doet Schiedam
309 Musis
verkeerde kant opgegaan, vindt hij. Noch de gemeente, noch
de Schiedamse makelaars verdienen goedkeuring of zelfs maar
een aanmoedigingsprijs. De vooropgezette bedoeling was om
voor dit project ongeveer veertig procent Schiedammers te
interesseren en voor het overige gedeelte kopers van elders aan
te trekken om op die manier impulsen te geven aan welstands
verhoging, een gezonde aanwas van de stedelijke bevolking en
niet in de laatste plaats aan de middenstand. In de praktijk werd
het tegenovergestelde resultaat geboekt. De Schiedammers
stonden in de rij voor Sveaparken en aan niet stedelingen
moest nee worden verkocht. Dit had voorkomen moeten en
kunnen worden als gemeente en makelaars zich eerder en meer
hadden ingespannen voor verkoop aan niet Schiedammers.
Op die manier schiet de gemeente er niets meer op. Ook niet
in de doorstroming. 'Het punt is', zegt Bolmers, 'dat iedereen in
Sveaparken of in een soortgelijke buurt wil wonen'.
Wat Schiedam zou moeten doen is veel meer aandacht beste
den aan de huursector. Aan goede, betaalbare huurwoningen
heeft Schiedam momenteel meer behoefte dan aan nieuwbouw
in de koopsector. Het privatiseren van het Gemeentelijk
Woningbedrijf heeft de stad geen goed gedaan. Dat ligt gedeel
telijk aan de bevolkingsstructuur en gedeeltelijk aan de
mentaliteitsverandering bij de corporaties die het gevolg zijn
van de privatisering. Er bestaat nogal een verschil tussen de
sociaal verhuurder en de sociaal ondernemer. De sociale
verhuurder zal er alles aan doen om een zo hoog mogelijke
kwaliteit van de woningen te verkrijgen. Deze moeten zo lang
mogelijk worden verhuurd tegen de laagste onderhoudskosten.
De sociaal ondernemer kijkt daar heel anders tegenaan. Voor
deze geldt dat het project - dat natuurlijk best moet voldoen
aan de minimumeisen, tegen de laagst denkbare prijs wordt
gerealiseerd en tegen de hoogste moet worden verkocht. In die
ontwikkeling blijft minder geld, minder ruimte en minder
aandacht over voor de huursector en stapelen de problemen
zich straks letterlijk huizenhoog op. Schiedam had z'n
verantwoordelijkheden nooit helemaal moeten overdragen aan
het geprivatiseerde woningbedrijf. Nu is er op het gebied van
volkshuisvesting een gat ontstaan dat door geen van beide
partijen wordt opgevuld. Dat doet Schiedam op den duur de
das om. Aan de slechtste delen van het bezit wordt
onvoldoende aandacht besteed omdat investeren in koop zoveel
voordelen lijkt te bieden. Met als gevolg dat Schiedam op die
manier inderdaad het afvoerputje van de regio kan worden'.
De Vernieuwde Stad heeft zelf momenteel geen projecten van
emge omvang in de verhuursector onder handen. Maar wat
niet is kan komen. De doelstelling van de Vernieuwde Stad is
het realiseren van projecten waarin de vrije markt te weinig
mogelijkheden ziet en de gemeente geen initiatief kan nemen.
Een soort vhegende kiep op bouwgebied dus die nu de
verantwoordelijkheid heeft genomen voor twee grote projecten
van meer monumentale aard.
Hoewel woonachtig in Nieuwerkerk noemt hij zichzelf nog
steeds een hartstochtelijk Schiedammer met stadsvernieuwing
als zijn dagelijks werkterrein. Als het mooiste project tot
dusver beschouwt hij de Raem van architect Han Kluyver.
Hier, vindt hij, laat de Vernieuwde Stad pas goed zien waartoe
deze privaat-publiekrechtelijke organisatie in staat is:
het realiseren van projecten waarvoor het andere bouwers
aan moed of middelen of creativiteit ontbreekt.
