en in die nyewe stede bij thuus van Rivier'
De Schiedamse stadsrechten en de relatie stad-stadsheer-grafelijkheid
daaromheen, de hoge en lage ambachtsrechten, visserij- en
sluisrechten, waar Aleide voor haar leven vruchtgebruik van
had. Enkele jaren later, op 29 mei 1270 ontving de neder
zetting van Floris V het recht om een jaarmarkt te houden; een
eerste stap naar de stedelijke rechten van Schiedam. Aleide
breidde onderwijl haar ambachtsbezit in de buurt flink uit.
Op 18 maart 1272 kocht ze van Dirk, heer van Wassenaar voor
100 pond Hollands zijn ambachten en rechten te Nieuwen-
damme (Schiedam) en zijn visserijrechten van Overschie tot in
de Maas. Uit een oorkonde uit 1276 valt op te maken dat
Aleide ook gegoed was in het ambacht Matenesse. Uit deze
oorkonde blijkt dat Aleide al over stukken land beschikte waar
een nederzetting op was ontstaan, waarover ze de lage en
hoge jurisdictie uitoefende. Zodoende kon zij op 18 maart 1275
stadsrechten aan haar nederzetting Schiedam verlenen.
De Schiedamse stadskeur telt in totaal 22 artikelen en doet
Schiedam behoren tot de zogenaamde Dordrechtse
stedenfamilie. Dit houdt in dat de keur is gebaseerd op de
Dordrechtse keur en dat de Schiedamse magistraat in geval
van juridische onduidelijkheden om raad moest vragen bij de
magistraat van Dordrecht. Artikel 18 maakt dit duidelijk:
'[wanneer] in vonnisse of in rechten te uten di scepenen
twifelden, sullen sy tot den raet der scepenen binnen
Dordrecht toeloep hebben'. De relatie tussen stad en heer
komen in de keur vooral tot uitrukking in de artikelen 14 en
16. In artikel 14 bedingt Aleide dat wanneer zij, of haar
kinderen, zich op het kasteel bevinden de stad voor tenminste
14 dagen voor eten moet zorgen. Dit wel onder de toezegging
dat de gemaakte kosten ooit worden vergoed. Artikel 16
spreekt over de relatie tussen de baljuw of rechter en Aleide;
ctuo fmc lal*}""* anrop
i*ip XÜljL, Vu \ilUU rom%no%Z Vtj fö*;
tzv? fX AfcthJCt'V3 c«iüctin4rr;
mu-ntnuttcf ayu^ ^ntu, n
263 Musis
Zegel van Aleide
onder de rechten die
zij in 1275 aan
Schiedam schonk,
foto Gemeentearchief
Schiedam
