Met een Nacht van Licht de duisternis in
Soms sorteert de traagheid der ambtelijke
molens een schitterend effect. In normale
omstandigheden hadden de omwonenden
van de Plantage de Dag van het Park
gevierd op 28 mei, dezelfde datum dat
stadsparken in andere steden in Nederland
en België het middelpunt waren van
muziek, kunst en delicatessen. Maar de
gemeente Schiedam moest zelf nog het
meest wennen aan haar nieuwe
evenementenverordening, in een periode
dat er bovendien een nieuw
wethouderscollege aantrad, minder
oppervlakkig en met meer uitgesproken
voorkeuren.
In die gewenningsfase lukte het de gemeente niet om tijdig het
subsidieverzoek voor de Dag van het Park te honoreren,
spijtig, omdat 'de Plantage' op 25 mei 2005 voor de eerste
maal succesvol op dit Vlaamse initiatief had ingespeeld, met
beeldende kunst in het park, op gevels en voor de ramen van
de woningen aan de Tuinlaan en Lange Nieuwstraat, en met
muziek, champagne en oesters op onverdachte plekken zoals
de oude scheepshelling van Osterholt naar de Nieuwe Haven.
Een evenement, dat beslist voor herhaling vatbaar was, niet
alleen omdat het de sociale samenhang in dit bijzondere stukje
Schiedam tussen de binnenstad en de Gorzen versterkte, maar
vooral ook omdat het voor iedereen veel attractieve elementen
had en het ook over de gemeentegrens heen de aandacht op
Schiedam vestigde. Het mocht in de rangorde van de
evenementenverordening al gauw betiteld worden als een B-
evenement, in die zin gelijk aan het Maasboulevardfeest. Een
evenement met potentie. Je ziet niet gauw dat massa's
kunstenaars reikhalzend uitzien of ze een aandeel kunnen
leveren in verdere opwaardering van wat laten we wel wezen
gewoon een bewonersinitiatief is.
De herhaling van de Dag van het Park was dus
vanzelfsprekend, maar de datum kon niet worden gehaald -
tenzij de organisatie had afgezien van een subsidieverzoek,
maar dan was meteen de luister en glorie aan het evenement
ontvallen, want van professionele beeldende kunstenaars
mogen we niet vragen veel vrije tijd en energie in een
parkhappening te steken, als iedereen daarvan mag profiteren
behalve de kunstenaars zelf. Het is wel hun vak. Daarom bleef
er geen andere keus dan geduldig op de gemeente te wachten
- en ondertussen een minstens gelijkwaardige Dag van het
Park op enig ander moment voor te bereiden.
Dat is de Nacht van Licht geworden. En als we in ogenschouw
nemen hoe het alternatief uitpakt, dan is Schiedam niet
slechter af. De organisatie, bestaande uit omwonenden die
thans nog onder de vlag van de belangen- en
bewonersvereniging De Plantage hun zaken regelen, heeft de
extra tijd uitstekend gebruikt om stad en land waarlijk te
kunnen verrassen. De Nacht van het Licht, aanvangend met
een souper op de zaterdagavond van 16 september, wordt een
spektakel met tangodemonstraties op een verlichte dansvloer,
gevolgd door een lichtshow van Art Flywork Theo van 't
Hek met een zangeres, monniken en vuur, waarna er tot in de
kleine uurtjes tekensessies zijn met modellen, muziek, oesters
en champagne in de oude scheepswerf. Ondertussen worden
in het park driedimensionale kunstwerken getoond en is in
tientallen panden rondom raamkunst te zien. Onder de
deelnemers vinden we Schiedamse kunstenaars als Michel
Snoep, Diet Wiegman, Rob Maan en Aldo Hoeben, vergezeld
van Niels Post en de Donderdaggroep uit Rotterdam en
bekende kunstenaars van elders als Paul Baartmans, Erik
Groen, Don Satijn en Florentijn Hofman (denk bij hem aan de
blauwe slooppanden aan de Beukelsdijk).
"De Plantage is toch een parel in de stad," zegt Huib Sneep,
"en die parel tuigen we nu verder op met elementen die in
Schiedam zeldzaam zijn, namelijk kunst in de openbare
ruimte." Huib Sneep en Kirstain Houweling, Tessa
Schlechtriem, Anke Bodewes en Monique van Bohemen zijn
de bewoners die er vaak wel een dag per week in staken om
de Nacht van Licht te organiseren. Gelet op de omvang van het
project is het niet vreemd dat gedacht wordt aan de oprichting
van een stichting (werknaam: Van het Park) omdat het de
spankracht van een modale bewonersvereniging te boven kan
gaan. Maar de band met de Plantage-vereniging zal hecht
blijven. Huib Sneep: "We hopen dat we hiermee bijdragen aan
andere acties in de buurt en we willen ook dat Schiedam er
iets mee opschiet." Wat bijvoorbeeld het rendement van de
Nacht van Licht zal zijn, is dat de Plantage er blijvend
kunstwerken aan overhoudt, net als vorig jaar na de Dag van
het Park. Eenvoudig is dat nog niet, want voor blijvende
kunstwerken in de openbare ruimte dienen bouwvergunningen
te worden verleend. Dat kan overdreven lijken (waarom zou er
voor de geschuurde boomstammen van Frans Huisman een
bouwvergunning nodig zijn?), maar in het vliegtuiggeraamte
van Michel Snoep klauteren kinderen en dat behoort dus
stevig te zijn. Ook dit jaar zal Diet Wiegman een belangrijke
rol spelen in het achterlaten van tastbare herinneringen.
Een Nacht van Licht als opmaat naar het najaar, kort voor de
dag-en-nachtevening wanneer het duister de overhand krijgt:
je zou geneigd zijn de Nacht van Licht een anti-cyclische
symboliek toe te dichten, voorafgaand aan de mysteriën van
de herfstequinox. Maar ook als we het puur zintuiglijk
beschouwen, zal het effect schitterend zijn. Kor Kegel
321 Musis