Musis 22 Schiedammers die naar Boijmans gingen in plaats van naar de Hoogstraat 112? Sterven zij uit? Nee, zo snel voltrekt zich de evolutie in Schiedam niet. De heren van Berenschot, die in november hun onderzoek naar de toekomst van de Schiedamse musea voltooid hadden, merken niet zonder reden op dat het draagvlak onder de Schiedammers voor een miljoenen guldens vergende vernieuwing van het beeldende- kunstaanbod uiterst mager is. Het Stedelijk Museum, zieltogend volgens de onderzoekers, heeft met 'moeilijke tentoonstellingen' veel goodwill bij de bevolking verspeeld en zoiets vind je terug in het stemgedrag in de gemeenteraad. Daar was weinig animo om het Stedelijk Museum van een nieuw jasje te voorzien. Nieuwbouw werd te duur gevonden, restauratie van het museumgebouw werd echter eveneens aan de zeer prijzige kant gevonden - té prijzig. Er was een impasse.Voortgaan op de huidige voet kon het museum ook niet. Het bezoekersaantal liep desastreus terug, mede door toedoen van een elitaire museumdirectie die het liefst zonder het volk aan volksverheffing zou doen. Berenschot moest uitkomst bieden. En je kunt de heren van Berenschot niet ontzeggen dat zij de kloeke moed hebben om de cultuurslappe gemeenteraad te kietelen. Jan-Willem van Giessen en Ocker van Munster, de beide Berenschot-onderzoekers, hebben alle bevindingen in de kookpot gegooid, geducht erin geroerd en abracadabra, floep, modern kunstcentrum. Liefst in een nieuw gebouw. Het huidige gebouw heeft niet de uitstraling die je bij moderne kunst verwacht. Maar als je hun rapport leest - en hopelijk doet de gemeenteraad dat ook - dan zie je dat de ingrediënten in hun kookpot zich slecht laten mengen. Er is een voorkeur voor een historisch museum naast het kunstmuseum (want het Stedelijk doet te weinig met het cultuurhistorisch en archeologisch bezit). Er is ook een voorkeur voor een kunstmuseum zonder historisch museum, maar met een pakhuis ergens in de stad om de historische boel op te slaan - dan kan de bibliotheek, een school of een distilleerderij de spulletjes eens lenen voor een tentoonstellinkje. Er is ongetwijfeld de voorkeur uitgesproken voor volledige vervanging van het Stedelijk Museum door nieuwbouw. En er is een optie voor'een centrum voor moderne kunst, waarbij u een Pietje Precies moet zijn om het verschil tussen museum en centrum te ontwaren. Maar het verschil is er. Voor een totaal nieuw museum bestaat geen draagvlak, zeggen de heren van Berenschot. Dat is te duur. Maar een centrum van moderne kunst, ja, dat is weer iets beter dan de bestaande accommodatie waar de Cobra-collectie in een te klein depot stond te verkruimelen zodat dure restauratie van de schilderijen noodzakelijk werd. Het onderzoeksrapport laat zich lezen als een zinkend slagdekschip. De kanonnen staan opgesteld. Maar omdat het schip lekgeschoten is en kantelt, weetje niet waar de kogels uitkomen. Het rapport vermeldt mogelijkheden, opties, commentaar en slotsom. Maar er wordt niet eenduidig naar die slotsom toe geredeneerd. Het ene moment denk je: hier pleiten ze voor restauratie van het bestaande museum. En even verderop denk je: proberen ze toch het liefst de opdrachtgever te plezieren door een kunstcentrum op de kop van de Plantage aan te bevelen? En ondertussen kom ik maar nergens die Schiedammers tegen, die aan Boijmans Van Beuningen, de Kunsthal, het Nederlands Architectuurinstituut en de Witte de Withstraat in het weekend al hun handen vol hebben. Het onderzoek van de heren van Berenschot is een Schiedams onderzoek, waarbij Schiedam niet in de context van een grootstedelijke regio wordt gezien, maar als een eilandstad in de agglomeratie. Je bent in Schiedam en daar kom je niet uit. Alleen mensen van buiten mogen in Schiedam komen, want dat telt aan voor het museumbezoek, pardon, centrumbezoek. Zo kun je je aardig rijk rekenen. De vogels die naar het zuiden vliegen reken je niet mee, en alle vogels die uit het noorden een tussenstop maken wel - maar hoe houd je ze uit elkaar als de winter voorbij is? In het lijstje gesprekspartners, door de heren van Berenschot geraadpleegd, missen we gezaghebbende danwel spraakmakende Schiedammers. Ik denk aan Bram van Hengel, architect en voorzitter van de Van der Leeuw stichting, welke een ambitieus plan gelanceerd heeft als bijdrage aan het Schiedamse kunstbeleid. Ik denk aan Juha Snikkers, inspirator van de Artoteek Schiedam, een in aanzien sterk gepromoveerde kunsttempel met de mooiste collectie van alle artotheken (vrij naar Peter van Heemst, PvdA- Tweede-Kamerlid en voorzitter van de landelijke kunstuitleen); Juha Snikkers kent het Schiedamse museumbeleid van haver tot gort en had door de heren van Berenschot niet vergeten mogen worden. Ik denk aan spraakmakende kunstenaars als Sjef Henderickx en Diet Wiegman, Michel Snoep en Peter Hellemons - meningsverschil had het onderzoek interessanter gemaakt. Ik denk aan oud-cultuurwethouder Truus Verweij-de Graaff, aan het voormalige lid van de voormalige museumcommissie Trees Moolhuysen- Coenders, aan de Rotterdamse cultuurambtenaar Ton de Vos die als Schiedams gemeenteraadslid nog eens korte metten maakte met het Schiedamse museumbeleid waar nu ook Berenschot de stofkam doorheen haalt, zij het vanuit een heel andere invalshoek.Velen zijn niet gehoord. Voor het onderzoek was een Schiedams budget beschikbaar - en dan weetje precies waarom er in de Nieuwe Passage

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Musis | 2000 | | pagina 22