247 Musis
te worden als zij als het gaat over kunst en vooral hoe de
interesse in kunst kan en moet worden gewekt. Zet Julia voor
om het even een gezelschap managers uit het midden- en
kleinbedrijf of een klas schoolkinderen en het resultaat zal
ongeveer hetzelfde zijn; ze verlaten de artoteek met het
gevoel iets rijker geworden te zijn. De tijd, energie en geld
die zij in de artoteek steekt zijn moeilijk te bepalen.
Elke schatting daaromtrent doet ze lachend af: Het is niet
belangrijk. Wat telt zijn de resultaten.
Behalve dat Julia ervan overtuigd is dat omgaan met kunst als
een noodzakelijke bestaansvoorwaarde mag worden
beschouwd, weet ze ook dat ze haar publiek waar mogelijk
tot actieve deelname moet aanzetten en het vooral moet
verrassen. Toegankelijkheid speelt daarin een belangrijke rol.
Ze is gelukkig met het feit dat de artoteek in een voormalige
winkel in gehuisvest. Je kunt er van alle kanten binnen kijken
tot in het depot en de keuken toe. Die openheid maakt de
artoteek tot de aantrekkelijkste etalage in de rij van winkels,
waarin verder alleen een bloemenwinkel zich heeft
gehandhaafd, naast de reusachtige lege winkelruimtes van
zaken die het ook hier niet hebben gered. De artoteek
onthaalt de mensen op steeds wisselende etalages en toont
zich op openingstijden als een goedbeklante zaak, waar bijna
altijd mensen zijn, jonge kinderen met kunstklassen en
educatieve projecten in de weer zijn, groepen worden
ontvangen en een welvoorziene leestafel is. De artoteek
demonstreert bovenal hoe leuk kunst kan zijn als het als de
gewoonste zaak van de wereld wordt beschouwd. Dat verlaagt
de drempel. En het werkt. In 2001 telde de Artoteek 2.235
bezoekers en deelnemers aan projecten, waaronder 700
kinderen. Dat aantal ligt beneden het bezoekersaantal van het
museum, maar ruim boven dat van alle andere
kunstinstellingen, de kunstklassen incluis. En in dit aantal zijn
niet de mensen meegeteld die buiten de artoteekruimte in
schoolprojecten en manifestaties als de ateherroute en Wonen
met kunst door Julia Snikkers een culturele opsteker krijgen
aangereikt. Neem het fotoproject 'Met andere ogen' in 2002.
Tientallen mensen namen er actief aan deel.
Maar tienduizenden andere echter namen kennis van het
project door de foto's die door de hele stad verspreidt hingen.
De artoteek brengt zichzelf niet alleen op de hoek van de
's Gravelandseweg onder de aandacht. Ook de etalages in de
Nieuwe Passage, op de Broersvest, de Dam en de Hoogstraat
worden door de artoteek - al dat niet in samenwerking met
kunstenaars gevuld. De artoteek is Schiedams belangrijkste
intermediair tussen kunst, cultuur en het gewone publiek.
Dat vergat Leefbaar Schiedam voor het gemak maar even
toen de partij besliste, dat de artoteek moet worden
afgestoten, zijnde geen kerntaak van de gemeente. Wat dan
wel, mag men zich afvragen. Het is de enige instelling die het
grote pubhek dat niet zo snel naar een tentoonstelling zal
gaan met kunst kennis laat maken op een ontspannen en tot
niets verplichtende manier.
Ook zakelijk gezien is er weinig mis. Bij alle educatieve
projecten voor scholen voor basis- en voortgezet onderwijs,
en bij ieder kunstproject dat de Artoteek met een wijk- of
buurtcentrum organiseert, zijn kunstenaars betrokken.
Het effect ervan is tweeledig. In de eerste plaats komen
deelnemers direct in aanraking met de makers van kunst.
