Schiedam
ziet
talent
niet
Kor Kegel
In Schiedam was ze onzichtbaar, vond de
gemeente. Ze moest haar atelier uit.
Maar in Rotterdam hadden ze wel oog voor
haar talent. Amy Gale won er de Pendrecht
Cultuurprijs, toegekend door artistiek leider
Ed Wubbe van het Scapino Ballet. Waarom
had de gemeente Schiedam geen oog voor
haar prestaties?
379 Musis
In de danswereld is Amy Gale een klinkende naam. Ze werkte
met Bianca van Dillen en Pauline Daniels, schakelde geregeld
beeldend kunstenaars in bij dansprojecten en maakte
producties met Ton Lutgerink van het Onafhankelijk Toneel.
Met haar Dansateliers leidt zij jonge dansmakers op en het was
haar bevlogenheid, haar integriteit en haar brede visie op dans,
die Ed Wubbe ertoe bracht Amy Gale de Pendrecht
Cultuurprijs toe te kennen. Die prijs wordt elk jaar uitgereikt
binnen telkens een andere kunstdiscipline, door een
prominente vertegenwoordiger van de desbetreffende
discipline. Ed Wubbe roemde haar bijdrage aan de
ontwikkeling van jonge danstalenten. Haar stichting
Dansatehers maakt de Rotterdamse danswereld compleet, zei
Wubbe.
In Schiedam bestond onder kenners en kunstenaars al jaren
grote waardering voor het werk van Amy Gale. Na een studie
dans aan het Juilliard-conservatorium in New York was de
Amerikaanse in 1969 naar Schiedam gekomen, waar zij een
atelier kon huren in het voormalige schoolgebouw aan de
Westmolenstraat 24. Hier werkte zij, in de luwte, maar vol
toewijding, aan producties die geregeld nationale aandacht
trokken. Haar activiteiten waren dusdanig intensief, dat zij in
1995 besloot extra ruimte te huren in een verzamelgebouw
aan de 's-Gravendijkwal 58 in Rotterdam, waar ook Dance
Works Rotterdam en Conny Janssen Danst zijn gevestigd. In
haar Schiedamse atelier kregen jonge dansmakers de
gelegenheid om onder haar begeleiding te experimenteren en
te repeteren.
Maar de gemeente Schiedam zegde haar de huur op. Ze had
in 2000 om centrale verwarming gevraagd en dat werd
geweigerd, omdat de gemeente van plan was haar atelier aan
een beeldend kunstenaar te verhuren. Daar is een wachtlijst
voor, mevrouw, en u bent misschien wel kunstenaar maar geen
beeldend kunstenaar, dus u past niet in het beleid, daar
kwamen de argumenten op neer. Amy Gale toog naar de
kantonrechter, die haar een jaar uitstel verleende. In de
tussentijd probeerde ze de gemeentelijke sector economische
zaken, eigenaar van de school aan de Westmolenstraat, tot
andere gedachten te brengen, maar de sector zei geen beleid te
ontwikkelen, maar slechts beleid uit te voeren. Dus klopte ze
aan bij de afdeling culturele zaken, waar men van mening was
dat Amy Gale te onzichtbaar bezig was - u doet niet eens mee
aan de Open Ateliers, kreeg ze te horen - en waar nog eens
herhaald werd dat het gebouw alleen voor beeldend
kunstenaars bedoeld is en niet voor dans of ballet of zo.
Bovendien verkeerde de gemeente in de veronderstelling, dat
Amy Gale haar atelier zelf niet meer gebruikte - omdat haar
Dansatehers in Rotterdam zat - en dat ze het onderverhuurde.
Ze bewoog hemel en aarde om te mogen blijven met als
belangrijk motief dat ze het atelier ter beschikking stelde aan
haar leerlingen, die zij intensief begeleidde. En ze vroeg wat
het nou uitmaakt, of je een verfkwast beweegt of je armen en
benen, als het resultaat in elk opzicht kunst is. Maar de
gemeente had geen begrip. Begin oktober leverde Amy Gale
de sleutel in. Eind van die maand won ze in Rotterdam de
Pendrecht Cultuurprijs.
Een wrange situatie. De gemeente Schiedam verspeelde het
recht om trots op haar te mogen zijn. Sterker, de gemeente
moet zich schamen. De gemeente heeft erkend talent de deur
gewezen, de stad uit verbannen. Zelfs het protest van andere
kunstenaars in de Westmolenstraat, onder wie Sjef Henderickx,
Daan van Golden, Albert Verkade en Peter Hellemons, mocht
niet baten. Zij waren voor Amy Gale opgekomen, maar ze
kregen niet eens antwoord. Sommige kunstenaars staan al
meer dan tien jaar op de wachtlijst, is het verweer van de
gemeente. Maar kan Amy Gale daar wat aan doen? Het geeft
geen pas om de ene kunstenaar op straat te zetten om de
andere binnen te halen.
In Rotterdam huurt Amy Gale aan de 's-Gravendijkwal een
vervangende ruimte voor dertig maal de prijs die ze in de
Westmolenstraat betaalde. Een commercieel tarief. Het maakte
geen indruk op de gemeente Schiedam. Ze kreeg te horen dat
ze al die jaren van een laag huurtje geprofiteerd had.
Profiteren? De gemeente heeft toch zelf jaar najaar verzuimd
om huurcorrecties toe te passen, in feite om de kunstenaars
terwille te zijn?
En waarom zou de gemeente Schiedam alleen voor beeldend
kunstenaars een atelierbeleid hebben en niet voor andere
kunstbeoefenaren, zelfs niet als deze nationale allure hebben?
Het zegt alles over het povere Schiedamse cultuurbeleid. Bij de
collegeonderhandelingen wilde geen van de nieuwe
wethouders de portefeuille cultuur hebben. Uiteindelijk kwam
de portefeuille bij Theo Schoenmakers terecht omdat de
anderen er bang voor waren en er geen verstand van hadden.
Niet uit alle vijf schoorsteenpijpen op de school aan de
Westmolenstraat komt rook. In het pand huurde Cees Bouw
dertig jaar een atelier, maar hij is al jaren niet merkbaar als
beeldend kunstenaar actief. Hem werd de huur opgezegd,
omdat hij het atelier alleen als opslag gebruikte. 'Hij stalde er
zijn motor,' zegt Adriaan de Regt. Dat lijkt inderdaad onder
geen enkele kunstdiscipline te vallen, dus in dat geval heeft de
gemeente een goede reden gehad om te proberen de wachtlijst
te bekorten. Maar dat geldt niet voor Amy Gale. 'Ik voel mij
om onzinnige redenen uit mijn studio gezet,' zegt de
prijswinnares.
