Creatieve economie
De kunstenaar die het ideaal van
de bohémien belichaamt zal deze
moeten laten varen en zich
moeten schikken in een
samenwerking die creatieve
input oplevert voor Schiedam
is niet nagegaan wat alle partijen nu werkelijk voor inbreng
zouden kunnen hebben voor de ontwikkeling van de
binnenstad.
Als we op praktische overwegingen afgaan dan is het logisch
dat er huizen komen op de plek waar nu 10 mensen hun
werk uitoefenen, en dan praat ik niet over de ateliers in de
stadstimmerwerf. Geld is dan wat telt en ook het makkelijkst
te visualiseren, of is het penny wise pound foolish.
Op korte termijn lijkt het een oplossing, maar hoe lang duurt
het voordat er weer een hoop geld nodig is om een culturele,
creatieve of economische impuls te geven aan de eerder
verzonnen culturele gouden driehoek. Waar ligt nu de kracht
van het samenwerken op dit gebied. De binnenstad van
Schiedam ontbeert veel. De aantrekkingskracht ligt niet in het
kwalitatief hoge winkelaanbod.
Sinds het kunstenaarsinitiatief Locus 010 gedwongen werd
het gekraakte Huf-gebouw aan de Hoogstraat in Rotterdam te
verlaten, slaat ze terug met een ambitieus programma.
Commerciële en artistieke activiteiten wisselen elkaar af en
versterken elkaar. De nieuwe huisvesting moet een zaal voor
optredens gaan krijgen, studio's, een restaurant, platen en
boekenwinkels, maar ook een tentoonstellingsruimte,
werkplaatsen, ateliers, gastverblijven en zelfs een opleiding
voor 'urban culture business'. De aloude 'dub plate
cultuur', een uitvinding van de muziekscene op Jamaica,
staat model voor de artistieke methode. Musici, deejays,
geluidstechnici, kunstenaars en schrijvers die Locus 010
aandoen, worden contractueel verplicht workshops, clinics
en gastlessen te verzorgen. Andersom wordt lokaal talent in
de gelegenheid gesteld optredens en tentoonstellingen te
verzorgen. Jong talent en gearriveerd talent worden met
elkaar geconfronteerd, waardoor artistieke competitie het
niveau moet gaan verhogen. De scheiding tussen broedplaats
en culturele instelling wordt daarmee afgebroken. Bovendien
melden ook andere culturele instellingen zich bij Locus 010
aan, omdat ze denken dat huisvesting in zo'n Center For
Urban Culture hun aspiraties en speurtocht naar talent zal
versterken.
Nu wil ik niet zeggen dat wij in Schiedam hetzelfde zouden
moeten doen. Maar misschien is het mogelijk om eerst met
de Gemeente en projectontwikkelaar Northwood om de tafel
te gaan zitten en te kijken waar de mogelijkheid ligt tot een
vruchtbare samenwerking. Nu zijn er beslissingen genomen
zonder dat er een onderzoek gedaan is naar ontwikkelingen
die in de hele wereld leiden tot een opleving van de culturele
ervaring in een stad. Economische groei hangt tegenwoordig
meer af van tolerant klimaat. Schiedam zou kunnen kiezen
voor deze weg. Zo krijgt Schiedam creatieve input en een
inspirerende omgeving zo ontstaat gentrification. Natuurlijk
hebben we in onze gemeente een kunstenaarsvereniging die
een pand beheert en probeert op lokaal niveau
tentoonstellingen te maken. Toch heeft deze ruimte een
remmende werking op het gedachtengoed van wat kunst
door kunstenaars in een stad zou kunnen zijn.
De uitstralingskracht is naar binnen gericht. Het pand in de
Westmolenstraat en de Stadstimmerwerf staan direct naast
Pand Paulus. Een gebalde samenwerking onder leiding van
een Course Director die zou moeten zorgen dat Pand Paulus,
Westmolenstraat en de Stadstimmerwerf een naar buiten
gericht gezicht krijgen en een impuls voor de creatieve
economie. Dit is goed en een energiekere oplossing dan
alweer woningen in een binnenstad die langzaam aan het
doodbloeden is, ondanks de nieuwbouw projecten.
Ondernemers hebben de afgelopen jaren niet laten zien zich
te willen vestigen in Schiedam, het provinciale karakter
straalt steeds meer van de stad af. Nu met een fantastisch
Museum een goed Theater en de mogelijkheid om een
creatieve sector te ontwikkelen met de allure van een echte
STAD zal er de mogelijkheid ontstaan weg te kruipen uit de
neergaande spiraal van alleen maar bouwen en niet
herstellen. Willen broedplaatsen van creatieve energie zich
kunnen ontwikkelen en een rol van betekenis gaan spelen,
dan zullen ze ook culturele infrastructuur moeten willen en
zich een stuk economie moeten toe-eigenen. Met andere
woorden, een plek worden waar je ook wat kan kopen, eten
en iets beleven. Een plek waar je kan werken en clinics kan
volgen, maar ook een plek waar je geld kan verdienen en die
kan wedijveren met het Theater, of juist het Stedelijk
Museum. Wie zou in zo'n stad niet willen wonen? Een stad
die dan nog niet bereid is te investeren in de creativiteit
verdient niet alleen een exodus van creatieve mensen, maar
ook het predikaat provinciestad.
1 R. Florida. The Rise of the Creative Class, New York, 2002.
Voor Nederland zie: G. Marlet en C. van Woerkens, Atlas voor
gemeenten 2004. Met een inleiding over de creatieve klasse in
Nederland, Utrecht, 2004.
2 h ttp://www. siebethissennet/Kunstjsn_Theorie
Musis 276