Ook het flatgebouw 'de Rembrandt' op de hoek van de
Rembrandtlaan en de Vlaardingerdijk is zo'n project waarvoor
niemand durfde te tekenen. Bolmers geeft ook onmiddellijk
toe dat het bouwen en verkopen van dit complex de nodige
hoofdbrekens en vooral tijd heeft gekost. De belangstelling
kwam pas toen de vormen van het nabijgelegen metrostation
Troelstralaan zich begonnen af te tekenen en de Honnerlage
Gretelaan en het parkje aan de voet van de Vlaardingerdijk hun
vorm terugkregen nadat ze er jaren als een bouwput hadden
bijgelegen.
Bolmers heeft ook geen slapeloze nachten over de toekomst
van de Opstandingskerk, dat andere project van de Vernieuwde
Stad aan de andere kant van het metrostation. In de voormalige
kerk die in 1952 werd gebouwd door Jaap Bakema en die
gerekend wordt tot de meer belangrijke nationale monumenten
van het Nieuwe Bouwen. In de Opstandingskerk worden de
duurste appartementen van Schiedam gerealiseerd voor
koopprijzen waarvoor je ook met gemak kunt slagen in de
Gouden Driehoek; Stadshouderslaan, Warande en Burgemeester
Knappertlaan. De woningen zijn nog niet allemaal verkocht,
maar dat verandert wel als de woningen eenmaal zijn opgele
verd en potentiële kopers kunnen zien in welke omgeving ze
worden gehuisvest en wat het is om in een monumentaal pand
met eigen klokkentoren een woning te hebben van meer dan
driehonderd vierkante meter vloeroppervlak. Daar kun je een
galerie in beginnen. Of een feest geven voor tachtig man.
Een volgend project staat al op stapel. En alweer betreft het een
monument dat zonder de Vernieuwde Stad geen toekomst zou
hebben gehad: de voormalige distilleerderij van Wenneker aan
de Vijgensteeg, recht tegenover De Raem. Niemand wist goed
raad met het massieve bakstenen pand met de hoge stalen
ramen dat in de jaren vijftig werd opgeleverd als toonbeeld van
de nieuwe hoogtij die de gedistilleerdindustrie in die jaren
mocht beleven.
Ach..., zo direct na de Tweede Wereldoorlog mocht de
samenleving zich weer een borrel permitteren.
En Wenneker (toen nog zonder zachte 'G'lobet) voorzag daar
graag in. Zo massief als het volume zich aan de buitenzijde
toont, zo luchtig is het gebouw echter van binnen. Onzichtbaar
vanaf de straat bevindt zich in het binnenste een geweldige
open ruimte, waarin in het verleden de hoge distilleer-
apparatuur stond opgesteld. Een uitdaging voor de architect die
in dit gebouw, dat fraai van constructie en detaillering is - voor
wie daar oog voor heeft - luxe appartementen wil realiseren.
Dat de restauratie en herbestemming tot een succes zullen
leiden mag gevoeglijk worden aangenomen. Het pand heeft
veel mee; de ligging aan de Schie, vlak achter de Grote markt
en in een omgeving waarin de nieuwe urbane welgestelde zich
zo graag wil vestigen.
Bolmers spreekt zowel over De Raem als het toekomstige
Wennekergebouw met trots. Het feit dat hij weieens op de
tenen moet gaan staan om zaken ook ambtelijk geregeld te
krijg611* neemt hij daarbij op de koop toe. Hij heeft nooit een
blad voor de mond genomen. Die eigenschap heeft hem als
wethouder de bijnaam 'de sloper van Schiedam' en de
officieuze straatnaam Het Gat van Bolmers bezorgd.
De bebouwing aan de Schie die aansluit bij het historisch
stadsbeeld, het behoud van de Opstandingskerk, het behoud en
de restauratie van het slooprijpe schoolgebouw aan het
Edisonplein en straks het Wennekergebouw, zijn grotendeels
het werk van dezelfde man. Bolmers heeft van deze projecten
geen trotse foto's aan de muur. Wel het bord 'Gat van Bolmers'
dat hem bij zijn afscheid door de Schiedamse journalisten (en
met medewerking van Gemeentewerken) werd aangeboden.
En hij kan er nog steeds om lachen. HvdS
