Bettine Schade van Westrum
137 Musis
Lips like sugar is de titel van de tentoonstelling van een
recente serie tekeningen, schilderijen en objecten waarop
momenten uit het leven van meisjes zijn verbeeld. De
tentoonstelling duurt tot en met 8 april en is voor wie nog
niet in de gelegenheid is geweest om het Hollandiagebouw
aan de Oosthavenkade in Vlaardingen te bezoeken, meer dan
de moeite waard. Met de titel 'Lips like sugar', zet Christina de
Vos het publiek min of meer op het verkeerde been. Want het
oeuvre van De Vos kenmerkt zich door de wijze waarop ze
met emoties speelt en zoektochten onderneemt in de
literatuur en het theater. Haar lijst van tentoonstellingen en
voltooide projecten is even lang als indrukwekkend en naast
haar meisjestekenmgen in Vlaardingen was zij ook de
kunstenares die in opdracht van het Goetheinstituut ter
gelegenheid van de tweehonderdvijftigste sterfdag van Goethe
het project Faust vorm gaf en dezelfde die in het Hamburgse
Schmidt Tivolitheater een aandachttrekkende tentoonstelling
onder de titel Diva op haar naam schreef.
Lips like sugar is in zekere zin een nostalgisch onderzoek naar
de gevoelswereld van haar eigen jeugd. Een kleine
verzameling herinneringen aan de kindertijd. Maar dat al te
persoonlijke is slechts de basis voor een diva-achtige
verbeelding van de 'temps perdu'. De meisjes van De Vos zijn
net zo goed actrices, met alle aanstellerij van dien. Het verschil
is, dat de meisjesdiva's onschuldige actrices zijn, die zich niet
verschuilen achter een fafade, maar één zijn met het spel dat
ze spelen.
Misschien kan niet iedereen zonder gêne naar de werken
kijken, zoals ook de schilderijen
van Balthus een ongemakkelijk
gevoel kunnen oproepen. Het
onderwerp heeft in de afgelopen
jaren zijn onschuld verloren en de
meisjes van Christina de Vos flirten
wel degelijk, zij het onbedoeld, met
de toeschouwer. Maar zij zijn
schaamteloos, omdat zij hun
onschuld nog niet hebben verloren.
Het dilemma van de kunstenaar is
van een geheel andere, zelfs
tegengestelde aard: hoe kan zij
recht doen aan het 'meisjesachtige'
van het onderwerp en tegelijkertijd
het 'meisjesachtige' in haar techniek
vermijden? Pony's en pastel zijn nu
eenmaal onlosmakelijk verbonden
met meisjes en iedere poging om
het zoete uit het werk te weren,
zou krampachtig en onheus zijn.
Christina de Vos is een tekenaar van
mensen en een portrettist van
stemmingen en gevoelens. Hoewel
haar werk in de loop der jaren
allengs groter, kleurrijker en
extroverter is geworden, waardoor
haar modellen zich in steeds voller
ornaat aan ons voordoen, is de basis
van haar werk nog altijd de sobere tekening waarin de
uitgeklede mens centraal en geïsoleerd staat.
Klaas Gubbels, die haar nog tijdens haar opleiding uitnodigde
om te exposeren bij de gerenommeerde galerie Espace, zei
toentertijd over het werk van Christina de Vos: "Het straalt
zelfverzekerdheid uit en daarmee maakt zij verlegenheid
zichtbaar". Die verlegenheid was dan toch vooral het verlegen
zitten om een model. Uiterst huiverig voor het binnensluipen
van zelfportretten, leden haar gedaanten aan ernstige gebreken.
Als zij al een kop hadden, dan ontbrak er nogal eens een
gelaatstrek. En de monden, neuzen en ogen die zij wel
hadden, waren niet perse afkomstig van één model. De
portretten waren, vaak letterlijk, een collage van lichaamsdelen,
geput uit een ware berg van tijdschriftenfoto's.
In plaats van het bij eensprokkelen van modellen met behulp
van foto's, heeft de kunstenaar ze ook een aantal jaren geleend
van door haar bewonderde 'oude meesters'. Grünewalds
intense, van leed doortrokken Isenheimer Altar en
Michelangelo's melancholische sculpturen voor de Florentijnse
UPS LIKE SUGAR