TOEN WAS KETHEL NOG
EEN DORP
't PAARD
Een winterse Kandelaarweg. Op het bordje rechts van de weg: Café - overzetveer 50 meter ~J
Hoogstraat 162 - Schiedam
Telefoon (010) 473 29 08
Musis 394
Het is inmiddels al bijna zestig jaar
geleden dat het dorp Kethel en Spaland
als zelfstandige gemeente werd
opgeheven en (grotendeels) bij
Schiedam gevoegd. Het aantal mensen
dat nog persoonlijke herinneringen aan
de tijd voor 1941 heeft is klem
geworden. Eén van hen is Arie Bijl,
geboren op 22 maart 1917 te Kethel.
Een jaar
of zes geleden schreef hij herinneringen
uit zijn jeugd op. Dit schrijfwerk werd
in het boekje Kethelsche Toestanden
gebundeld. Een flinke oplage heeft zijn
weg naar de vroegere Kethelaren en
andere inwoners van Schiedam-Noord
en daarbuiten gevonden. Nu een nieuw
boekje van Arie Bijl hetwelk ik met
belangstelling heb gelezen. Ik woon al
tientallen jaren op adressen die
gemeentelijk vallen onder de
bestemmingsplannen Kethel-Tuindorp
en Kethel-Centrum, maar ik ben
geboren en getogen in Schiedam. Naar
Kethel gaan was in mijn jeugd een uitje.
Ik herinner mij nog goed hoe mijn
ouders, mijn broertjes en ik vóór 1940
op Hemelvaartsdag gingen
"dauwtrappen". De wandeling voerde
eerst vanuit de Gorzen door het
stadsgebied naar de Damlaan.Voorbij het
Hermesveld kwam je in het meer
landelijk gebied. "We passeerden na
verloop van tijd de overweg en dan
langs de Schiedamseweg richting Kethel.
Het landelijke Kethel van Arie Bijl
herinner ik me dus zeer wel. De situatie
is nadien drastisch veranderd. In 1941
verloren een aantal kleinere gemeenten
in deze omgeving hun zelfstandig
bestuur. Behalve Kethel
en Spaland onder andere
ook Vlaardinger-
Ambacht, Overschie,
Hillegersberg en
Schiebroek. Het boekje
komt uit op een
moment dat ook in de
buurgemeente
Rotterdam de
geschiedenis van diverse stadsdelen zoals
Charlois en Overschie in publicaties
wordt vastgelegd. Ook daar kennelijk
belangstelling voor de geschiedenis van
de stadsdelen die vroeger een
zelfstandige gemeente vormden.
Gelukkig verkeren we wat Kethel en
Spaland betreft in de omstandigheid dat
er in de loop der jaren een flinke reeks
interessante publicaties zijn verschenen.
Zoals daar zijn de diverse gedenkboeken
over kerken en onderwijs, de boeken
van Jaap de Raat, van Louw Jongste, van
Arie Korpershoek en Kethelsche
Toestanden van Arie Bijl. Het is goed
dat er over de geschiedenis van het
gebied dat tegenwoordig als Schiedam-
Noord wordt aangeduid, publicaties
verschijnen. Toen Kethel nog een klein
dorp was met zo'n twee-en-een-half-
duizend inwoners, werd de kennis van
de lokale geschiedenis van ouders op
kinderen overgedragen. Uiteraard in de
context die bij het gezin en bij het
milieu paste. Het boerenbedrijf, de
veehouderij tekende het leven in
toenmalige gemeente Kethel en
Spaland.Verder domineerden twee
richtingen de dorpse samenleving,
enerzijds de Nederlands-hervormden en
SPIJS EN DRANK SALON