Dat stimuleert. Want ook kunstenaars blijken in de omgang
gewone jongens en meiden die veelal vanuit een praktische
aanpak werken. Nergens is de drempel tot de kunstwereld zo
laag als in het contact met de kunstenaar zelf.Voor de
kunstenaar betekent de deelname aan projecten een
aanvulling op het inkomen. En dat is ook nooit weg.
Commercieel is het een goede zaak dat Julia Snikkers naast de
artoteek ook de andere culturele instellingen
vertegenwoordigt in het Centrum Management. Op die
manier verzekert zij het culturele veld van een voortdurend
contact met de plaatselijk middenstand en geeft zij de
instellingen een rol in de promotie en het leefbaar maken van
de stad. Ook hier heeft de medaille een andere kant. Naast
alle gesprekken over parkeerproblemen, uitstallingen en
hondenpoep brengt zij de vreugde van het creatieve idee ter
compensatie van het leed dat de ondernemer in het centrum
in diens portemonnaie treft. Het aangrijpen van de CoBra-
tentoonstelhng als moment om de binnenstad onder de
aandacht te brengen en de daaraan verbonden
etalageprojecten zijn er een voorbeeld van.Verder maakt ze
samen met de winkeliers plannen om de hedendaagse kunst
thematisch en op een haast ongemerkte, maar niet te
vermijden manier onder de aandacht van het winkelende
publiek te brengen. En spant ze zich in om als actieve partner
in het project 'Wonen met kunst' de winkeliers te laten
profiteren van deze manifestatie waarin de galeries het
voortouw nemen.
Ten onrechte is nog altijd minder bekend dat de artoteek ook
kunst verkoopt en in dit opzicht een echt commercieel
bedrijf is. Bijna alle kunstwerken uit de collectie zijn te koop.
Zelfs speciale aanbiedingen gaat de artoteek niet uit de weg.
Speciaal voor de tijd dat de tentoonstelling CoBra, de kleur
van vrijheid, in het Stedelijk Museum loopt, heeft de artoteek
de hand weten te leggen op een aantal CoBra-werken voor
de verkoop. Het betreft hier originele litho's, zeefdrukken en
zelfs gouaches van Corneille, Karei Appel, Heerup, Doucet en
Eugene Brands.Vanzelfsprekend liggen de prijzen op het
niveau dat voor CoBra-werken wordt betaald, maar wie,
aangestoken door de schitterende expositie in het Stedelijk
zelf een echt werk van de grote kunstenaars uit deze periode
aan de wand wil hebben kan vanaf 475,bij de artoteek
terecht.
Tenslotte laat de artoteek het publiek door het organiseren
van workshops op een andere manier kennis maken met
kunst. Als vervolg op de workshop zeefdrukken komt dit
najaar het etsen aan de beurt en wel het werken volgens de
drogenaald-techniek. Hierbij wordt de etsplaat bewerkt met
de etsnaald, de burijn of het wiegijzer. De drogenaald-ets
wordt gekenmerkt door de diepe en fluwelige lijn, die we
onder andere kennen van Rembrandt. De cursisten maken
kennis met het ambachtelijk karakter van deze techniek en
leren, naast het prepareren van de etsplaat het maken van een
afbeelding. Wie wil kan z'n eigen kerstkaart maken.
De workshop wordt gegeven op de vier avonden van 8-15-22
en 29 november. De kosten zijn 100 euro voor de gehele
workshop die gegeven wordt door Aad Riepsaame. Er is plaats
voor maximaal acht deelnemers. Niet veel maar weer acht
Schiedamse deelnemers voor één van de projecten waaraan
Leefbaar Schiedam zo oppervlakkig voorbij ging toen de
partij in het verkiezingsprogramma stelde: De artotheek is
geen gemeentelijke kerntaak en kan worden afgestoten. In de
hal van het stadskantoor, de bibliotheek en de hal van het
theater wordt aan lokale kunstenaars de gelegenheid tot
exposeren geboden. Daarop is maar één antwoord mogelijk.
Laten zien wie je bent en niet bij de pakken neer gaan zitten.
BSvW
