Sveaparken was een uitdaging, maar
Kor Kegel
Nu verlaat hij Schiedam toch echt.
Gerrit Schoenmakers heeft zijn
appartement aan de Brede Marktsteeg
ontruimd. Hij had de huurwoning nog
een poos aangehouden na zijn vertrek
als voorzitter van de welstands- en
monumentencommissie in Schiedam,
maar nu de oud-parlementariër uit
Middelburg niet meer zo vaak naar
Den Haag hoeft, heeft hij geen
tussenstation meer nodig.
"Maar Schiedam blijft een stad waar
mijn vriendin en ik graag winkelen en
rondkijken,belooft hij. Dus levert hij
bevlogen als voorheen commentaar
op de actuele ontwikkelingen: "Het is
de wispelturigheid van de politiek,
waardoor de gemeente haar macht
verspeelt aan commerciële partijen.
De inrichting van de Broersvest is nooit formeel besproken in
de welstands- en monumentencommissie van Schiedam.
En dat hoefde ook niet. De commissie is er in de eerste plaats
om bouwplannen te beoordelen. "Toch zou een college van
burgemeester en wethouders ook advies kunnen vragen over
plannen, die op de inrichting van het publieke domein
betrekking hebben," vindt Gerrit Schoenmakers. En dan had hij
het wel geweten. Hij had als voorzitter het gebruik van
natuursteen keihard afgeraden. "Ik ben een tegenstander van
dat soort keien, die bedoeld zijn om het straatbeeld op te
leuken, maar een averechts effect hebben. Baksteen is mooier
in het straatbeeld, minder duur en je breekt je hakken er niet
op - of je benen," zegt Schoenmakers.
De inrichting van het openbaar gebied is sowieso een
verwaarloosde beleidszone. Het is altijd het laatste dat aan bod
komt, na de bouwplannen en de bouw zelf.
Projectontwikkelaars voelen geen verantwoordelijkheid voor
de omgeving. Zelfs de lokale overheid geeft er geen prioriteit
aan, wat volgens Schoenmakers komt door de gebruikelijke
dominantie van een gemeentelijk grondbedrijf, dat er geen
belang bij heeft om in de kwaliteit van straten en pleinen te
investeren. "De inrichting van het openbaar gebied is zelfs
strijdig met de cultuur van het grondbedrijf," zegt
Schoenmakers. En als er dan ook nog een wethouder voor
financiën is, die zich helemaal focust op de cijfers die het
grondbedrijf presenteert, dan valt het openbaar gebied ten
prooi aan onverschilligheid en ligt verrommeling op de loer.
Gerrit Schoenmakers geeft er twee voorbeelden van.
Sveaparken en Spieringshoek. Maar eerst zet hij in het
algemeen uiteen, waardoor de gemeente niet zo machtig is als
ze zou behoren te zijn. Er zijn natuurlijk de trends geweest,
waardoor de maakbaarheid van de samenleving nog moeilijker
werd dan ze al was. De terugtredende overheid was een
beweging die bedoeld was om verantwoordelijkheden terug te
leggen bij 'de burger' en de vrije markt, maar de burger is niet
georganiseerd genoeg om de richting te bepalen - het
bedrijfsleven wel. Er kwam bij: de dualisering in het lokaal
bestuur, die de lokale politiek moest verlevendigen.
Maar de dualisering bracht vooral een splitsing tussen bestuur
en controle van het bestuur, waardoor de gemeenteraad op
afstand kwam van de dagelijkse macht.
Bovenal ziet Schoenmakers een weerbarstig probleem in de
teloorgang van collectief geheugen. "Verrommeling in de stad
is rechtstreeks de schuld van een gemeentebestuur," zegt hij,
"want de gemeente heeft met bestemmingsplannen,
Musis 354
Gerrit Schoenmakers, foto Jan van der Ploeg
