Schiedammers jullie zijn belazerd
Jan van der Tuijn
Met die mededeling startte het Actiecomité
De Laan en omstreken in 1974 een
kraakactie die de meest succesvolle is
geweest die Schiedam heeft gekend.
De actie was nog steeds een rechtstreeks
gevolg van de Brandersbuurtacties die in
1967 werden gevoerd. Oorzaak en gevolg
liggen in het archief van Bertus Notenboom
naast elkaar.
Musis 306
Voor iedereen die zich in de jaren zestig en zeventig van de
vorige eeuw betrokken voelde bij het behoud van de
binnenstad bleef het onbegrijpelijk dat de gemeente in 1972
uiteindelijk ook de huizen aan de Noordvest naar beneden
haalde. Als er ergens sprake was van vernietiging van goede
woningen en bruikbare bedrijfsruimten was het daar. De hele
distilleerderij van Simon Rynbende ging tegen de vlakte. In
dit deel van de Brandersbuurt molde Schiedam niet alleen een
paar goede gebouwen maar hielp het college enkele
belangrijke onderdelen van de stedelijke geschiedenis om zeep.
Planmatig werd er niet gewerkt. In blinde sloopwoede moest
alle onroerend goed tegen de vlakte waarop de gemeente in
voorgaande jaren de hand had weten te leggen. Kon er voor
de armoestraatjes als de St. Annazusterstraat en het Spinhuispad
nog een zeker excuus worden gevonden, voor deVellevest, de
Noordvest, de Kethelstraat, het Hofje van Belois, de
bedrijfspanden van Piet van Gent, de distilleerderijen van
Daalmeijer en Simon Rynbende, het Groenweegje en de
Raam gold dit allerminst. Hele distilleerketels kwamen op de
schroothoop terecht, koelspiralen werden platgeslagen om voor
de ruwkoperprijs te worden verkocht, glas-in-lood werd
verfrommeld en in de containers gedumpt en zware eiken
binten werden tegen spotprijzen van de hand gedaan om
elders in restauratieprojecten een nieuwe bestemming te
vinden. Haast was geboden voor de slopers in gemeentedienst,
want oh..., de krakers zouden kunnen toeslaan. Overal ging
de beuk in. ZeFs al betekende dit dat de sloopgebieden nog
tientallen jaren braak zouden liggen. Alles leek het
gemeentebestuur beter dan te luisteren naar de jongeren,
woningzoekenden, stadsbeschermers, architecten,
stedenbouwkundigen, juristen, kunstenaars en studenten die
pleitten voor behoud van het oude Schiedam.
Wie nu nog wil ervaren tot welke proporties de sloopwoede
van Schiedam in die jaren was gegroeid, kan nog steeds aan de
noordoostkant van de Brandersbuurt terecht. Waar eeuwen
lang woningen en bedrijven hadden gestaan, rest heden ten
dage een troosteloos braakliggend terrein met hier en daar nog
de tegelvloeren van de vroegere branderijen tussen het hoog
opgeschoten onkruid. Aan de randen bevinden zich de
gebouwen van Distilleerderij Dirkzwager. Van dit particuliere
bezit moest de gemeente met de vingers afblijven. Met de rest
mochten de slopers hun gang gaan. Zo ook met het
onroerend goed van de firma Bols en De Koning, waartoe
ook de distilleerderijen van Simon Rynbende behoorden.
Bols had in de tweede helft van de jaren zestig beslist dat alle
branderij-activiteiten op één locatie moesten worden
ondergebracht. De distilleerderij-activiteiten werden naar
Noordvest foto: Bertus Notenboom
