Villa IJzermans en de verborgen
gekte van Vlaardingen
Aan de andere kant van de tuin waarin in 1951-1952 de Stadsgehoorzaal zou worden
gebouwd, staat een villa die al net zo speels, net zo ongewoon en eigenzinnig als het door
Van Ravesteyn ontworpen theatergebouw. Als toekomstige behuizing van het Fonds
Schiedam Vlaardingen eo krijgt de Villa IJzermans' een min of meer culturele
bestemming.
Bert van Bommel
- -
dorp geen haven bezat en een logger niet het strand kan
worden opgetrokken. Maas hield het maar kort in Vlaardingen
uit; gedwongen door de conservatieve Vlaardingers verhuisde
de rederij al snel naar Maassluis. Moraal van dit al anderhalve
eeuw oude verhaal: doe maar gewoon.
Dat deze opvatting nog steeds opgeld doet, zie je bijvoorbeeld
in het winkelaanbod. Op enkele uitzonderingen na, zoals De
Museumwinkel, De Zeeman en Black Planet (leuk bij elkaar
gelegen aan de Hoogstraat), mag men het zoeken naar
bijzondere winkeltjes in Vlaardingen wel vergeten. Het
herhaalde en wederom mislukte experiment van een heuse
seksshop aan de Hoogstraat heeft de lage score van
Vlaardingen op de ladder van metropolitaanse, mondaine
steden weer eens duidelijk onderstreept.
Het huis dat reder IJzermans voor zichzelf en zijn gezin
aan de Schiedamseweg liet bouwen lijkt om deze reden
wel een zeer uitzonderlijk gebouw te zijn. Het
gebouw is ongeveer alles wat Vlaardingen niet is:
trots, mondain, van stand, zelfbewust en
zelfverzekerd. Het is zo ongeveer het meest on-
Vlaardingse huis in Vlaardingen. Een villa
zonder voorbeeld of navolging. Een
indrukwekkende suikertaart met maskers
op de hoeken van het dak, die zo uit de
Italiaanse renaissance overgenomen zijn,
klassieke zuilen die een heuse portico voor
de voordeur vormen en een torentje van
De grootste culturele prestatie van de afgelopen decennia uit
de Vlaardingse geschiedenis kan ongetwijfeld worden
toegeschreven aan het succesduo Bassie en Adriaan van Toor,
menen althans de meeste Vlaardingers.
Andere talent- en succesvolle Vlaardingers lopen niet zo met
hun geboorte- of woonplaats te koop. Dit mag misschien
worden opgevat als een Nederlandse eigenschap, die al onze
landgenoten kenmerkt, met uitzondering van Amsterdammers
en bewoners van de zuidelijke provincies. In Vlaardingen lijkt
het gebrek aan gezond chauvinisme en zelfvertrouwen wel in
extrema aanwezig te zijn. Zelf heb ik er eerlijk gezegd ook last
van. Maar desondanks moet ik, als ik Vlaardingen
bijvoorbeeld met buurgemeente Schiedam vergelijk, toch
tot de conclusie komen, Dat Schiedams enige charme
hieruit bestaat dat ik in die stad aangeland al weer
dicht bij mijn Vlaardingse huis ben.
Bescheidenheid, doe maar gewoon, dan doe je al
gek genoeg! Zo is de Vlaardinger. Geen fratsen en
geen flauwekul. De Scheveningse reder Maas had
in de negentiende eeuw in dat opzicht
duidelijk buiten de waard gerekend. Op
een Franse tentoonstelling ontdekte hij
de 'lougre'; een toen modern schip voor
de visserij. Met drie van deze loggers
koos hij Vlaardingen als uitvalshaven. Met
de diepstekende loggers kon hij niet in
Scheveningen terecht, aangezien
het
