en burgemeester Poppe op
13 Musis
en dan resteert een formeel besluit van de ministerraad.
Eind april weten we of Kees van der Windt promoveert.
(In buurgemeente Schiedam lukte het eerder een wethouder
om in dezelfde stad burgemeester te worden)
Is zo'n burgemeestersreferendum een voorbeeld van
democratie-van-onderop? Nee, zelfs een referendum zal
Vlaardingen geen burgemeester Poppe opleveren. Remi Poppe
zit niet bij de sollicitanten. Dat kunnen we gemakkelijk
afleiden uit twee publieke feiten. De eerste is de profielschets.
In juni leverde de Vlaardingse gemeenteraad een profielschets
af, waarin een coach werd gevraagd, een mentor, een
bruggenbouwer, een initiatiefnemer. Franssen was lovend over
die profielschets, maar vond het wel wat veel van het goede.
Gemeenteraden kunnen het nooit laten om een schaap met
vijf poten te claimen. Poppe is geen bestuurlijke duizendpoot,
de voormalige SP-fractieleider uit de Vlaardingse raad kan veel
en dat heeft hij ook in de Tweede Kamer laten zien, maar hij
is geen coach en geen mentor en geen bruggenbouwer.
Wel iemand die initiatief neemt. Met een burgemeester als
Poppe zou Vlaardingen niet wegsukkelen.
Maar de SP'er zit niet tussen de kandidaten. Hun politieke
neigingen zijn namelijk bekend.Vier ervan zijn PvdA-lid, vier
zijn van de WD, drie van het CDA, twee van D66 en één van
Groenlinks. Het zijn mannen tussen de 42 en 58 jaar. Nee,
zelfs een volksraadpleging brengt geen Poppe als eerste burger
- en zelfs op 1 mei niet.
Er was een vijftiende kandidaat. De heer in kwestie trok zich
na een ontluisterend telefoontje met de commissaris van de
koningin terug. Franssen had deze anonieme persoon te
verstaan gegeven geen kans te maken, omdat deze sollicitant
partijloos was. Zo werkt dat in de verouderde partijpolitiek. Je
moet kleur bekennen en dus al concessies doen vóórdatje in
de politiek leert concessies te doen. Er is in bestuurlijk
Nederland wel een enkele partijloze burgemeester, maar dat
mag van de politieke kaste geen usance worden.
O, Poppe... De dagen van schermutselingen tussen Remi
Poppe, Bas Goudriaan, George Neijssl, Jan Bulva en Chris van
Roon behoorden in de jaren tachtig tot de mooiste episodes
uit het Vlaardingse gemeentebestuur. Wie heeft geen heimwee
naar dat tumult? Elke raadsvergadering stond in brand en
menigeen zocht tijdens de schorsingen het Scheele Hoekje op
om bluswater te zoeken.Vaak het verkeerde bluswater.
Geflambeerd keerden de heethoofden terug in de raadzaal, tot
ergernis van burgemeester en geheelonthouder Wim
Kieboom.
A.F.A. van Lier - geen burgemeester om ha, Fred tegen te
zeggen. Het was met Van Liers opvolger, L.W. Stam uit het
kille Noord-Holland, al net zo. Wij proberen het wel eens,
maar mijnheer Stam is geen Bert in de omgang.
Dat is in Schiedam al die jaren door toch anders geweest. Waar
Vlaardingers qua politieke inhoud stoutmoediger zijn, brutaler,
daar zijn Schiedammers gemoedelijker in het tutoyeren. Het is
dikke mik, maar als je ziet dat er weinig knokpartijen zijn, wil
dat ook niet alles zeggen: datje Reinier mag zeggen tegen
burgemeester Scheeres. Iedere Schiedammer zegt Reinier.
Maar kritiek ho maar! Of het moet in het wijkblaadje zijn van
Schiedam-West, waar Reinier woont zonder nog lid te zijn
van de bewonersvereniging.
De burgemeesters van Vlaardingen hebben de laatste dertig jaar
in grotere afstand gestaan tot de bevolking dan de
burgemeesters van Schiedam. Ieder jaar weer klaagde de
stichting Haring - en Bierfeest dat burgemeester Van Lier zo
nodig precies op de zaterdag van dit volksgebeuren met
vakantie moest. Dat ging er in Schiedam anders aan toe.
Bij de Brandersfeesten bleef Remier bij wijze van spreken het
langst pimpelen. Een sprekender tegenstelling is er niet.
De paradox wil dat de Vlaardingse burgemeesters een
zwaardere reputatie aankleeft. Zo beschouwt men Heusdens
nog steeds wel als een reus, naar wie niet voor niets de
belangrijkste parallelbaan langs rijksweg 20 werd genoemd.
Het Liesveld, de Stadsgehoorzaal, de 'stadsuitleg' naar Holy -
het wordt aan Heusdens toegeschreven, waarbij men
gemakshalve over het hoofd ziet dat een burgemeester, zeker
sinds de opstandige jaren zestig, slechts voorzitter was van een
gemeenteraad, waarbij de politieke portefeuilles geheel bij de
wethouders lagen - in de constructie van een door de Kroon
benoemde burgemeester overigens een terechte verlegging van
het zwaartepunt naar wél gekozen volksvertegenwoordigers.
Hoe was het in het tijdsgewricht voorafgaand aan die wilde
jaren zestig? Het is beslist waar, dat een burgemeester in de
vroege jaren van Heusdens meer gewicht had dan na in de
latere jaren van burgemeester Heusdens, toen wethouders de
macht naar zich toe trokken. Maar in dat geval had élke
burgemeester dat Liesveld, die Stadsgehoorzaal en die lelijke
Holy-wijk voor elkaar gekregen - wat heeft de persóón van
Heusdens daar nu aan toegevoegd? Als het zo'n kei was,
waarom gingen de wethouders dan de dienst uitmaken?
De reputatie van burgemeesters moet dus te allen tijde sterk
worden gerelativeerd. Had Roelfsema Vlaardingen gediend, hij
zou even positief de annalen zijn ingegaan. Maar hém
Kieboom was een eikenhouten bestuurder, ongepolijst, recht
door zee. Zijn voorlichters predikten het Kiebomisme.
Journalisten vierden in de lokale etablissementen dat zij in het
mogen schrijven over Kieboom een bijzonder voorrecht
genoten. Zij kenden Schiedam niet, die na de regenteske
Harm Roelfsema een echte liefhebber van het Schiedamse
product kregen in de persoon van Arie Lems, die op zijn beurt
werd opgevolgd door John te Loo, die in Winschoten de
raadsvergaderingen nog in jacquet had voorgezeten. Dat waren
schommelingen. In Vlaardingen had je vóór Kieboom de stijve
heer J. Heusdens gehad - geen man om Jan tegen te zeggen -
en na Kieboom kreeg je de door en door hoffelijke heer
associëren de Schiedammers met de verwoesting van de
binnenstad en de Brandersbuurt, straatjes waarvan een
wethouder met toerisme in zijn portefeuille tegenwoordig zou
kwijlen. Schiedammers jijen en jouen met hun burgemeesters
en geven hem onbevangen van onder uit de zak.
Met zo'n cultuurverschil zou je iets anders verwacht hebben,
namelijk dat een 'gekozen' burgemeester in Schiedam
dichterbij had gelegen. Maar zelfs herbenoemingen worden
hier niet breed uitgemeten.
Het is een cliché dat de politiek vervlakt - toch maakt dat het
waarschijnlijk verklaarbaar, dat Vlaardingen nu met het eerste
