leven op Schiedams Hoogstraat
CENTRAAL
277 Musis
Maar het verval slaat toe. En er komen andere media, die de
bioscoopbezoeker uit de muffe zaal verdringen. Als De Groot
definitief de zakelijke leiding naar zich toetrekt Daniels is
dan de zestig al gepasseerd wordt nog eenmaal het initiatief
genomen de Monopole als bioscoop nieuw leven in te blazen
door een renovatie. De wandelpaden aan weerszijden van de
zaal worden verwijderd ten gunste van een centraal wandel
pad. Het balkon wordt rechtgetrokken. En de oorspronkelijke
stoelen van het Monopole worden vervangen door die uit het
Tuschinsky-Theater in Amsterdam. Dat laatste heeft meer weg
van een ouderwetse bezwering dan van berekenend-zakelijk
inzicht. De oude stoelen
worden over de Hoogstraat
naar de nog niet
gerestaureerde vleugel van
het St. Jacobsgasthuis
gedragen, waar de nieuwe
stoelen al stonden
opgeslagen. Het museum
als opslagplaats voor de
Monopole.
Eindjaren zestig komt definitief de klad erin. De nieuwe
bedrijfsleider Tilro klaagt steen en been: het theater draait
slecht en met geen mogelijkheid krijgt hij het publiek meer
de zaal in. Alleen nog de zaterdagen en zondagen is de zaal
de ene op de andere dag over van B-films vol kabels en breuk
op cult-films. Die werden genoten met een jas over de knieën
tegen de kou, want de verwarming deed het niet en het
heteluchtkanon dat de verwarming moest vervangen, verdreef
slechts de vorst en vulde verder de zaal met een door
dringende petrolielucht. Alleen de jaarlijkse sinterklaas
voorstellingen, georganiseerd door de winkeliersvereniging,
kunnen met recht een succes genoemd worden.
Pogingen om het gebouw in een andere culturele functie
opnieuw betekenis te geven voor de stad, stranden op gebrek
aan wil of financiën. Voorstellen om er een vestzakschouwburg
van te maken komen niet van de grond. Ook de stichting
Cultura ziet geen gat in de tonnen kostende verbouwing die
het inmiddels aftandse, vochtige en verwaarloosde theater hard
nodig heeft. Jan de Groot, zoon van de vroegere directeur
oppert in 1969 nog om van de zaak een bioscoop met grand-
café te maken. Op personeel kan dan grof bezuinigd worden.
Mensen kunnen net zo goed kaartjes uit de muur trekken en
zelf een plaatsje zoeken, vindt hij. Het huurcontract is door
City inmiddels opgezegd: in 1972 komt het pand leeg te staan.
En de gemeente weigert garant te staan voor honderdduizend
gulden - twee derde van het totale bedrag waarvoor De Groot
denkt de zaak weer vlot te kunnen trekken. Veel meer kan of
wil De Groot niet verzinnen. 'Of het wordt opslagplaats',
verzucht hij,'maar dan wordt het zo'n dood punt op de
Hoogstraat en dat zou ik jammer vinden'.
Een radicale koersverandering komt met het voornemen van
Joop Leur, Theo van Hal en Jan Rijke oud-voetballer van
Hermes-DVS om er de beste discoclub van Nederland van
de grond te tillen. Op 26 december 1971 gaat de zaak
inderdaad open. Maar ook Disco-dancing 'De Appel' komt
niet echt van de grond. De dancing die Sitton er had weer
later - moest ook sluiten vanwege een tanend jeugdig
enthousiasme. Om van recentere dancing-experimenten niet
eens te spreken. Die werden gesloten voor ze goed en wel
open waren. Alleen de bingo-avonden die Wout van Iperen in
de jaren negentig organiseerde, trokken steevast een drom
bezoekers die met touringcars tegelijk op de Hoogstraat werd
afgezet.
En nu? Nu wordt in de Monopole want dat blijft het toch
nog steeds gewerkt aan een buitengewone binnenstad. De
hoop is achtergebleven in Pandora's doos. Het pand krijgt
straks uiterlijk weer de allure die het eens had. Maar het echte
leven komt nooit meer terug in de vroegere bioscoopzaal die
wordt omgebouwd tot depotruimte ten behoeve van de
Schiedamse musea. Eronder komt een grand-café en hopelijk
onder dezelfde naam als de toch legendarische bioscoop die er
ooit gevestigd was.
geopend - meestal voor het jongere publiek. En op
zaterdagnacht voor achttien jaar en ouder. Maar op belegen
westerns of kurkdroge seksfilms zat niemand meer te wachten.
Alleen de 68-jarige Rotterdamse filmoperateur vond die
misschien nog spannend, bij tijd en wijle. Bovendien is er geen
kordate Daniels meer, die de steeds baldadiger wordende jeugd
in de hand kan houden. Met enige regelmaat verdwijnt de
noodverlichting in de gang en worden stoelen beschadigd.
De bedrijfsleider probeert nog het tij te keren. Hij schakelt van
Al zal het een heel ander publiek zijn dat zich op
uitgaansavonden naar de Monopole begeeft dan toen.
Alhoewel..., onder de notabelen van vandaag zijn er heel wat
die de Monopole nog hebben meegemaakt met Audy Murphy
op het witte doek, de Eddy Constantines en een vastgelopen
Jayne Mansfield waarop langzaam de brandplekken verschenen
om vervolgens haastig te worden vervangen door het
bibberend lichtbeeld:'Moe, kind en pa, kleden zich bij Sla',
om maar iets te noemen.
DIANA iORVS
mm hof-m
Sb#»: i m*mo
Nu is het omgekeerde het
geval. De Monopole,
pettenbioscoop bij uitstek,
verdween. Daniels overlijdt
op 73-jarige leeftijd in
Eindhoven. Naast zijn
directeurschap van de
Monopole was hij
bovendien actief
bestuurslid van de winkehersvereniging 'Hoogstraat Belangen'.
Daarmee komt definitief een einde aan de tijd, dat de
onkreukbare Daniels tijdens voorstellingen van bijvoorbeeld
Audy Murphies westerns of belegen John Waynes of Eddie
Constantine het licht in de zaal aandraaide om al te rumoerige
raddraaiers in hun kraag te vatten en hoogstpersoonlijk de
deur uit te zetten, danwel het publiek tot rust te manen.
Het Haagse City-Concern, dat de zaak inmiddels - we
spreken 1963 in eigendom heeft, kan ook niet meer
opboksen tegen teruglopende bezoekersaantallen. De zaak is
eenvoudigweg niet meer exploitabel en daar kunnen noch het
nieuw geïnstalleerde breedscherm, noch de verbouwing aan de
entree en de hal verandering in brengen.
