Doek! een unieke formule in handen
Het wordt tijd dat
de organisatoren
'ns samen aan
de tafel gaan zitten
287 Musis
gate', speciaal voor Doek! vervaardigd door Jonathan Fung,
gastregisseur uit San Francisco.
Kortom, Stad Als Film en Doek! zijn verschillend van opzet
en toch hebben ze zo veel gemeen, dat het grote publiek ze
over één kam scheert. In het glossy vouwblad over
Stad Als Film, met een huis-aan-huisverspreiding, heeft menig
Schiedammer vergeefs gezocht naar het programma voor de
vrijdag- en zaterdagavond. Er stond slechts één regeltje
verwijzing in, zoals ook verwezen werd naar de Open
Monumentendag en de Open Ateliers.
In het handige foldertje over Doek! stond geen woord over
Stad Als Film. Toch is er - marginaal - samenwerking geweest.
Programmeur MartijnVerhoeven wijst op de logistiek: voor
beide evenementen leverden dezelfde bedrijven (JVR, Pieter
van der Most, Dubbelklik) de technische support. En volgens
Verhoeven zijn ook suggesties gedaan om films uit te
wisselen, ofschoon er voor Doek! niets bruikbaars bij zat.
Waarom die voorzichtige samenwerking niet dieper ging en
waarom het niet in één totaalpakket uitmondde, heeft te
maken met een zeurend conflict - 'en met ego's die de
prullenbak in moeten,' zoals Karei Willems zegt.
'Het is absoluut waanzinnig dat het zo al drie jaar moet
duren,' vindt Frans Huisman. 'De evenementen zijn
complementair aan elkaar en uitermate goed te verweven.
Voor het publiek is het niet uit elkaar te houden, wat ertoe
leidt dat ik verantwoordelijk word gehouden voor
galeriehouders en andere ondernemers van de Lange Haven -
het was nog voordat Jan des Bouvrie zich in de Korenbeurs
zou vestigen. De vergaderplek was bij Interbook, tegenover
de Appelmarktbrug. Een buurman trok een zeil omhoog en
knippend met zijn vingers zei Frans Huisman:'Dat is het!'
Heel low profile organiseerde Frans Huisman films op de
zeildoeken van toen nog slechts vier schepen. Duizend
voorbijgangers stonden er in stille verwondering naar te
kijken. 'Schiedam uit de doeken' heette het evenement, in de
jaren daarna kortweg Doek!
Een sterke formule, dat voorvoelden sommigen meteen en
Frans Huisman aarzelde niet om het auteursrecht te doen
gelden. Idee en concept kwamen op zijn naam te staan.
In 2000 kon hij met acht schepen en een beetje subsidie ook
artistiek iets meer doen. Het sloeg aan bij de schippers, onder
wie Niek Hogeland en Carlo Minderman, die na HansVerêl
de maritieme tak van Doek! gingen verzorgen. In 2001 was
Frans Huisman een jaar in Amerika, met name in Boston, en
hij zag nieuwe steden zonder historie. Daardoor ging hij
anders naar Schiedam kijken. 'Het is nodig ons collectieve
geheugen te reactiveren. Dat wil ik met Doek! bereiken.'
In 2002 werd Frans Huisman, net terug uit Amerika,
uitgenodigd door Adriaan de Regt, toen het hoofd cultuur
van de gemeente, die allerlei activiteiten, waaronder Doek!,
in één maand wilde samenbrengen: 'Vier Schiedam in
september'. Aanleiding was de officiële opening van de metro,
waardoor Schiedam een achterland van een miljoen mensen
kreeg, en de komst van Jan des Bouvrie, twee gebeurtenissen
die tot overspannen verwachtingen leidden. Schiedam zou
opgestuwd worden in de vaart der volkeren. Des Bouvrie
pochte: 'Ik heb Schiedam op de kaart gezet.'
De cultuur mocht niet achterblijven: Adriaan de Regt zat vol
ambitie. Frans Huisman zegt in een halfjaar tijd veel met
Adriaan de Regt en later ook met MartijnVerhoeven ideeën
te hebben uitgewisseld: 'Ik heb alle discussiestukken bewaard.'
Zo'n idee was om toneelspelers in de stad vertellingen te
doen houden. Dat wordt nu inderdaad uitgevoerd door de
acteurs van Els Inc.
Een ander idee was om niet alleen op zeildoeken films te
projecteren, maar ook op gevels, in stegen en op pleinen in de
Stad Als Film. En ik kan het bedrijfsleven en potentiële
sponsors niet uitleggen, dat ik beconcurreerd word door de
gemeente.'
Kern van de zaak is dat Frans Huisman zich bestolen voelt:
'Je kunt iemands intellectuele eigendom niet zomaar
afpakken. Dat heb ik ook tegen Karei Willems gezegd, maar
hij wil niks met het verleden te maken hebben. Ik stel daar
tegenover datje het verleden niet kunt ontkennen.'
Frans Huisman nam in 1999 het initiatief. Zijn stichting
Sequoia was met de toneelvoorstelling 'Jason' op toernee
geweest door Nederland: een stuk over de reis van de
Argonauten, genoemd naar de Argo, een zeilschip. In Schiedam
nam Frans Huisman deel aan een praatgroep van bewoners,
binnenstad. Voor een rapport, dat Frans Huisman erover
schreef, kreeg hij keurig door de gemeente betaald. De nota
kan hij laten zien.
De controverse ontstond, toen Frans Huisman voorstelde om
ten behoeve van de uit te breiden activiteiten een
productiemedewerker in te huren - onder de vleugels van zijn
stichting Sequoia - en Adriaan de Regt in plaats daarvan het
gemeentelijk bureau cultuur versterkte. De gemeente nam het
in eigen hand. MartijnVerhoeven werd naar voren geschoven
om Stad Als Film te gaan programmeren. Het was voor Frans
Huisman alsof een ander met zijn ideeën aan de haal ging.
De gemeente stelt hier tegenover dat voor zijn inbreng
betaald is en dat het vertonen van films in de open lucht niet
tot het exclusieve gedachtegoed van Frans Huisman behoort.
