Nieuwe namen in de
Gorzen
387 Musis
Volgens een raadsvoorstel worden in de
Gorzen vier straten vernoemd naar vier
Schiedammers die een belangrijke plaats
innemen in cultuur, uiterlijk en
geschiedenis van de stad. De straten
liggen in het ontwikkelingsproject
Houthaven II. Het wijkje tussen de
vroegere houthaven van Van de
Wetering en de Wilhelminahaven, is een
project van aanzien. Er verrijzen
voornamelijk eengezinswoningen en
twee aan twee gebouwde villa's, drive-
in woningen en twee complexen van
vrij mdeelbare appartementen. De drie
straten krijgen de namen van Klaas
Heeringa, historicus en stadsarchivaris
van Schiedam (1867-1944), Pieter
Sanders, architect (1882-1937) en
Hendrik Roelants, drukker en uitgever
(1827-1907). Het voetpad wordt
vernoemd naar Herman Paradies, schilder
1966).
HEERINGASTRAAT
De uit het noorden van Friesland afkomstige Klaas Heeringa
ontvangt ten tijde van zijn 33ste verjaardag op 12 september
1900 zijn benoeming tot gemeentearchivaris van Schiedam.
Sinds januari 1892 is hij werkzaam aan het Stedelijk
Gymnasium als leraar geschiedenis en aardrijkskunde.
Heeringa begint direct aan zijn belangrijkste klus: de
inventarisatie van het oud-archief (tot 1816) van Schiedam.
Jarenlang werkt hij stug door. De inventaris verschijnt in 1908
in druk. Deze is nog steeds in gebruik.
Op woensdag- en zaterdagmiddag is het Gemeentearchief dat
dan gevestigd is aan het Oude Kerkhof 5, drie uur geopend
voor het publiek. Op die tijdstippen hoeft Heeringa geen les
te geven aan de Schiedamse gymnasiasten.
Op 14 februari 1911 volgt zijn benoeming tot rijksarchivaris
in Zeeland. Hij heeft zijn tijd in Schiedam als historicus
archivaris goed besteed: 240 meter archief is goed voor de
bezoekers toegankelijk; enkele (bronnen)publikaties over
Schiedam, waaronder één over Cornelis Haga, in 1612 de
eerste ambassadeur aan het Turkse hof in Istanboel.
Heeringa verruilt na tien jaar Middelburg voor Utrecht. Als
rijksarchivaris in Utrecht gaat hij in 1932 met pensioen. Even
voor Kerstmis 1944 treft Heeringa in Bilthoven een fatale
hartverlamming. Hij is dan 77 jaar.
PIETER SANDERSSTRAAT
Piet(er) Sanders heeft als architect een onmiskenbaar stempel
op Schiedam gedrukt. Ondanks dat enkele van zijn
HENDRIK ROELANTSSTRAAT
Hendrik (H.A.M.) Roelants was uitgever en drukker van
kwaliteitswerk. Hoewel de naam lange tijd vooral bekend is
geweest vanwege de ontelbare (en wereldwijd afgenomen)
toegangsbewijzen, trein en buskaartjes, nummerdrukwerk en
coupons, geniet de naam Roelants onder verzamelaars vooral
faam vanwege de fraai uitgevoerde reeksen, zoals de complete
Dickens en niet te vergeten de bibliofiele uitgaven van de
dichtbundels van zijn overbuurman Piet Paaltjens (Franfois
HaverSchmidt)Het fonds van Roelants was niet groot maar
telde toch enkele belangrijke schrijvers van het eind van de
negentiende eeuw. Ook verschenen bij Roelants enkele
werken die zich bezig hielden met de 'sociale quaestie'.
HERMAN PARADIESPAD
Herman Paradies heeft met name de processen van
verandering die zich in de jaren 1945-1960 in Schiedam
voltrokken vastgelegd. Het werk van Paradies valt steevast op
door z'n rijkdom aan kleuren en details. Anders dan andere
illustratoren die Schiedam tot onderwerp kozen, beperkte hij
zich niet tot het uitlichten van significante details, maar legde
hij op ruime formaten het hele stadsbeeld en straatbeeld vast.
Het werk van Paradies is vanwege de kleurenrijkdom en het
bijzondere, gedetailleerde topografische karakter nog altijd
veelgevraagd.
bouwwerken inmiddels gesloopt zijn,
rest de stad een nog altijd
indrukwekkend oeuvre.
De Passage, het St.Jabobs Gasthuis en
enkele monumentale villas aan de
Burgemeester Knappertlaan zijn van
zijn hand. Daarbuiten ontwierp hij
bedrijfspanden, waarvan de vroegere
fabriek van Van 't Hoff en Jongepier
aan de Lange Haven een opmerkelijke
representant is. Maar ook ontwierp hij
in een tijdbestek van dertig jaar bijna
duizend woningen. Veel van zijn
bouwwerken zijn opgenomen op de
rijks- en gemeentelijke monumen-
tenlijst.Van meer bijzondere betekenis
is het gegeven dat de verfijnde
Portret in gips van Klaas Heeringa,
foto: Gemeentearchief Schiedam detailleringen die hij ontwierp voor de
luxe villa's en bouwwerken als het
(helaas gesloopte) hoofdgebouw van
en tekenaar (1883- het Weeshuis der Hervormden aan de Lange Achterweg en het
St. Jacobs Gasthuis ook terugkeren in zijn areiderswoningen
op verschillende plaatsen in de stad.
Met name in het aanzien van de gehele Gorzen heeft Sanders
de richting aangegeven.
