1Ê
van Dongen, een Rot
Is
r
g0m
m 4
pp
Cees Straus
Musis 350
^iswfis
WmM
.JV
j
Rudolf Engers (links)
in gesprek met
Kees van Dongen (midden)
in diens Parijse atelier 1959
(foto Cor Dekkinga).
Dongen is immers beter bekend als schilder en veel minder als
graficus. Op de meeste retrospectieves die er zelfs recent nog
zijn geweest, ging het toch altijd om de bewijskracht die uit
zijn schildersplezier bleek en niet om het onbeperkte
reproduceren ervan.In Schiedam wordt trouwens niet de rol
van de grafiek in Van Dongens oeuvre benadrukt, maar die van
de toegepaste kunst, het werk dat hij voor kranten, tijdschriften
en gelegenheidsdrukwerk maakte. Uitgangspunt daarbij was de
enorme collectie grafiek (als dat woord ook voor het
gelegenheidsdrukwerk gebruikt mag worden) die Rudolf
(Dolf) Engers sinds zowat zijn zeventiende bijeen heeft
gebracht. Engers kwam op die leeftijd voor het eerst in
contact met de schilder in verband met het schrijven van een
stukje voor zijn schoolkrant. Jaren later heeft hij Van Dongen,
die toen al lang en breed in Parijs woonde en werkte,
opnieuw geïnterviewd, die keer voor de omroepgids
Televizier.
In de tussenliggende tijd had Engers al een aardige collectie
werk van Van Dongen bijeengebracht, waarbij hij om
Verleiding in veelvoud, zo luidt de titel die het Stedelijk
Museum in Schiedam voor de grote winterpresentatie rond
het oeuvre van oud-Rotterdammer Kees van Dongen heeft
bedacht. Het is met recht een veelzeggende naam geworden
die aan deze one manshow werd gegeven. Verleiding duidt op
de welhaast ouderwetse vrouwelijke eigenschappen die zijn zo
menigmaal geportretteerde modellen tentoonspreiden.
Veelvoud wijst zowel op het feit dat er zo veel verleiding is te
zien als op de gehanteerde techniek die in de kunst zo vaak
gekozen wordt als een effectieve vermeerderingswijze.Van
financiële redenen voor het destijds lang niet zo dure grafiek
had gekozen. Engers is de 'grafische'Van Dongen altijd trouw
gebleven. Dat is er ook de reden van dat op de tentoonstelling
in Schiedam geen sprake kon zijn van enige inbreng van
schilderijen.
Dat laatste is natuurlijk heel erg jammer. Had het Stedelijk
Museum op eigen kracht een combinatie van grafiek en een
handvol schilderijen laten zien, dan was er een meer
bevredigend beeld van de kunstenaar Kees van Dongen
ontstaan. Want er blijkt wel degelijk een nauwe relatie te