Het
Kor Kegel
Er is nog een niet genoemde
reden om het landgoed
Hoogstad te vrijwaren van de
eenentwintigste eeuw.
Hoe zinvol de argumenten ook
zijn om het landgoed te
beschermen, ze richten zich op
een geïsoleerd stukje
Vlaardingen waar het
resterende weiland vloekt met
het asfalt van de
Westlandseweg en de
Burgemeester Heusdenslaan.
De infrastructurele en
stedenbouwkundige
ontwikkelingen rondom
Hoogstad hebben geen recht
gedaan aan het fiere landgoed,
het lijkt zich zelfs op een
verkeerde plaats te bevinden,
uit zijn landschappelijke context
gerukt, zonder relatie met de
belendende woonboulevard die
er met de rug naartoe staat,
zich ervan afkeert, het landgoed
wegdrukkend in onveranderlijke
eenzaamheid.
Je verwacht zo'n landgoed niet middenin de bebouwde kom, nog
geen halve kilometer verwijderd van het stadscentrum. Het is dan
ook logisch dat de pleidooien voor behoud zich toespitsen op de
charme en beeldkwaliteit van dit schijnbaar verdwaalde verleden.
Die pleidooien verdienen de volle waardering. Niettemin is het een
gevecht op de vierkante centimeter. We zullen dadelijk zien dat als
we Hoogstad benaderen vanuit een bovenlokaal milieu- en recreatief
belang, de tot nu toe ingebrachte argumenten aan betekenis winnen.
De intrinsieke waarde van Hoogstad en de functie ervan in regionaal
perspectief versterken elkaar.
Niet dat de argumenten tot nu toe ontoereikend waren. Integendeel,
de pleidooien om het complex Hoogstad in zijn robuuste zuiverheid
te bewaren lieten al een samenhangende visie zien. Terecht werd
gesteld dat de handhaving van Hoogstad niet alleen op de buitenkant
van de monumentale gebouwen betrekking mag hebben. Het is
ontegenzeggelijk waar dat het exterieur met de plattelandspraktijk
van dokter Moerman, de boomgaard, de twee hooibergen, de
duiventil, het weiland en de oprijlaan met knotwilgen en sloten één
historisch fenomeen vormen. Yvonne Batenburg spreekt van een
tijdscapsule.
Het voormalige gemeenteraadslid van de VVD verzet zich tegen de
ontmanteling van de plattelandspraktijk en nam twee belangrijke
initiatieven. Ze richtte de Werkgroep tot Behoud van de
Plattelandspraktijk op en interesseerde klinkende namen voor een
comité van aanbeveling. In het comité zitten prof. dr. Willem Frijthoff,
hoogleraar geschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam; prof.
dr. Jan van Herwaarden, emeritus hoogleraar cultuurgeschiedenis aan
de Erasmus Universiteit Rotterdam; prof. dr. Mart van Lieburg,
medisch historicus aan de Erasmus Universiteit; filmregisseur en
acteur Chiem van Houweninge, oud-Vlaardinger; de Deventer oud
burgemeester mr. Cees Waal, voorzitter van de Koninklijke
Nederlandse Oudheidkundige Bond; en prof. dr. Steven Lamberts,
rector-magnificus van de Erasmus Universiteit.
Voor de werkgroep zocht Yvonne Batenburg bekende Vlaardingers,
van wie sommigen zich spontaan meldden: VW-directeur Eric
Schippers, festivalorganisator Koerd de Heer, VVD-bestuurslid Ber
Kalden, voorzitter Wout den Breems van de Historische Vereniging
Vlaardingen, drukker Arie Ouwendijk, ondernemer Sjaak 't Wout en
oud-apotheker Jan Albert van der Pol. Het gezelschap heeft een goed
gevoel voor de potenties van Hoogstad als stadslandgoed waar
cultuur, historie en recreatie samenkomen. Daarbij schijnen we
eerder te moeten denken aan de combinatie van parklandschap,
natuurcamping, tuinonderhoud door gehandicapten en huisvesting
van bijvoorbeeld de Historische Vereniging Vlaardingen dan aan de
oprichting van een Moerman-museum, want het gaat de Werkgroep
tot Behoud van de Plattelandspraktijk niet om persoonsverheerlijking
- daar was Cornells Moerman (1893-1988) te omstreden voor.
Toch behoort zijn rol als alternatieve kankerbestrijder binnen de
functies van Hoogstad een passende plek te hebben. Dokter Moerman
kon nog zo humeurig wezen, zijn patiënten hadden hem hoog zitten
en stelden vertrouwen in het op vitaminen en mineralen gebaseerde
Moerman-dieet dat internationaal in discussie kwam. De Vereniging
Tegen Kwakzalverij mocht Moerman dan de grootste kwakzalver van
de twintigste eeuw noemen, tegenwoordig wordt hij beschouwd als
de eerste Nederlandse orthomoleculair geneeskundige arts, nu alom
het effect van voeding op de gezondheid wordt onderkend, in het
bijzonder waar het gaat om de relatie tussen gezond eten en het
voorkomen van ziekten waaronder kanker.
Op hoge leeftijd was Moerman opnieuw in opspraak gekomen, omdat
hij een halve eeuw eerder sympathie voor nazi-Duitsland zou hebben
Musis 128
