i
i
Han van der Horst
a:
Weinig namen zijn zo door en door
Nederlands als "Hoogstraat"Je treft ze
aan in tal van nederzettingen langs de
grote rivieren, van Maassluis tot
Wageningen en misschien nog wel verder.
In het algemeen is het de centrale straat
van de oude binnenstad, waarop de hele
bevolking met echte wortels in de
gemeenschap zich weet te oriënteren.
Want daar zijn de winkels. Daar deed je
al met je opa en oma inkopen. Daar
werd je langs de etalages gesleurd, als je
weer eens hoog water had gekregen en de
aanschaf van een nieuwe broek niet
langer kon worden uitgesteld. Voor talloze
mensen langs de grote rivieren staat het
begrip "Hoogstraat" dan ook gelijk met
licht, met rijkdom, met luxe, met
begeerlijkheden. En aan de andere kant
ook met verveling, omdat je ouders juist
niet zo lang bij een speelgoedwinkel
wensten stil te staan. Dat beeld en die
gevoelens gaan nooit verloren. Al word je
nog zo oud.
Een belangrijk verschil tussen wester
lingen en Twentenaren is het feit, dat de
term Hoogstraat ze iveinig zegt. Zij
kennen de Grote Straat die ongeveer
hetzelfde vertegenwoordigt en dat gaat tot
diep in Duitsland. Zijn er uitzonde
ringen op die regel? Ze bestaan, maar
zijn zeldzaam. Om allerlei historisch
verklaarbare redenen heeft de Hoogstraat
van Maassluis zich nooit tot winkelstraat
ontwikkeld. De middenstand heeft zich
gevestigd in de laagte rond de Markt en
langs de omliggende vlieten.
Waarom heet een Hoogstraat Hoogstraat
en waarom is dat zo Hollands? Omdat
ze haar naam onveranderlijk dankt aan
het feit, dat zij een dijk is. Dat is al
sinds de middeleeuwen niet zo zichtbaar
meer, omdat op de flanken een steeds
dichtere bebouwing ontstond. Zo ging in
de perceptie van de passanten het
straataspect overheersen. Maar die was
dan wel "Hoog".
Niet alleen "hoog", maar ook veilig.
Daarom was het begeerlijk er je woning
of je bedrijf te vestigen. Bij watersnood
hield je dan je voeten en je eigendommen
droog. Vandaar dat de Hoogstraat in zo'n
traditionele rivierstad door de eeuwen
heen een hoge status behield. Vandaar dat
de rijkdom en de begeerlijkheid de
neiging hadden zich daar te verzamelen
In moderne termen: de Hoogstraat was
ook de topstraat.
En dat loopt nu zowel in Vlaardingen
als Schiedam op een verschrikkelijke
manier fout. Beide steden hebben een
Hoogstraat - gelegen op dezelfde dijk en
met dezelfde eeuwenoude functie -. En
die raakt in verval. Achter de etalages
stapelen zich in toenemende mate geen
rijkdommen meer op, maar goedkope
rotzooi. Voor zover ze niet leeg blijven,
omdat zich geen exploitant meer meldt
na het faillisement van de vorige. Dat
straalt uit op het hele centrum. Zeker de
echte autochtoon krijgt het gevoel, dat er
met de stad iets mis gaat, als de
Hoogstraat er zo ongezond bij ligt. Dat
is immers vanouds het symbool van het
succes.
Maar er zijn niet meer zoveel
Musis 334
>Bi
K.
00
CD
CD
CD
WAAROM HEET EEN HOt
EN WAAROM IS D