Een begrip als
om uw nachtrust
het
gaat!
Chris Coppens
www.chriscoppens.nl
43 Musis
maar in de Westmolenstraat werd een noodoplossing gevonden,
voor een korte periode, omdat hier stadsvernieuwingsplannen
bestaan.
Was het Zoldertheater in De Teerstoof niet geschikt? Arie de
Mol is in de Nieuwstraat wezen kijken, maar zag meteen dat
het speelvlak te klein was voor een aansprekende productie
en bovendien was er een probleem met het schuine dak.
Knus was De Teerstoof wel, maar dat compenseerde de
ongemakken onvoldoende. En wie Caravaggio in het Theater
aan de Schie gezien heeft, weet dat Els Inc. ook in een
grotere ruimte contact met het publiek kan genereren.
De acteurs aan tafel zaten op nog geen drie meter van de
eerste rij. Acteurs en toeschouwers keken elkaar in de ogen.
'Liefst zou ik alleen maar eerste rijen hebben,' zegt Arie de
Mol. De interactie met 'de zaal' ervaart hij als inspirerend.
Els Inc. begon in 1990 onder de naam Els Theaterkollektief
op initiatief van Bas Zuyderland, Jochem van der Put en Arie
de Mol, die alle drie een regie-opleiding in Amsterdam
volgden. Ze vonden elkaar in een verbintenis, die vier jaar
vruchten afwierp. Els was de naam van de eerste voorstelling,
die later tot een korte cyclus leidde ('Els gaat trouwen'
enzovoorts). Plaats van handeling was het Veemtheater in
Amsterdam. Een van de meer bekende producties van het Els
Theaterkollektief is de volksopera De Dood De Zee,
gebaseerd op de legende van de Vliegende Hollander, met
Arie de Mol als verteller. De titelsong belandde vorig jaar nog
op het repertoire van het Vlaardingse dameskoor Uit Volle
Borsten, die er in juni 2002 op het Smartlappenfestival in
Leiden bijna de eerste prijs mee wonnen.
Els maakte een gestage gang omhoog en verhuisde van Veem
naar theater Bellevue, maar daar is geen plaats voor een
huisgezelschap. Els ging een beetje zweven, zocht een eigen
kantoor, maar worstelde ook met de situatie dat Amsterdam
wemelt van de theatermakers. 'Ik werd iets ouder en zag al
die jonge theatermakers uit het hele land na hun opleiding
een enkele reis Amsterdam maken. Dan vraagje je ook af, of
zo'n overdosis in de hoofdstad wel gezond is,' zegt de nu
41-jarige Arie de Mol. Hij ging zich oriënteren in Maastricht,
waar hij met Gerard-Jan Rijnders al aan een productie had
gewerkt - maar omdat Maastricht aarzelde en Paul van Oord
zich ondertussen aandiende, werd het dus Schiedam. De
afspraak werd gemaakt
dat Els Inc. huisvesting
zou krijgen en als
tegenprestatie tenminste
eenmaal per jaar een
première in het Theater
aan de Schie geeft.
De première van
Caravaggio vond daar op
donderdag
19 december 2002 plaats.
In januari reisde Els Inc.
ermee door het land,
Bellevue werd driemaal
aangedaan en ook trad
het gezelschap op in
Eindhoven, Amersfoort,
Maastricht, IJmuiden,
Culemborg en
Groningen. In februari
zal Caravaggio ook in
allerlei andere plaatsen te
zien zijn, waaronder
Oranjestraat 64
3111 AP Schiedam
Tel. (010) 426 87 17
Fax. (010) 473 50 40
SLAAPCOMFORT
De slaapvoorlichter voor het watergebied
Alkmaar, Rotterdam, Utrecht en Den Haag. Schiedam heeft
met Els Inc. een kwalitatief goed exportproduct in handen.
Dat Schiedam een eigen professioneel theatergezelschap heeft,
is in de Rotterdamse regio niet onopgemerkt gebleven.
Er is een Art-overleg van vijf buurgemeenten van Rotterdam,
te weten Capelle aan den IJssel, Barendrecht, Spijkenisse,
Vlaardingen en Schiedam. Het zijn vijf gemeenten met een
vrij behoorlijk geoutilleerd theater, die naar een gezamenlijke
inkoop van theatervoorstellingen streven - dan is het
goedkoper. Bovendien mikken ze op een aanbod, dat
aanvullend is op wat er in Rotterdam allemaal te zien is.
Het resultaat van het Art-overleg is onder meer dat Caravaggio
ook in Capelle aan den IJssel te zien zal zijn, in het Isala
Theater op 7 februari, en dat Els Inc. in mei in Barendrecht
de première geeft van het Heijermans-stuk Ora et Labora,
een boerendrama waarvoor in Barendrecht nog een passende
locatie wordt gezocht. Het is bijzonder dat een stad als
Schiedam over zo'n eigen gezelschap beschikt - zoiets zie je
alleen in de echt grote steden, ofschoon ook Almere, Delft en
Doetinchem iets dergelijks ambiëren - en het leidt ertoe dat
de andere buurgemeenten van Rotterdam wel in die trots
willen delen. Els Inc. is nu feitelijk het grootste professionele
theatergezelschap in de Rotterdamse regio buiten Rotterdam.
Of dat later ook geld van de andere Rijnmondgemeenten
oplevert, valt overigens nog te bezien. Wel draagt Barendrecht
al bij in de kosten van de Heijermans-première.
'Ik ben nooit zo'n hoofdstadmannetje geweest,' zegt Arie de
Mol. 'We zijn heel bewust een reisgezelschap, dat ook de
provincie opzoekt. Cultuur moet zich niet tot de Randstad
beperken. Het is natuurlijk niet zo dat Cultuur iets van
Amsterdam is en dat de rest amusement is.' Hij heeft nog een
adres in Amsterdam, maar vertoeft eigenlijk voornamelijk in
Rotterdam en Schiedam.
De toekomst ziet er gezond uit. Als de verbouwing achter de
rug is, wil Els Inc. kennismaken met de buurt. De omwonen
den aan de Singel en de Rotterdamsedijk mogen een
uitnodiging verwachten. En ondertussen wil Els Inc. subsidie
gevers interesseren met nieuwe plannen. Op stapel staat Boze
Geesten van Dostojevski, geschreven in 1871. Het gaat over
een samenleving die aan ontbinding onderhevig is en dreigt
te individualiseren.
Een heel actueel stuk, vindt
Arie de Mol, hij ziet
raakvlakken met het
Nederland van na de moord
op Pim Fortuyn. Met
Gerard-Jan Rijnders gaat hij
het stuk vernederlandsen en
combineren met liedjes uit
de oude doos, waardoor met
een hedendaagse, moderne
bewerking een verlangen
naar een verloren vaderland
moet worden opgeroepen
'en waarbij we heel erg in
het midden laten of we dat
normen- en waardenverhaal
nou eng vinden of er vóór
zijn...'
Het zal in elk geval de
recensenten van landelijke
media wel weer naar
Schiedam trekken.
