Wonen op klompen
Frits van Ooststroom
275 Musis
BOENHOK
KEUKEN/
WONEN
VOORHUIS
PAARDE'
onze streek pachtboerderijen, met een
stedelijke of adellijke eigenaar. Die
eigenaar gebruikte de opkamer als pied-
a-terre, als weekendverblijf. In dat geval
had ook de opkamer een schouw en er
was een bedstee. Deze bedstee was altijd
gecombineerd met een kast en
gesitueerd tegen de tussenmuur met het
voorhuis. Ook die muur was relatief
warm omdat er nog lang in het
voorhuis werd gestookt.
De inrichting van deze 17e-eeuwse
heerschapskamer moet luxueus zijn
geweest. Fraaie eikenhouten
(wagenschotten) bedsteden en kasten
herinneren daar nog aan. De vloer was
belegd met kleine groen-oranje
geglazuurde tegels. De plafondbalken
waren voorzien van fraai bewerkte
sleutelstukken ot consoles.Van de
oorspronkelijke meubilering is jammer
genoeg weinig bewaard gebleven.
Ook de mooie kamer in het voorhuis
zal van luxere meubels voorzien zijn
geweest; boedelbeschrijvingen uit
diverse perioden getuigen daarvan. Maar
gewoond werd in de woonkeuken met
een grote eenvoudige eettafel en
voldoende 'matte stoelen'. Lang zal daar
niet zijn 'nagetafeld', er moest immers
weer geslapen worden...
Bij de tekeningen:
Boven: Het voorhuis van een Midden-Delflandse boerderij in de 1 6e eeuw. Wonen en werken in één ruimte.
Midden: Splitsing in de 17e eeuw van wonen vóór de brandmuur) en werken (achter de brandmuur).
Onder: Woonkeuken en boen hoek in de 18e eeuw. De schouw is hier tegen de tussenmuur gesitueerd, in
andere gevallen tegen de buitenmuur. (Huijts 1984)
Losstaande knechtenbedstee boven de woonkeuken. Naast de bedstee een rookkast in het rookkanaal.
(foto: Frits van Ooststroom)
Boven de stal is nog juist een gedeelte van een knechtkamer zichtbaar, (foto: Frits van Ooststroom)
Eikenhouten bedstee en kledingkast in een vroeg 17e eeuwse opkamer. Op de vloer plavuizen in diagonaal
verband (foto: Frits van Ooststroom)
Opkamer met 18e eeuwse bedstedenwand. Rechts een kast, links de deur naar het voorhuis. Het houtwerk
is in een traditionele tint lila geschilderd, (foto: Frits van Ooststroom)
waarvan slechts zelden gebruik werd
gemaakt. De voordeur was inmiddels
verplaatst van de voorgevel naar de
zijgevel, in of bij de woonkeuken.
Tot in de vorige eeuw was er veel
personeel op de boerderij, meiden en
knechten. De meiden hadden een
bedstee op de zolder boven het
voorhuis, de knechten boven het
achterhuis. Of, zoals ze nog wel worden
aangetroffen, een slaapruimte boven de
stal. Het stonk daar wel als de koeien op
stal stonden, maar in ieder geval was het
dan lekker warm.
Niet zelden waren de boerderijen in
BOENHOK
STAL
NIEUWE KELDERTRAP
3ED
STEE