Nans Wolters
337 Musis
CHINESE KARAKTERS IN
VLAARDINGSE POLDER
Dagboeken, wat zijn het
buiten het literaire genre
meer dan
waarnemingen die als
notities hooguit voor de
bezitter waarde hebben. En ook
dat niet eens voor altijd. Menig
dagboek verdwijnt najaren in een
kast te hebben gelegen, na een
laatste lezing, in de prullenbak.
Afgedaan en als achterhaald
beschouwt en niet zelden met
enige gêne nog eens teruggelezen.
Ook in de beeldende kunst zijn
dagboeken geen onbekend
fenomeen.
Net als reisverslagen en genoteerde
verkenningen. Alleen betreft het
daar zelden een terloopse
vastlegging van een gedachte,
emotie of gebeurtenis. In de beeldende kunst is het boek, het
dagboek een bewust gekozen vorm, waarin de kunstenaar de
boekvorm niet zelden aangrijpt vanwege de plastische
mogelijkheden van dit veelluik. Een geschilderd boek heeft
van nature een geheel eigen mystiek en traditie, die -
merkwaardig genoeg binnen dit specifieke genre - beter
bewaard is dan op ander gebied. De afstand tussen Les tres
riches heures de Due de Berry en het werk van hedendaagse
beeldende kunstenaars die het boek als expressieve drager
hebben gekozen is in feite niet zo heel groot. In beide
gevallen vertelt de kunstenaar op eigen gezag een verhaal. In
het geval van Les tres riches heures, een verhaal over het
dagelijks leven en de geloofsbelevenis in de Middeleeuwen,
waarom de waarde als getijdenboek geheel in het met valt bij
de historisch documentaire waarde van dit kostbare werk.
Het boek in de beeldende kunst is een discipline van eigen
orde, die door geen kunstenaar zonder bijbedoeling wordt
beoefend.
Ook voor de Vlaardingse Zhanhong Liao is het dagboek een
vorm van schilderen waarin zij haar gedachten neerlegt over
de cultuur waarin zij leeft en waaruit zij afkomstig is.
In een Vlaardingse boerderij, waar vroeger een boerenfamilie
leefde die met hard werken het hoofd boven water hield, is nu
een gedeelte van de voormalige hooizolder
omgebouwd tot
woning. Binnen in de
woonkamer staan op
enige afstand van het
raam twee identieke
houten stoelen van
Aziatische origine,
streng, strak en sober
naast elkaar. Die zo
strategisch geplaatste
stoelen van waar je
uitkijkt over de Hollandse
polder roepen associaties
op met de zetels waarop de
king and queen van
beeldhouwer Henri Moore
over de Schotse heuvels
kijken. En je kunt je
voorstellen dat Zhanhong
Liao (1965) en Qiangli Liang
(1964) het Chinese
kunstenaars-echtpaar dat de
boerderij bewoont bij tijd en wijle plaats neemt op die stoelen
om de cultuuromslag te overdenken die zij de afgelopen jaren
doormaakten. De stoelen worden geflankeerd door twee in de
lengte doorgezaagde palen die zijn voorzien van Chinese
karakters. Daartussenin hangt een schilderij van Qiangli Liang
de echtgenoot van de vrouw waar het in dit artikel omdraait.
In de huidige multiculturele samenleving hoefje je zo
langzamerhand niet meer te verbazen over allerlei nieuwe
invloeden in de maatschappij. Het feit echter dat een Chinees
echtpaar, dat bewust deel wil uitmaken van die westerse
cultuur, neerstrijkt in een oude Vlaardingse boerderij, kans ziet
om in korte tijd een (Nederlandse) vriendenkring op te
bouwen en bovendien inmiddels bekendheid verwierf in de
kunstenaarswereld, wekt bewondering.
Aan de muren en in de vensterbank in de woonkamer de
opengeslagen dagboeken van Zhanhong Liao, als kostbare
relikwieën opgeborgen in een doorzichtige perspex doos. Op
de grond naast de makkelijke bank een stapeltje boeken met
onder meer een vuistdikke pocket met de titel Chairman