EEN HOOG VLAARDINGENGEHALTE DICHTEN IN VLAARDINGEN «PLilNKCN F. 131 CV Vlaardingen .:010-2487018 25 Musis EMet de tiende jaargang van Netwerk heeft de Vereniging Vrienden van het Visserijmuseum een bijzonder jaarboek geproduceerd. Het zijn de memoires van schipper Fer van Schoor (1922-1998) waarmee het boek 'Van afhouwer tot schipper' een document is geworden met het hoogst denkbare Vlaardingen- gehalte. Het is het verhaal van eenVlaardingse jongen die als achtjarige voor het eerst met z'n vader een reis mee mocht maken en op dertienjarige leeftijd als afhouwer aanmonsterde óp de visservloot. Met een schriftelijke verklaring van moeder, want voor een monsterboekje was Van Schoor nog te jong. In het voorwoord motiveert de redactie de uitgave met op te merken dat het een boek is geworden dat vandaag de dag niet meer geschreven zou kunnen worden. De redactie heeft gekozen voor een geheel onbewerkte publicatie van het manuscript dat Fer van Schoor samen met Tiny Penders schreef. Dus met alle eigensheden van de Vlaardingse spreektrant. Misschien had het toch aanbeveling verdiend om daaraan grammaticaal enige aandacht te schenken. Waar taalfouten storend worden en makkelijk te vermijden zijn, is de lezer met enige correctie wel geholpen. Het stelselmatig 'kon' laten staan waar 'kende' gebruikt had moeten worden is voor Vlaardingers misschien een keertje amusant, maar lezers buiten de regio zullen de achtergrond van het consequent verkeerde gebruik van het woord kennen niet kunnen. Voor de rest is de keuze voor het ongevormde manuscript zeker verdedigbaar. Het verhaal is een minutieus verslag van een vissersleven. De onopgesmukte wijze van vertellen versterkt de authenticiteit. Zoals veel zeevarenden beschikt Fer van Schoor over een geheugen als een pot. Talloos zijn de feitelijke gegevens over vaart en vangst, over personen aan boord en over de wijze waarop de Vlaardingse scheepsjongen op de Franse, Belgische en Nederlandse zeekust de oorlog doorkwam. Voor oudere Vlaardingers sluit het boek aan op ervaringen en herinneringen. En dat geldt zeker niet alleen voor de vissers. De gebeurtenissen waarvan Van Schoor verhaalt, vormen met elkaar een reeks verhalen zoals deze door de vissers aan de keukentafel zonder opsmuk en dikdoenerij zullen zijn besproken. De redactie heeft zich overigens terdege gerealiseerd dat de generatie waartoe Van Schoor behoorde, snel uitsterft. Ook vanuit die optiek heeft men diens manuscript geheel ongewijzigd gelaten, maar bovendien is aan visserijpublicist Peter Zuydgeest gevraagd om de vragen die het opriep te beantwoorden en toelichting te geven op woorden en begrippen die aan jongere Vlaardingers niet meer bekend zijn. Deze verhelderende commentaren zijn direct naast de tekst afgedrukt. Op deze manier leert het boek tal van wetenswaardigheden over de huisvesting aan boord, de haringteelt, de trawlvisserij, de garens voor visnetten, pekelen, de onderlinge verhoudingen, de introductie van moderne technieken en instrumenten en sociale ontwikkelingen. Natuurlijk zullen het vooral Vlaardingers zijn, die zich het best zullen herkennen in 'Van afhouwer tot schipper'. En is het niet vanwege hun eigen herinneringen aan de visserij, dan toch omdat het boek een helder, documentair kader geeft aan de verhalen van vaders en ooms. Zo ging het eraan toe opde Vlaardingse vloot in het tijdperk dat de visserij van stoom- overging op motorschepen en het laatste hoofdstuk geschreven zou worden van een eeuwenoude geschiedenis. 'Het is een ego document geworden dat zijn historische waarde ontleent aan het feit dat de schrijver een van de belangrijkste vertegenwoor digers is van de laatste generatie van zeevissers uitVlaardingen' schrijft de redactie van Netwerk in de inleiding. 'Van Schoor maakte de enorme technische veranderingen mee in de eeuwenoude bedrijfstak. Hij zag met eigen ogen dat de Vlaardingse reders die ontwikkeling nauwelijks konden bijhouden en op sociaal gebied de negentiende eeuw maar moeilijk konden vergeten. Hij trok daaruit zijn conclusie en trad in dienst bij de overheid. Een manuscript als dit zal nooit meer geschreven kunnen worden, omdat de wereld en het soort mensen dat hij beschrijft, definitief tot de verleden tijd behoren'. HvdS Fer van Schoor, Van afhouwer tot schipper, Netwerk, 10de jaargang, i'erkrijgbaar bij het Visserijmuseum Vlaardingen en de boekhandel Wat is het toch dat maakt dat uit Schiedam meer journalisten en uitVlaardingen meer dichters en podiumkunstenaars afkomstig zijn. Waar noeste arbeid in Schiedam over eeuwen en eeuwen slechts een bescheiden bundel poëzij tot resultaat had, telt Vlaardingen de ode's, de bespiegelingen en epieken bij honderdtallen. Aan te vangen met Arnold Hoogvliet en de dichtende baggeraar Jacob van Dijk, aan wie een prestigieuze erepenning werd uitgereikt voor onder andere het dichtstuk over de Montgolfière ofwel 'Het nut der lugtbollen' is dit hoofdstuk nog lang afgesloten met Levi Wëemoedt, Cees Pons, Aat Rolaff en Lily Touwen. Van laatstgenoemde twee zijn in de afgelopen maand twee bundels verschenen; Wendingen van Lily Touwen en Facetten 3 van Aat Rolaff. Wendingen is een bundel voor de liefhebber. Bespiegelend en met veel zorg geschreven en uitgevoerd. Een eeuwig probleem voor dichters is de geringe omvang van hun publiek. Het aantal uitgevers dat de dichtkunst een plaats gunt in

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Musis | 2000 | | pagina 25