terug naar Vlaardingens
onbevangen jaren
pc. De toenmalige bevolking had maar weinig mogelijkheden
tot vertier. Sport was verreweg de belangrijkste tijdspassering.
Zo kon, in die vroege jaren zestig van de vorige eeuw,
Vijfsluizen uitgroeien tot het centrum van het Vlaardingse
uitgaansleven. Het park speelde een vooraanstaande rol in het
leven van menige Vlaardinger. De een ging er zwemmen in
het luxe buitenbad, een ander deed er aan atletiek of schaken.
Er werd getafeltennist, gevoetbald, gepostzegeld. Voor de
vrouwen werden er modeshows georganiseerd. Het was de tijd
van kleinschaligheid. Van voorzichtige eerste kennismakingen
met het buitenland. "De tijd van net vóór de Beatles en de
Stones, de tijd van de eerste koelkasten en de eerste
wasmachines," typeert Van der Linden. Vijfsluizen was ook het
terrein waar landelijke, en zelfs internationale sportwedstrijden
werden gehouden. Van der Linden herinnert zich atletiek-
interlands die in Vlaardingen plaatsvonden en die hij later
terugzag op het Polygoonjournaal in de bioscoop. Zulke
wedstrijden waren enorm populair. Sommigen gingen enkel
naar de bios om het beeldverslag te zien. "Bij zulke evene
menten zat de Schiedamsedijk vol toeschouwers die geen
kaartje hadden gekocht. Daar zat ik ook bij. Niet dat ik nou zo
veel ophad met atletiek, ik was gewoon net als iedereen dol op
de sensatie dat daar iets internationaals gebeurde."
Het gebouw markeert de ontwikkeling die Vlaardingen na de
Tweede Wereldoorlog doormaakte van vissersdorp tot
industriestad. Shell speelde een vooraanstaande rol bij die
gedaanteverwisseling. Het olieconcern is meer dan een
vervuilende multinational: het is een vervuilende multinational
met hart voor cultuur en ontspanning. Of was dat althans in de
na-oorlogse periode. Shell behoorde tot de werkgevers die een
vaderlijke zorgzaamheid voor hun personeel aan de dag
legden. Het bedrijf schonk Vlaardingen behalve sportpark
De Vijfsluizen ook de Stadsgehoorzaal en het Kolpabad en
bouwde daarnaast verschillende woonwijken om de arbeiders
uit de raffinaderij in Pernis te huisvesten.
"Het was een heel dynamische periode eigenlijk," zegt Ben van
der Linden. "Na de ellende van de voorbije oorlog verschenen
de eerste tekenen van welvaart. De mensen begonnen weer in
de toekomst te geloven. Er heerste een algemeen gevoel dat er
iets moois stond te gebeuren. Het was een tijdperk vol
verwachtingen."
Dat optimisme straalt het verlaten sportcomplex nog steeds
uit, meent hij. "Het heeft zijn zeggingskracht nooit ontleend
aan hoogstaande architectuur. Eerder ademde het een sfeer
van modernisme die iedereen aansprak. Het was nooit een
mooi gebouw, wel een markant gebouw. Wat drijft hem om dit
gebouw voor het voetlicht te halen? Is het nostalgie naar een
voorgoed voorbije jeugd? "Nostalgie, welnee," antwoordt
Van der Linden verwonderd. "Ik heb het prima naar mijn zin in
deze tijd. Ik wil zeker niet proberen die jaren even terug te
halen. Wat ik wel wil, is een brug slaan naar die tijd.
Op Vijfsluizen kreeg het na-oorlogse Vlaardingen vorm. De
huidige stad is als het ware in die tijd geboren. Voor veel van
wat er nu in Vlaardingen gebeurt, werd daar de kiem gelegd."
Daarnaast biedt De Laatste Ronde hem de gelegenheid te laten
zien dat geslaagd amusement niet afhangt van de formule
'groot, groter, grootst' ofwel de Van den Ende-denkfout, in het
Van der Linden-idioom. "Je hoeft geen vliegtuig op het podium
te laten crashen om het publiek een fijne middag te bezorgen,"
vindt hij.
Zulke spectaculaire stunts waren in de tijd waarvan De Laatste
Ronde de echo wil zijn, trouwens nog helemaal niet mogelijk.
Het uitgaande publiek was nog met weinig tevreden. Ook dat
wil de organisator laten doorklinken in het programma.
Om zijn doel te realiseren formeerde de Vlaardingse musicus
een comité van aanbeveling met klinkende namen als
(inmiddels oud-) Tweede Kamerlid Fadime Örgü, architect
Ashok Bhalotra en Bert van Meggelen, de grote man achter het
evenement Rotterdam Culturele Hoofdstad 2001. Van der
Linden is inmiddels al twee jaar bezig met de voorbereidingen.
Hij begon met het zoeken naar beeldmateriaal over de
Niet dat ik nou zo veel ophad met
atletiekik was gewoon net als
iedereen dol op de sensatie dat
daar iets internationaals gebeurde
Wederopbouw-periode in Vlaardingen. Startpunt was het
gemeentearchief aan het Emaus, maar daar vond hij niet alles
wat hij meende nodig te hebben. Zo kwam hij in Hilversum
terecht, in de archieven van het Polygoonjournaal en die van
de omroepen. Bij de AVRO vond hij een programma waarin
omroepster Lonneke Hoogland - haar ouders hadden een
boekwinkel op de Schiedamseweg - een piepjonge Willeke
Alberti interviewt over haar toen net uitgebrachte eerste
singletje. Een ander fragment bevat een reportage van
dezelfde Lonneke over het in die dagen onwaarschijnlijk
populaire verschijnsel bermtoerisme. Op andere beelden
neemt de jeugdige NOS-verslaggever Joop van zijl de
Vlaardingse schaatser Rudi Liebrechts een interview af over
het behalen van een bronzen medaille op de
wereldkampioenschappen. Verder zijn ondermeer een
bokswedstrijd te zien met Louis van Sinderen in het
Feijenoordstadion en NTS-journaalbeelden van de vermaarde
voetbalwedstrijd Fortuna Vlaardingen-DHC. Particuliere
archieven maakten de beeldenverzameling compleet. In totaal
bracht Van der Linden 32 items bijeen. Samen geven ze naar
zijn idee een goede indruk van Vlaardingen en de Vlaardingers
kort na de oorlog.
Wat mogen de bezoekers van het evenement op zondag
middag 1 juni 2008 nog meer verwachten?
Op het veld wordt een groot, overdekt podium van twintig bij
tien meter gebouwd. Het podium komt zo te staan, dat het het
achterliggende gebouw niet aan het oog onttrekt. "De sporthal
is het middelpunt van het feest, dus die gaan we niet afdekken
met een grote zwarte doos." Naast het podium worden grote
LED-schermen geplaatst waarop de films worden vertoond.
Het publiek kan het evenement volgen vanaf een eveneens
overdekte tribune met 3000 zitplaatsen. Wie geen kaartje kan
bemachtigen of fysiek niet in staat is het evenement bij te
201 Musis