Een serieuze aangelegenheid
Henk Slechte
De jeneverproefkring
komt iedere tweede
zondag van de maand
tussen 16.00 en 18.00
uur bij elkaar in
Jeneverie 't Spul,
Hoogstraat 92, in
Schiedam. De kring kent
geen lidmaatschap.
Iedere kritische
liefhebber van jenever is
van harte welkom om
mee te proeven.
5CHIEDAN1
Het gaat niet goed met de jenever. Dat blijkt
al jaren uit de cijfers in de jaarverslagen van
het Productschap voor Gedistilleerde
Dranken, perspublicaties en ervaringen van
echte jeneverliefhebbers die op recepties en
bij openingen van tentoonstellingen steeds
vaker geen jenever meer krijgen. Ieder heeft
zijn of haar eigen verklaring, maar zeker is dat
de Nederlander minder jenever drinkt dan hij
lang gedaan heeft. Jonge jenever, oude jenever
en korenwijn maken plaats voor whisky bij
de oudere drinkers en kleurige drankjes als
Bacardi Breezer en Pink Wodka bij de
jeugdige gebruikers. Dit bedroeft de
Schiedamse jeneverproefkring 'De Drie
Glaasjes' die tweemaal per maand bijeenkomt
in 'Jeneverie 't Spul' in de Hoogstraat, niet om
tegen de verdrukking in te drinken, maar om
zoveel mogelijk verschillende soorten en
merken jenever te proeven en met de
uitkomst van die noeste proefarbeid de
nijvere distilleerders te helpen hun producten te verbeteren.
Dat proeven is een serieuze aangelegenheid die hoge eisen
stelt aan de zelfbeheersing van de proever, die iedere proeverij
begint met diep en geconcentreerd in het glas te kijken. De
kleur van de jenever verraadt immers veel. Een jonge jenever
is wit, terwijl een lichtgele kleur kan betekenen dat een
jenever op een houten vat gelagerd is. Na het kijken volgen
het draaien van de jenever in het glas om de
viscositeit of stroperigheid vast te stellen, en
het ruiken om te registreren welke
grondstoffen en kruiden de distilleerder
gebruikt heeft. In de neus zit nu eenmaal meer
smaak dan in de mond. Pas dan begint het
echte proeven en dat gebeurt 'blind'. Maar ook
dat proeven is iets anders dan innemen, want
de proever moet eerst vaststellen hoe de
jenever zich in zijn of haar mond gedraagt en
komt pas daarna tot het ultieme genot: de
nasmaak. Na het proeven buigt men zich ook
nog over verpakking, presentatie en prijs-
kwaliteit verhouding. Geen wonder dat de
proevers van 'De Drie Glaasjes' een jaar nodig
hebben gehad om de producten van vijftien
Belgische en Nederlandse distilleerderijen van
een gedegen oordeel te voorzien.
Zaterdag 22 september mocht een
representatieve selectie uit jeneverdrinkend
Schiedam in de aula van het Stedelijk Museum
proeven of de De Drie Glaasjes zijn werk goed
had gedaan. Alle vijftien stokers waren er met
jenevers én verhalen. Bernard Filliers van de
gelijknamige graanstokerij in het Belgische
Deinze schonk meer dan een achtjarige
graanjenever: "als ge 's morgens vroeg en 's
avonds laat een 'tillierske' neemt, kunt ge die
dag niet meer sterven". Ook Schiedammer Leo Fontijne die in
2000 het bedrijf van H. van Toor in Vlaardingen overnam, drie
dagen per week bij Unilever werkt en als uit de hand gelopen
hobby de enige echte Vlaardingse schelvispekel bereidt, kon
zich verheugen in een publiek dat bewonderend van zijn
product nipte. De 'Musisprijs voor de slimste stoker' gaat
echter naar directeur Paul Robert Blom van Schermer in
Hoorn, die begrijpt dat Schiedam synoniem is voor een echte
borrel en daarom nog als enige 'Schiedam' als
merk voert. Zijn 'Oude Schiedammer' bevat
60% moutwijn, is drie jaar gelagerd en is
verpakt in een antieke fles. Rob van
Haarwater verkoopt de 'Oude Schiedammer'
in zijn Spul voor f 65 de fles.
In anderhalfjaar tijd heeft hij er drie
verkocht. De flessen zouden afkomstig zijn
van De Kuyper in Schiedam...
Sommige aanwezigen vroegen zich af, waarom
de Proeverij niet in het eigen Schiedamse
Gedistilleerd Museum was. Organisator Rob
van Haarwater heeft vrijmoedig voor het
museum gedacht: "dat heeft niet genoeg
ruimte voor vijftien forse stands en zoveel
publiek." Museumdirecteur Marianne de
Bruyn vindt dat jammer: "dat zegt hij, maar
hij heeft ons niet gevraagd of wij voldoende
ruimte en faciliteiten konden bieden." Troost
kan Marianne de Bruyn in ieder geval putten
uit het rapport van de jeneverproefkring. Dat
geeft over de moutwijn van het museum een
oordeel een museum waardig: "dit is een
borrel die je geproefd moet hebben om in
ieder geval te weten hoe jenever vroeger
smaakte en hoe het ook nu nog kan. Met een
nog langere lagering in mooie vaten zal deze
jenever alleen maar mooier worden."
Musis 326
