Mareado
Geen onafhankelijk instituut meer dat de kwaliteit in de gaten
houdt, groeiende concurrentie binnen de eigen gelederen en
een wethouder die van goede wil is maar bij gebrek aan
kennis beslissingen overlaat aan een bureau of zijn
ambtenaren: alles bij elkaar ziet de situatie er weinig
rooskleurig uit. Hoe nu verder?
Tanja Boxman windt er geen doekjes om. "Van mij mag de
kunstcommissie terugkeren. Graag! Ons is nooit goed
uitgelegd waarom die naar huis is gestuurd. Ik weet ook wel
dat je als kunstenaar bij zo'n commissie maar toevallig in het
kannetje moet vallen, maar wat je er verder ook voor kritiek
op hebt, ze hadden wél verstand van zaken en wat er
gebeurde was transparant."
Van der Klugt: "Zo zie jij het als privé persoon. Als we hier
maar niet gaan roepen dat Mareado de commissie terug wil.
Veel mensen zijn daar faliekant op tegen. Het was bovendien
geen specifiek Vlaardings idee de commissie op te heffen.
Toenmalig staatssecretaris Rik van der Ploeg had een beleid
uitgezet dat kunstenaars moesten leren zichzelf te bedruipen.
Dat hield in dat ze minder afhankelijk mochten zijn van de
overheid."
De gemeente is blij met ons.
Wij nemen hen heel veel
werk uit handen. Zelf is de
gemeente heel wat minder
transparant
Bovendien zijn er ook positieve dingen te melden, meent de
voorzitter: "Het ziet er naar uit dat er een kunstenaarssociëteit
gaat komen. Het is de bedoeling dat we vier a vijf keer per jaar
in het Hollandiagebouw een lezing gaan organiseren.
Tegelijk creëren we een ontmoetingsplek voor kunstenaars."
Mareado doet zijn best, maar wie behalve de gemeente
Vlaardingen stelt de activiteiten van de stichting op prijs?
We vragen het een paar willekeurige kunstenaars.
De antwoorden lopen uiteen van afwijzend tot gematigd positief.
Tevens komt naar voren dat het verdwijnen van de Commissie
voor Beeldende Kunst wordt ervaren als een groot gemis.
Fotograaf Eric van Straaten, mede-oprichter van het
oorspronkelijke reisbureau Mareado: "Er kan nog steeds een
hoop in Vlaardingen op cultureel gebied. Maar de nadruk is
wel op community art komen te liggen. Als je daar niks mee
hebt, kom je moeilijk aan de bak. Maak je alleen autonoom
werk, dan kun je het schudden. Je moet maatschappelijk
engagement tonen, anders wordt het knap lastig. Ik denk niet
dat ik veel kans maak op een subsidie als ik voorstel om een
tentoonstelling van mijn eigen autonome werk te houden."
Toen de kunstcommissie er nog was, lag dat duidelijk anders,
volgens Van Straaten. Er zat meer lijn in het beleid.
"De kwaliteit die zo'n commissie inbrengt, is er niet meer.
De commissie had verstand van kunst, die wist ook vaak uit
ervaring waar het geld vandaan gehaald moest worden als er
iets moest worden georganiseerd. De commissie was iniator
en bewaker van de kwaliteit tegelijk. Er is nu niemand meer
die structureel daar naar kijkt. Hap-snap deskundigen erbij
halen, zoals de afgelopen periode is gebeurd, blijkt niet te
werken. Het naar huis sturen van de commissie is zonder meer
een verlies op het gebied van kwaliteitscontrole."
Over de activiteiten van Mareado merkt Van Straaten op:
"Wat moet ik zeggen? Ik heb voorlopig mijn twijfels. De eerste
deelname aan het Loggerfestival stelde niet veel voor, de
tweede keer was al een stuk beter. Misschien wordt wat ze
doen in de toekomst nóg beter? Het is in ieder geval een
goedwillend stel mensen. Ze doen alles vrijwillig én gratis.
Ze verdienen lof om hun inzet."
Maar met de inzet van alleen een club goedwillende mensen is
de Vlaardingse kunst onvoldoende geholpen, zegt Van
Straaten ook. Er moet ook zoiets zijn als een culturele
infrastructuur die de muze in contact brengt met het publiek.
"Neem het gebruik van de tentoonstellingsruimte in het
Hollandiagebouw. Dat is na het vertrek van de commissie
ingedut. Bij gods gratie mag er één keer per jaar een
groepstentoonstelling worden gehouden. Je zou in opstand
moeten komen en die ruimte gewoon opeisen!"
Sieradenkunstenaar Eric Hulsman vindt Mareado maar slappe
hap. Aan verbetering van het Vlaardingse kunstklimaat heeft
de stichting volgens hem tot nu toe weinig of niets
bijgedragen. Communicatie met de achterban is er nauwelijks.
"Het is een ondemocratische club. Het bestuur schrijft een
project uit en daar kun je op reageren. Reageer je niet, ook
goed. Er gaat geen werkelijke betrokkenheid uit van Mareado.
Pas twee jaar na de oprichting zijn we bijeengeroepen voor
een vergadering en konden we ons zegje doen."
Mareado heeft de fout gemaakt van start te gaan zonder de
nadrukkelijke steun van de Vlaardingse kunstwereld, meent
Hulsman. "Op de oprichtingsvergadering waren vijftien, zestien
mensen aanwezig, het aftredende bestuur inbegrepen.
Er werden geen nieuwe kandidaten voorgedragen, het ging
gewoon van: zijn er mensen in de zaal die in het bestuur
willen?" Dat resulteerde volgens Hulsman in een weinig
deskundig gezelschap. "Ze laten tienduizenden euro's subsidie
liggen alleen omdat ze de wegen niet kennen. Ze zeggen dat
ze zich inspannen voor de beroepskunstenaars, maar ze halen
mensen de Open Ateliers binnen die op z'n best ergens een
schildercursusje hebben gevolgd. Aan kwaliteitstoetsing van
ingediende plannen doen ze niet. Daar zouden ze mensen met
verstand van zaken voor moeten inhuren. Maar dat doen ze
niet, want dan staan ze zelf in hun hemd als amateurs.
Wat mij betreft is het tijd voor een grote schoonmaak. Hup, de
bezem erdoor."
Beeldend kunstenaar en theatermaker Hans Rikken is milder in
zijn oordeel, maar ook hij gelooft niet dat Mareado veel tot
stand zal brengen. "Mareado wordt geleid door positief
ingestelde mensen, dus daar kan je niks negatiefs over zeggen.
Het probleem met zulke initiatieven is alleen dat ze enkel kans
van slagen hebben als er ook aan andere voorwaarden wordt
voldaan. In Vlaardingen ontbreken belangrijke
basisvoorzieningen. Er is geen behoorlijke ruimte voor de
podiumkunsten, er is geen echte expositieruimte voor
beeldende kunst en de overheid trekt zijn handen overal vanaf.
Je kunt wel ideeën opperen, maar wie is dan je gespreks
partner, je tegenstander?"
"Er was veel kritiek op de Culturele Raad en de Commissie voor
Beeldende Kunst, maar al met al waren ze zo slecht nog niet.
Hun doen en laten was helder en transparant. Er zaten mensen
in van buiten Vlaardingen, zo werden Vlaardingse onderonsjes
doorbroken. Dat heeft het Vlaardingse kunstklimaat goed
vooruit geholpen. We waren een voorbeeld voor de hele
provincie. Sinds die organen zijn opgeheven is Vlaardingen een
naar binnen gekeerd stadje geworden. Dat is funest voor de
Musis 42
