Voorbeeld. Die wet ging iedere stedeling in Rotterdam, Schiedam,
ciassluis, Den Haag en Delft aan. De wet ging over hun binnentuin
117 Musis
huis in het Kralingse Bos ook een pannenkoek kunt eten? Het
belang van het Groene Hart van Holland voor de stedelingen
uit Den Haag, Rotterdam en Utrecht valt moeilijk te schatten.
Komen ze er. En zo ja, hoe vaak en hoe ver. En dan hebben
we het nog alleen over mogelijke recreatieve functies. Maar
het Groene Hart is meer, precies zoals Midden Delfland op
kleinere schaal ook méér is dan het recreatiepark voor
gestresste stedelingen. Het is een agrarisch gebied dat juist
door z'n zwakke economische positie ongewild het beeld in
stand houdt van het oude Nederlandse platteland.
De nationale politiek maakt zich nauwelijks druk maakt over
Midden Delfland.Voor de Haagse politiek is het gebied
bekend vanwege de nog steeds haperende aanleg van de A4. O
ja.... En van de kassla en de komkommers, zoals dat op school
nog wordt geleerd. Maar het is tevens de agrarische binnentuin
waar Schiedam,Vlaardingen, Maassluis, Rijswijk en Delft aan
grenzen. Hans Kombrink, voormalig wethouder voor
ruimtelijke ordening in Rotterdam, vergeleek Midden
Delfland eens met Central Park in New York. Een
landschapspark omklemd door stedenbouw.
'O, bedoel je Kethel?"De Kandelaar?' ,Dat gehuchtje
Zouteveen?"Café Vlietzicht?' De antwoorden willen nogal
eens uiteenlopen als je wandelaars en fietsers in Midden
Delfland vraagt waar Midden Delfland ligt. Ze genieten van
het Hollandse landschap, na een paar fietstochten kennen ze de
knotwilgen en de authentieke boerderijen uit hun hoofd, maar
dat ze zich door Midden Delfland heen bewegen... het ontgaat
ze. Midden Delfland bestaat alleen in de hoofden van de
plannenmakers, de boeren en bewoners, en de belendende
burgers die zich bovengemiddeld voor hun leefomgeving
interesseren, maar menige recreant bedient zich van Midden
Delfland zonder te weten dat het gebied zo heet. Delfland?
Dat is toch dat hoogheemraadschap? 'Die gaan toch over water
en het grondwaterpeil en zo?'
Touché! Inderdaad is de naam Midden Delfland ontleend aan
het werkingsgebied van het waterschap Delfland. Als je in een
stad woont, heb je weinig met zo'n schap te maken, je betaalt
een toeslag. Maar de ingelanden tussen de steden, die met het
peil in de poldersloten, de boezems en kreken te maken
hebben - zij hebben een veel groter belang bij het beleid van
het waterschap. En daarin schuilt de eerste misvatting, dat
Midden Delfland ons stedelingen in Schiedam en Vlaardingen
niet aan zou gaan.
De tweede misvatting is, dat Midden Delfland ver weg ligt.
Een mini-enquête onder ingelanden van Delfland leverde heel
wat merkwaardige antwoorden op de vraag of men wist waar
Midden Delfland lag. Vele dachten dat het om de cirkels rond
Delft ging. De Vlaardingse Broekpolder? Het oeverbos
Lickebaert? Is dat ook Midden Delfland dan?
Het is een paradox, dat Midden Delfland intensief wordt
gebruikt door stedelingen die niet weten dat ze Midden
Delfland gebruiken. Ze noemen het ook anders. 'Ik ga een
rondje Kethel doen.' 'Ik ga even met het pontje naar
Maasland.' 'Zullen we even fietsen door de Zuidbuurt?'
Het probleem met Midden Delfland is, dat het gebied wordt
gevormd door polders en deelgebieden die eerder onder hun
eigen naam bekend zijn dan onder de verzamelnaam Midden
Delfland: Abtswoude, Lickebaert, Oostgaag, 'tWoudt, zijn maar
een paar voorbeelden.
De reconstructiewet Midden Delfland. Voorbeeld. Die wet
ging iedere stedeling in Rotterdam, Schiedam,Vlaardingen,
Maassluis, Den Haag en Delft aan. De wet ging over hun
binnentuin. Hun Central Park. Maar bemoeiden de
gemeenteraden rond Midden Delfland zich met de
reconstructie? Welnee! De raden lieten het - niet eens geheel
onterecht - over aan de in 1977 opgerichte Midden Delfland
Vereniging. Ik herinner me nog de woorden, die de
toenmalige PvdA-gedeputeerde Joop Borgman sprak: 'Vanat
nu zullen wij dit gebied beschermen tegen bouwidioten!'
Geen twijfel aan de oprechtheid van Borgman. Hij won niet
voor niets postuum de speciale landschapsprijs, die alleen aan
de hardnekkigste beschermers van het polderlandschap tussen
Schiedam en Rijswijk is voorbehouden. Maar de resoluutheid,
waarmee Borgman in 1977 kon spreken, met een
reconstructiewet in zijn achterzak, die is beslist aan erosie
onderhevig. Als de Midden Delfland Vereniging niet uitkijkt,
zijn er talloze kapers op de kust. Projectontwikkelaars, die wat
graag de kwetsbare delen van Midden Delfland explorabel
willen maken.
Niet zo gek. Er is uiteraard een analogie met het grote Groene
Hart van Holland. Er zijn minder waardevolle delen van
Midden Delfland, en zelfs de Flora- en Faunawet zal
bebouwing niet overal kunnen verhinderen. Het gemak,
waarmee de gemeente Vlaardingen bomen kapt in de
Broekpolder om er sportvelden aan te leggen, is een
symptoom. Evenzogoed kun je bouwplannen verwachten voor
de Dijkpolder, nu van Maasland, maar straks wellicht van
Maassluis, en voor de omgeving-Coldenhove, waar de ecozone
tussen het Staelduinse Bos/Korte Bonnen en Midden Delfland
toch al definitief verziekt is door onoplettendheid van
iedereen, inclusief die waakzame Midden Delfland Vereniging.
Een grimmige ondertoon is gepast waar de bescherming van
Midden Delfland aan de orde is. Dat laat zich eenvoudig
verklaren. De Samenwerkende Milieugroepen Midden
Delfland (SMMD) stelden zich dertig jaar geleden een
optimaal behoud van het polderschoon voor. Er werden door
de Stuwgroep Midden Delfland waarin de stadsuitbreidingen
van Schiedam en Vlaardingen uitermate scherp
becommentarieerd werd. Dat gebeurde op goede maar toch
niet zo dat een bulldozer er niet gemakkelijk overheen kon
walsen. De stadsuitbreidingen ging door en daardoor werd het
polderlandschap tussen Schiedam en Delft (zeven kilometer)
gereduceerd tot de vier kilometer tussen de wijken Woudhoek
enTanthof. Maar, goed de teloorgang van dit stukje
polderlandschap verliep volgens democratische spelregels.
Pijnlijker is dat de reconstructie van het poldergebied zelf zo
technocratisch is verlopen.
Vergelijk: de Woudweg.
De Woudweg is een heerlijke polderweg, een polderweg zoals
