde, genegenheid, hoop en vertrouwen
steeds op de een of andere manier met
het vertrouwen dat de God van Israel
zijn kwetsbare volk niet los zal laten.
Juist dan klinkt de muziek pastoraal, uit
nodigend en bemoedigend, wanneer de
tekst ons vertelt dat het volk als een
kudde onder de hoede van een goede
herder door de woestijn trekt. Juist dan
kan de luisteraar opademen, wanneer
het grote 'Passover', het Pascha, gevierd
wordt na de doortocht door de Rode
Zee. Zo lijkt het de bedoeling, dat de
luisteraars zich opgenomen voelen in
het grote koor dat eindigt met een lof
lied dat Handels bekende 'Halleluja' in
kracht evenaart.
Het 'Kamerkoor Magister Cantat', vrij
vertaald: 'De Meester en Juf Zingen',
begon twintig jaar terug als een enthou
siast groepje PABO-studenten, met hun
docent Arie Eikelboom. Inmiddels is het
geëvolueerd tot een koor waarin ook
andere beroepsgroepen vertegenwoor
digd zijn. Ter gelegenheid van het vierde
lustrum kozen ze voor de uitvoering
van dit bijzondere werk, en ze hopen
daarmee aan te geven dat ook de min
der bekende muziek van 'Magister
Handel' het aanhoren zeker waard is!
Grote Kerk Vlaardingen, 15 mei,
aanvang 20.00 uur
