Musis 16
heeft, want feit is wel dat de inwoners
ervan merkbare moeite hebben om de
relatie te leggen tussen de groeipotentie
van de stad en die van henzelf. En hoe
het komt dat we nadrukkelijk het
"grootstedelijk lijden" als lokale
identiteit promoten, moet ook maar
eens wetenschappelijk onderzocht
worden. Er zijn toch aanleidingen
genoeg om 'stedelijk lijden' als zelden
optredend fenomeen juist in Schiedam
te lokaliseren:
Oud-stadsgenote Liduina wordt nu
internationaal gelanceerd. Inclusief
roesmiddelen die bij gebruik op langere
termijn het geheugen aantasten. Een
stedelijk genealogisch onderzoek zou
wel eens als resultaat kunnen hebben dat
er in deze stad nog steeds méér aan haar
verwante chromosomen voorkomen dan
we gewoonlijk aannemen. De lethargie
van veel Schiedammers zou er meteen
door verklaard zijn.
Het zal nog wel even duren voordat we
een nieuwe krachtige gemeentesecretaris
hebben. Daar lijdt niet alleen het
stadskantoor onder, ook de burger
draagt de last van een slecht
management. Het feit dat iemand te
lang door kan gaan met iets te tillen dat
zijn draagvermogen te boven gaat
alsmede het feit dat het na de
dwarslaesie vervolgens maanden duurt
voordat er een oplossing komt, maken
dat de Schiedamse vacature nu wel bij
alle 548 gemeentesecretarissen in
Nederland bekend is. Alleen niet in
positieve zin. Kortom, de besten zullen
niet solliciteren.
Schiedam wordt nu nationaal
ruimhartig erkend, geëtiketteerd,
zeg maar gesponsord als
middelgrote stad met grote
stedelijke problemen en dat
allemaal dankzij een
regeringsrapport dat zo
vernietigend was dat medelijden
gerechtvaardigd was. Maar het
heeft gewerkt. Je kunt natuurlijk
vervolgens 168 willekeurige
mensen uit de stad voor Radio
Schiedam vragen wat ze met
een miljoen voor de stad
zouden doen. Maar zou het niet
het beste zijn om baron van
Munchhaussen als
gevolmachtigd
regeringswaarnemer te
vragen een demonstratie te
geven, hoe jezelf uit een
moeras te trekken?
LEGATO MA NON TROPPO.
De komende tien jaar ligt de openbare
ruimte van met name de binnenstad
open door infrastructurele werken en
bouwprojecten die vooral voor van
buiten de stad komende nieuwe
Schiedammers zullen zorgen. Dat zal de
lokale koopkracht en het
bestedingspatroon verhogen. Nu ligt dat
vijfentwintig procent onder het
landelijke gemiddelde als het om
aantrekkelijke binnensteden gaat. Alle
winst blijft dus verhes en gaat ten koste
van de stedehng die van zijn eigen
leefomgeving onthecht wordt. De
stadsbeleving wordt in het geheel steeds
oppervlakkiger door de middelmatige
op consumptie gerichte architectuur.
Loop in de slipstream van de Keizer
eens over de Hoogstraat en neem waar.
Kijk zowel naar de mensen als naar de
winkels als naar de panden als naar de
reclames. En kijk uit.
Burgemeester en wethouders zijn slechts
roependen in de woestijn, de tijd dat het
heren van stand waren ligt ver achter
ons. Inplaats daarvan kennen zij
ootmoedig hun (stand)plaats. Ze haasten
zich om de sandalen van Jan-de-
Verlosser-des-Bouvrie te ontgespen, om
maar even in Bijbelse beeldspraak te
blijven. Deze houding is geen verstand
houding en heeft slechts het
neerbuigende als voornaamste kenmerk.
Maar wie in het stof knielt ziet niet wat
er voor hem ligt, alle zelfanalyses ten
spijt.
doch slechts doorheen reizen. En als je
er dan stil wilt bhjven staan en
verblijven, dan is er geen herberg in de
stad. Meer signalen behoeft een reiziger
of bezoeker niet te hebben, zijn
onderbewustzijn roept hem toe geen
energie meer te besteden op die plek en
dus door te rijden, alle zintuigen sluiten
zich af voor de omgeving, waarnemen
hoeft niet meer.
En zo werd Schiedam een plek die niet
gezien wordt. Een plaats waar
lijdelijkheid bevorderd wordt en waar
het tijdelijke en het voorbijgaande
worden benadrukt. Geen wonder dat
'ontsnappen' de vanuit stad gegeven
opdracht lijkt.
'Vluchten' zou je negatief denkend,
kunnen zeggen. Het zoekende, het zich
permanent gewond voelen en te zwak
om de versterkende middelen te laten
staan, komt vanuit dat gedeelte van de
stadsaard.
"Op weg gaan" zou een positieve uitleg
kunnen zijn. Want het leven is positief.
Alleen het resultaat blijft gehjk. Deze
benadering heeft te maken met het wel
voor gezien houden, het onderscheid
weten te maken tussen armoedig,
doorsnee, matig en wel aardig. Met het
ieder-voor-zich, veel aandacht voor
triviale zaken, gebrek aan interesse voor
het blijvende, onrust en ontevredenheid.
Het maakt- me-niet-uit-hoe-het-er-uit-
ziet-want-ik-ben-toch-binnenkort-weg
denken en handelen komt uit die hoek.
Ik begrijp nu beter waarom Schiedam
binnenkort een metro heeft.
CODA.
Het openbaar vervoer geeft een
uitstekende verbinding met De Doelen,
waarValery Gergiev's concerten een
onschadelijke vorm van ontsnappen zijn.
Zeker voor mij, want er zit muziek in
mij en dat schept een band. Snelheid is
overigens geboden. Als niet binnen een
jaar veel meer Waterweg-stedelingen de
weg naar concertgebouw De Doelen
weten te vinden, is het wereldberoemde
fenomeen vetrokken.
Italo Calvino's boek "de verborgen
steden" vormt het thema voor de
manier waarop "Rotterdam: Culturele
hoofdstad van Europa" wordt gevierd in
het jaar 2001. Dan moet blijken of het
mogelijk is om "de stad" zelf tot een
theater te maken: een bruisende stad vol
levenslust en uitstraling. Ik stel voor dat
we in Schiedam goed kijken hoe de
hele stad cultuur kan worden en ons
erin mede-onderdompelen. DeVSB
(Verzamelde Schiedamse Burgers)
moeten daarna het initiatief nemen.
Con Brille! Een mooi voornemen voor
een nieuwjaar. D.C. Al
MODERATO.
En zo kom ik op de onherberg(zaam)-
heid van de stad; een
omgeving waar
reizigers niet
bij stil
willen
staan