343 Musis
Het gaat er nu even niet om dat de mensen in die
nieuwbouwwijken niet die waar voor hun geld
krijgen, die al die mooie brochures beloven. Dat
wordt een zorg voor straks als het huis te groot is
geworden, de afstand te ver en de sociale binding tot
de woonomgeving te mager. Want confectie gaat, hoe dan
ook, vervelen op den duur.
Waar het om gaat is dat de eigenlijke, oude steden ontvolkt
raken. Elke binnenstadbewoner weet dat. Wie een woning
zoekt zonder buren, met alle gelegenheid om uren te
wandelen met de hond, een woning in een omgeving waar
iedereen, iedereen nog kent, waar je nog als persoon wordt
aangesproken in de winkel, de buurtpraatjes gaan en de
sociale controle hoog is, kiest zich een huis in de binnenstad.
Daar op een gebied zo groot als het hele oude Vlaardingen,
of het hele oude Schiedam, inclusief parken, tuinen,
onvermoede speel- en wandelplaatsen, wonen pakweg zo'n
drieduizend gezinnen. Over leefruimte gesproken.
En die leegstand neemt alleen nog maar toe.
Na de ontvolking van de binnensteden zijn nu ook de oude
stadsuitbreidingen en de na-oorlogse nieuwbouw aan de
buurt.Vrijwel elke corporatie - de grootste collectieve
verhuurder in Nederland - kan daarover meepraten. In
Schiedam gaat het verhaal dat een vroegere directeur van de
Woningdienst, mr. dr. ir. M.M. van Praag voor de Tweede
Wereldoorlog persoonlijk het behang ging uitzoeken met
belangstellende voor een woning die de gemeente op dat
moment aan de straatstenen niet kwijt kon. Er was teveel g
gebouwd. In Vlaardingen zal waarschijnlijk hetzelfde verhaal q
de ronde doen, precies zoals zoveel Nederlandse steden in
hun overleveringen het verhaal kennen van de dienstbode die 3
geen zalm op haar bord wenste.
De tijd is niet ver meer dat over de directies van de
corporaties van dit moment hetzelfde verhaal de ronde zal
doen. De woningen zijn praktisch niet meer aan de man te
brengen en afstoten tot éénderde van het bezit (in een aantal
gevallen), lijkt de enige mogelijkheid om het hoofd boven
water te houden.
Maar het ontvolken van de steden is nog niet zo erg als de
economische leegloop. Een enkele uitzondering daargelaten,
kampen vrijwel alle Nederlandse steden met een min of
meer ernstige leegstand in de centra.Vlaardingen en
Schiedam vormen daarin geen uitzondering. Integendeel.
De problemen met de beide Hoogstraten en hun directe
omgeving zijn bijna symptomatisch te noemen en in dit
verband niet eens van een regionale of zelfs nationale
omvang. En eveneens symptomatisch is dat elk van die
steden de oplossing van dit probleem als een particuliere zaak
beschouwt, waarvoor de middelen binnenshuis gezocht
moeten worden.
En dus wordt er gepraat met de middenstand, worden er
plannen ontwikkeld en komen er maatregelen die bijna stuk
voor stuk tot niets leiden. Want wie meent de oplossing voor
structurele verandering te kunnen bieden door het
aanbrengen van sierbestrating is of gek, of kijkt niet om zich
heen, of verdient de Nobelprijs voor economisch herstel,
mocht de ontwikkeling hem in het gelijk stellen. Want we
willen graag anders, maar blijven ons richten op suburbane
nieuwbouw tot de dood erop volgt.
Dat is in het kort wat we ook zien in de binnensteden; een
oplossen van de oorspronkelijke functies in het niets,
leegloop en leegstand en een bijna niet te vermijden conflict
tussen de steeds hoger wordende exploitatielasten en de
noodzaak om méér te investeren in een verminderende
opbrengst.
