Gesloten boeken
Hans van der Sloot
Ze wil niets liever dan de bestaande kasten met boeken opruimen. En ook
de grote, ovale internettafel meegeven aan het grofvuil. Haar wens om een
eigen koffiehoekje te hebben in de bibliotheek is inmiddels al gedeeltelijk
vervuld. Daar waar voorheen de grote letterboeken en de kasten met uit
het bezit verwijderde banden stonden, zijn inmiddels een aantal aluminium
terrastafeltjes geplaatst en staat er de met goud en glimmend brokaat
beklede schrijverstroon, waarop kinderen hun eigen gedichten mogen
voorlezen. En dat is nog maar het begin. Ook de leestafel zou ze graag
anders zien en de lege hoeken in de bibliotheek gevuld met dingen die de
mensen aanspreken.
23 Musis
Natuurlijk kan de accommodatie die Schiedam op het Stadserf
ter beschikking heeft niet zonder meer worden vergeleken met
de Rotterdamse bibliotheek. Daarvoor zijn de schaalverschillen
te groot en de aard van de instellingen te verschillend.
Maar wel is de ruimte waarin de bibliotheek is ondergebracht
aantrekkelijk genoeg voor meerdere activiteiten en in ieder
geval andere indelingen en liefst ook een ander gebruik.
'De inrichting doet de bibliotheek geen recht', zegt Visser.
'Je kunt er weinig mee doen. Het boekenbezit nodigt niet uit.
Alleen degene die weet wat hij zoekt komt hier aan z'n
trekken. Maar de bibliotheek wil natuurlijk wel wat meer zijn
dan alleen een kast met boeken en een vriendelijke juffrouw
die de boeken uitschrijft. Het bezoekersaantal in Schiedam ligt
boven het landelijk gemiddelde. Maar de bibliotheek als
zodanig spreekt (nog) geen grote groep Schiedammers aan.
De instelling als zodanig is te statisch, terwijl juist de
bibliotheek zich ertoe leent om met een veelheid van
activiteiten een groot publiek aan te spreken. In het begin heb
ik gezegd dat zelfs housemuziek voor mij een plaats mag
hebben in de bibliotheek. Daarmee bedoelde ik niet dat de
bibliotheek wat mij betreft een partycentrum moet worden,
maar wel dat aansluiting gezocht kan worden bij actuele
landelijke en plaatselijke thema's'.
Visser: 'Ik zie de bibliotheek minder als uitleencentrale voor
boeken dan als volwaardig sociaal-cultureel centrum met een
breed takenpakket waarin de zorg voor en uitlenen van het
boekenbezit een belangrijk onderdeel is. Met de nieuwe media,
maar ook een ander gebruik ervan door het pubhek zie ik het
bevorderen van de toegankelijkheid van informatie als een
hoofddoelstelling. Die informatie kan in de vorm van boeken,
van cd's en videopakketten worden aangeboden. Maar ook het
inrichten van tentoonstellingen zie ik als een informatieve taak
evenals het organiseren van activiteiten en het bieden van een
ontmoetingsplaats. De hoofddoelstelling is het bevorderen van
individuele ontplooiingsmogelijkheden, met alle daartoe
momenteel ten dienste staande middelen. Je zult de mensen
alleen warm moeten krijgen voor je educatieve taken'.
Wat haar betreft zou iedereen van de geboden expositie-
De waslijst van wensen van
bibliotheekdirecteur Karin
Visser is lang. Maar -
geruststellend voor het
stadsbestuur - kunnen de
meeste ingrepen met
gesloten beurs of met
spaarzaam geopende knip
worden gerealiseerd. Want
haar voornaamste grief
tegen de bibliotheek op het
Stadserf betreft de statische
invulling van de ruimte
aldaar. De boeken staan in
een strakke ordening van
kasten. Rechttoe, rechtaan,
hetgeen ideaal is voor de ervaren bibliotheekgebruiker die voor
niets anders komt dan voor het literair, educatief of
verstrooiend bezit, maar negatief uitpakt voor een bibliotheek
die een breder en vooral jonger publiek wil aanspreken.
Een voorbeeld noemt Karin Visser de Centrale Bibliotheek aan
de Hoogstraat in Rotterdam. Deze door Rotterdammers
familiair 'de Gasfabriek' genaamde instelling, heeft alles wat een
hedendaagse bibliotheek zich maar wensen kan: een ruime
ontvangsthal voor tentoonstellingen en huisvesting van
informatiebalies; een volwaardig theater met een renommee
onder de liefhebbers van hoogstaand cultureel vermaak, een
koffiehoek met de kwaliteiten van een klein restaurant, geluids
cabines en studiekamers en rondom het grote centrale trappen
huis alle ruimte voor een verscheidenheid aan exposities,
zithoeken en schaaktafels. De medaille heeft natuurlijk ook een
keerzijde. De Rotterdamse bibliotheek kan niet zonder
intensieve bewaking. Diefstal en vernielingen drukken zwaar op
de begroting en bijzonder toezicht is nodig op de toiletten om
drugsgebruik te voorkomen. Behalve voor liefhebbers van de
schone letteren is de Rotterdamse bibliotheek ook een ver
zamelplaats voor junks en zwervers waarvan een enkele boven
een uit de kast gepakt boek zijn roes zit of ligt uit te slapen.