De schoenenchirurg
Peter de Lange
De Ampèrestraat is smal, lang en recht. Een kanaal voor de aan- en afvoer van werkmensen.
Een van de vele anonieme volksstraten in Schiedam-Oost. Zelfs aan de naamgeving is geen greintje
fantasie te pas gekomen. De Ampèrestraat is een plek om de rug toe te keren zodra je de kans hebt.
Het is en blijft een steeg, een voorbeeld van een dubbeltje dat nooit een kwartje zal worden,
hoeveel geld de stadsvernieuwing er ook in stopt.
Musis 198
De zus van Henk Vol had dat al snel in de gaten. Die nam de
wijk naar Australië. Daar kijkje niet op het bord met bruine
bonen bij de buren, daar heb je de ruimte.
Maar veel meer dan ruimte heb je daar niet, zegt Henk, die
sinds zijn geboorte in de straat woont en ook op zijn 69e nog
niet overweegt er weg te gaan. Weggaan? Waarom? 'Ik heb veel
gereisd, 't is nergens beter dan thuis,' zegt hij. En hij maakt het
gebaar dat bijna al zijn mededelingen begeleidt: hij knippert
vriendelijk met de ogen.
Henk Vol is een hartelijk mens, een optimist met realistische
trekjes. Een goedlachse, maar nuchtere zoon des volks. Recht
door zee, gezagsgetrouw, maar niet onvoorwaardelijk. Er zijn
grenzen.
Dat spreekt allemaal uit zijn open gezicht. Het straalt
wilskracht uit en plezier. Zijn grijze borstelige haren geven
hem iets gemoedelijks en tegehjk iets onverzettelijks. Zijn
werkkleding is eenvoudig maar netjes: een spijkerbroek en een
gestreept shirt. Op zijn handen, waar hij zijn brood mee
verdient, is hij zuinig. Ze zien er ongewoon schoon en
krachtig uit, als goed onderhouden gereedschap. Aan zijn
voeten zou je een paar stevige werkschoenen verwachten.
Maar hij draagt pantoffels, het bewijs dat hij zich in zijn
werkplaats net zo thuis voelt als in zijn woonkamer, 't Zijn
trouwens maar een paar passen van de ene ruimte naar de
andere.
De wmkel op nummer 47 één pand verwijderd van het huis
waar hij in 1935 werd geboren - ziet er net zo bescheiden uit
als de schoenmaker zelf. Een onopvallende gevel, net voorbij
de hoek met de Snelliussingel. Geen uithangbord, geen
protserige pui, geen lichtreclame. Gewoon een winkeldeur en
een simpele aanduiding H.J.Vol, onder Rijkstoezicht
gediplomeerd schoenhersteller. En achter het raam een bord
met steekletters met de openingstijden, de tarieven en de
mededeling 'Hakjes klaar terwijl u wacht'. Het sjofele aanzien
van een buurtwinkel uit de jaren zestig. Je moet het adres
kennen en de huisnummers tellen, anders loopje er aan
voorbij
Binnen ruikt het indringend naar leer en hjm. Op de grond
liggen tot op de vezel versleten groene tegels en tegen de
schrootjeswand hangt een keur aan paardentuig, ten teken dat
men hier meer vaardigheden in het leer beheerst dan enkel
schoenen verzolen. Ambachtelijkheid spreekt ook uit enkele
met zorg uitgestalde antieke werktuigen, een paar
veelgebruikte houten leesten die eruit zien als de blote
vleeskleurige schoenen met tenen op dat schilderij van
Magritte, en een prentje waarvan de afbeelding nauwelijks
meer zichtbaar is, maar dat een schoenlapper uit de tijd van de
sprookjes van Grimm aan de arbeid voorstelt.
Een sprookjesfiguur, dat is hij zelf eigenlijk ook. Hij zegt:
'Hoe dikwijls mij niet wordt gevraagd wanneer ik er eindehjk
eens mee ophoud. Mannen van 57 die voorovergebogen
binnen komen sloffen en zeggen: volgend jaar ga ik gelukkig
met de vut, wanneer ga jij? Zulke mensen begrijp ik niet. Ik
ben allang pensioengerechtigd. Maar zie jij mij met dit lichaam
in het verzorgingshuis zitten? Wat moet ik daar doen? Ik blijf
liever onder de mensen dan dat ik naar zo'n hunkerbunker ga.
Want reken maar datje daar eenzaam bent. Hier blijf ik
geestelijk en lichamelijk fit. Ik hou van mensen om me heen.
Ik sta hier niet om 't geld. Ik ben niet materialistisch, dure
dingen kunnen me niet schelen. Luisteren naar mensen,
mensen helpen, daar geniet ik van. Ik heb lol in m'n werk.
Echt waar, elke dag weer. Want dit is een prachtvak. Een
prachtvak!'
Veel buurtbewoners vertrokken omdat ze niet konden
opschieten met de vele allochtonen die zich in Oost vestigden.
Henk Vol had geen problemen met de nieuwkomers.'Er is
niks mis met die mensen,' vindt hij. 'Als je vriendelijk bent
voor hun, zijn zij het voor jou. Als ik 's avonds overwerk,
gebeurt het dikwijls dat mijn Turkse buurvrouw op de muur
klopt. Dan weet ik dat ze een kop thee komt brengen. Je kan
wel over alles negatief zijn, maar daar heb je alleen jezelf mee.
Je moet iets van je leven maken, dat is de kunst.'
Henk Vol heeft zich blijmoedig neergelegd bij de
lotsbeschikking dat zijn leven zich tot in lengte der dagen zal
