317 Musis
De stadswandelingen van Marieke
van der Lippe zorgden, samen
met de andere theaters op
locatie, ervoor dat ook grotere
delen van de stad betrokken
werden in hetVerschijnsel.Van der Lippe
had als Rotterdamse de videofilm
gemaakt: Welkom in Vlaardingen. Deze is
onderdeel van haar videoproject
Groeten uit Waardingen. Haar
wandelingen gingen steevast over de
geschiedenis van de stad. Wij zullen
haar historische rode draad eens dieper
in de geschiedenis doortrekken. De
rondleidingen begonnen uiteraard in
het Hof waarbij al snel de Hoflaan en
de haven werden aangedaan. Juist hier,
bij de Oude Haven, vond lang, heel
lang geleden een groot spektakel plaats.
Het stond bekend als het Landjuweel.
In vele plaatsen in het land, maar ook
in Vlaardingen, vonden in de 17e eeuw,
maar ook later, Landjuwelen plaats.
Rederijkers organiseerden deze grote
bijeenkomsten, waaraan in de vorm van
boeken, getekende voorstellingen van
de intochten en in speciaal voor de
gelegenheid geschreven oratoria en
dichtwerken immens veel werk werd
gestoken. Ook Vlaardingen was in 1616
het toneel van een dergelijke landelijke
dichtersbij eenkomst: een 'poetry' in
zeventiende eeuwse aankleding,
waaraan overigens ook toen dichters
van naam als Bredero, Hooft en Vondel
meededen. Van heinde en ver kwamen
zij naar Vlaardingen om toneelstukken
op te voeren en dichtwerken voor te
dragen. De rederijkers waren verenigd
in kamers die stuk voor stuk een
schitterende bloemrijke en sterk
symboliserende naam hadden. De
Vlaardingse kamer dichtten onder het
blazoen van D'Akerboom, de
Schiedamse kamer ging als Roo
Roosen door het leven, Brugge: als De
Heilige Geest, Antwerpen als De
Violieren en Haarlem als Trou Moet
Blijken, enzovoort. Meer dan 100
kamers zijn er bekend. Deze kamers
gaven ook uitvoeringen van de dicht
en schrijfkunst. De Vlaardingse kamer
D'Akerboom was een graag geziene
gast op andere Landjuwelen. Adeldom
verplicht: Vlaardingen moest derhalve
ook een dergelijk festijn organiseren!
Op 10 juni 1616 vond het 'festival'
plaats. De baljuw, schout en schepenen
overlegden hoe het feest in goede
banen kon worden geleid. Een grote
toevloed van bezoekers werd verwacht
die het nodig maakte dat de overheid
regelend optrad.Vele bezoekers zouden
logeren bij burgers van de stad. Dit
mocht wel, maar dan moest de
vroedschap dat wel weten. Ook het
tappen van bier en wijn werd aan
strenge regels onderworpen. Maar liefst
vijftien kamers gaven gehoor aan de
oproep om aan het Landjuweel in
Vlaardingen deel te nemen: uit
Schiedam Roo Roosen, maar ook De
Vijgeboom. Uit Haarlem: D'Egelantier,
uit Maasland De Witte Angieren,
enzovoort. Niet alleen de deftige
rederijkers kwamen naar Vlaardingen, in
hun kielzog verschenen ook
kwakzalvers, pillendraaiers,
marskramers, kiezentrekkers en andere
kleurrijke types. Handelaren in
zoetwaren, speellieden en reizende
kermisgezelschappen bivakkeerden
rondom deVisbank en de Markt.
Het werd een groot feest.Voorafgegaan
door de stedelijke tamboers, versierde
piekeniers en vliegende vaandels
trokken de gezelschappen door de stad.
Elke groep had zijn eigen banier en
borden met opschriften die naar de te
declameren teksten verwezen. Houten
borden, de zogenaamde blazoenen
maakten de zaak compleet. De kunstig
versierde en soms gebeeldhouwde
borden werden als geschenk achter
gelaten. In het stadhuis van Vlaardingen
hangt nog steeds een unieke collectie
blazoenen, netjes bewaard en
overgebleven van een festival van bijna
vierhonderd jaar geleden.
Het landjuweel was een feest met
verschillende gezichten. Allereerst was
het een feest waarop vooral notabelen
in eindeloos lijkende gedichten 'de
conste van rethorica' bedreven. Veel van
de onderwerpen van de voordrachten
optochten en spelen doen ons nu
gekunseld aan. Maar niet uit het oog
verloren mag worden dat ze een
