g
fcu
Musis 334
Uj
00
CD
Rl
In 1995 was bestuurlijk Schiedam
bezwangerd van een nieuw élan. Er was
de opening van de Nieuwe Passage, de
opening van het Stadserf-complex met
hetVSB Theater aan de Schie, er waren
plannen voor het Hemaplein (Land van
Belofte) en de Benelux-metrolijn
kondigde zich aan. Nieuwland was op
de schop gegaan en de stad kwam in
aanmerking voor het Grote-
stedenbeleid, tegenwoordig
grotestedenbeleid geheten, vanwege de
verkwakzalvering van spellingbrekers.
In dat Schiedam vol nieuw élan
ontstond Musis, ooit een voornemen
van Hans van der Sloot, die van meet af
aan eindredacteur is. In 1973 zei Van der
Sloot tegen me in 't Vierkantje, dat hij
het ter ziele gegane maandblad van de
Schiedamse Gemeenschap (SG) wilde
heroprichten. Hij had jaren geschreven
voor het blad van de lokale
cultuursubsidiënt, had er een onbestemd
heimwee naar - en wachtte met een
nieuw tijdschrift tot de tijd rijp was.
Maar Musis is niet te vergelijken met
het periodiek van de SG.
Het is anders.
Het blad van de Schiedamse
Gemeenschap had een hang naar
gezelligheid. Het ademde een
naoorlogse spruitjeslucht en zond vooral
positivisme uit in een periode waarin
het verenigingsleven in elkaar stortte en
een nieuwe generatie van leer trok
tegen de verwoesting van de
Brandersbuurt. Een opgewekt blad, met
milde voorlichting over het
gemeentebeleid en gelukkig, geregeld,
scherts en ironie van Van der Sloot.
Musis is anders.
Een pleidooi om de Westerkade en
Nieuwe Haven te accepteren als Tweede
Brandersbuurt van Schiedam, vanwege
het industrieel erfgoed en het risico van
aantasting, was in het blad van de
Schiedamse Gemeenschap ondenkbaar
geweest.Voor zover dat blad
opstandigheid en visie bevatte, was dat
in de vorm van citaten, niet door eigen
progressiviteit. Musis is daarentegen een
podium voor opiniemakers in de
volcontinu. Succes is er dankzij de
lezers. In Schiedam en Vlaardingen heeft
zich een 'kritische massa' gevormd, net
voldoende massa, precies genoeg mensen
om een idee tot rijping te brengen. Elke
tijd heeft radicalen nodig, maar ook een
kritische massa, bij wie je in goed
vertrouwen gekke en creatieve ideeën in
de week kunt leggen.
Zie maar: inderdaad werden de
Westerkade en de Nieuwe Haven
erkend als uitloopgebied van de
binnenstad, een herontdekte appendix
aan de Jeneverstad.
Het beeldkwaliteitsplan voor dit gebied,
de basis van het stedenbouwkundig
plan, is aantoonbaar door Musis
geïnspireerd. Precies zoals Musis erop
hamerde dat het stadsbestuur zichzelf te
schande zou maken als het niet met een
- desnoods geforceerd - plan tot behoud
en herbestemming zou komen voor het
Algemeen Handelsentrepot. Aan de
wethouder de eer het initiatief te
hebben genomen, aan Musis de
voldoening de weg te hebben gewezen.
Als men het nu heeft over Schiedams
Tweede Brandersbuurt, is dat te
herleiden tot de redactie en de lezers
van Musis.
„Niet afwachten, maar op zoek gaan:
beschouwen, doorgronden, doorvragen,
oplossingen aanreiken," zegt Arij
Maarleveld, voorzitter van de redactie
van Musis en voorheen cultuur
wethouder in Vlaardingen. Het is de
drijfveer van Musis, zoals ook verwoord
door de eerste 'redactiechef' Aart Tijhof,
voormalig bibliotheekdirecteur. Dus is
Musis geen doorgeefluik van
gemeentekopij en persberichten. Musis
is een lokaal opinieblad voor de twin-
cities Schiedam en Vlaardingen en voor
zo'n betrekkelijk klein gebied een
zeldzaamheid in de Nederlandse
bladenmarkt. Belangrijker is dat
Schiedammers enVlaardingers Musis
lezen om een rol te spelen in het
aanzwengelen van de maatschappelijke
discussie.
Van politieke partijen wordt vaak gezegd
dat hun standpunten zo op elkaar lijken
datje het voor zoete koek slikt, maar in
Musis staan meningen waar je het
fervent mee eens kunt zijn of
hartgrondig mee oneens. Het is allebei
goed voor de oordeelsvorming van een
bredere doelgroep, want de geboeide
abonnee hééft het er over.
Dat de Opstandingskerk in
Nieuwland met sloop
bedreigd werd, was de
eerste primeur in het eerste
nummer van Musis. Het
stuk bevatte een pleidooi
voor behoud, een ontwerp
immers van Van den Broek
Bakema.
Sindsdien is er over nieuwe
bestemmingen voor de
Opstandingskerk nagedacht.
Burgemeester en
wethouders hadden
eigenlijk al tot sloop
besloten, maar een
groeiende groep architecten
en historici plaatste er
vraagtekens bij. De kerk is op weg naar
de status van naoorlogs monument.
En in een laatst verschenen nummer van
Musis werd het belang van verlichting
van Schiedams oudste onroerend goed
benadrukt. Het resultaat bleef niet lang
uit. Er kwamen lichtjes rond de ruïne
van Huis te Riviere, kasteel van
Mathenesse.Van de Opstandingskerk tot
de spotlights op Aleida's burcht heeft
Musis de toon gezet, de eerste twee jaar
alleen in Schiedam, daarna kwam
Vlaardingen erbij.
Vlaardingen is altijd al Sjors van de
Rebellenclub geweest. Een calvinistische
cultuur weet haar vrijbuiters wel te
waarderen, dat zie je aan een Rien
Lensvelt bij de kleine christelijke
partijen en aan Remi Poppe die via de
Vlaardingse raadzaal doorstootte naar de
Tweede Kamer, Zulke extremen kent de
Schiedamse politiek niet. Dat verklaart
waarom Musis pas echt aansloeg in
Schiedam, nadat Vlaardingen er nut en
noodzaak van had ingezien. O ja, we
hebben iets om trots op te zijn, was de
reactie onder Schiedammers. Aad
Westerkade, Schiedam
