imÊiÉÊÊimmm mm lllllill i'Slllllï SlIllilSBiiiiMlSll lil# IMaordvest 62, Sciiieda telefoon (OIO] - 473 OS 6 telefax {OIO] - 426 9B 135 Musis bouw zijn verwerkt. Een aardige bijkomstigheid is dat deze scholen als een soort Scandinavische wiedergut- machung konden worden beschouwd. Zweden had hierop ernstig aangedrongen vanwege de Finse sympathie voor nazi Duitsland en de Fins-Duitse samenwerking aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Dit verhaal ging in Schiedam een eigen leven leiden en resulteerde tenslotte in de kostehjke misvatting dat de Schiedamse Finse school het laatst overgebleven exemplaar in Nederland zou zijn. Derhalve werd het gebouwtje met de grootste piëteit afgebroken en opgeslagen. Nodig was dit geenszins, want de Finse schooltjes zijn opgebouwd uit gewoon vurenhout van doorsneekwahteit en kennen geen architectonische details die als exemplarisch voor vervaardiging, materiaalgebruik en vakmanschap bewaard zouden moeten blijven. Vastleggen van de karakteristieken in bouwtekeningen, materiaalspecificaties en een restauratiebestek had een beter resultaat opgeleverd dan het tot monument verklaren van een stapel vurenhouten planken. Maar goed.de wethouder in de vaste overtuiging een daad te verrichten van historische betekenis wilde het nu eenmaal zo. Derhalve geschiedde aldus en wacht Schiedam straks het - technisch interessante probleem, hoe uit de kromgetrokken delen weer een op het oorspronkelijke schooltje gelijkend bouwsel moet worden opgetrokken. Ook alleraardigst is het gegeven dat de Finse schooltjes van huis uit met carbolineum werden behandeld; een petrochemisch uitschot dat in geen enkel opzicht strookt met de huidige bouwregelgeving op het gebied van milieu en duurzaam bouwen. Eén ding heeft Schiedam er wel mee bereikt; de Nederlandse bouw heeft er een anekdote bij die met evenveel smaak aan de borreltafel wordt verhaald als de vertelling waarin een uitvoerder te tekening op z'n kop hield en de palen aan de verkeerde kant van de rooilijn liet slaan. Maar dit allemaal terzijde. Musis heeft echter wederom een monument in de aanbieding. En ditmaal een monument van onmiskenbaar lokaal historisch belang. In het bezit van M. de Keizer bevindt zich namehjk het complete torentje dat in het verleden het hoofdgebouw van de Werf Gusto sierde. De in de jaren zeventig ondernomen pogingen om dit monumentale kantoorgebouw aan de Maasdijk met z'n neo- classistische gevel en natuurstenen guirlandes voor Schiedam te behouden, zijn helaas gestrand. Ook een initiatief dat de grote scheepsbouwhallen met hun markante boogvormige ramen wilde sparen, hep op niets uit. Zowel het kantoorgebouw als de hallen vielen enkele jaren voordat bescherming van industrieel erfgoed prioriteit zou krijgen onder de slopershamer. Het torentje van de Gusto werd echter op even miraculeuze wijze gespaard als het torentje datYvonne Koopman enkele jaren geleden op het sloopterrein van het voormalige Leids Academisch ziekenhuis zag staan. Alleen waren de slopers zich beter bewust van de monumentale waarde van het bouwwerkje dan de slopers in Leiden. Voorzichtig werd het gehele bouwwerkje met z'n koperkleurige koepel losgemaakt van de dakconstructie en overgebracht naar een veiliger oord. Zorgvuldig werd het daarna opgeknapt en onderhouden en na enige omzwervingen belandde het achter in een immense tuin, waar het als een theekoepel een nieuwe decoratieve functie kreeg. Ook de originele balustrades werden behouden evenals de portretbustes die het interieur van het bouwwerkje sierden. Daaronder bevindt zich ook het in geglazuurd aardewerk uitgevoerde portret van de oprichter van de Werf Gusto, Augustus Smulders; de man waarover Willem Elsschot - die aan het begin van deze eeuw aan de werf werkte - zijn beroemde dichtregels schreef; Lamme smeerlap, met je baard, dor van geest maar dicht behaard, die ons daar stond aan te staren, of we huursoldaten waren. Indien Schiedam, of individuele Schiedammers belangstelling hebben, wil de huidige eigenaar best afstand doen van z'n bezit. De moeite om het naar Schiedam terug te brengen zal het niet zijn. De laatste monumentale rest van de Werf Gusto bevindt zich op nog geen tien kilometer afstand, achter de huizen van Schipluiden. mmmamMËmmm

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Musis | 2000 | | pagina 135