randersbuurt te behouden. Meestal tevergeefs
opvangen aan de overkant van de Noordvest vanuit de flats
die daar staan.
Wie ruim dertig jaar na de grote sloop door de Brandersbuurt
dwaalt vindt, dankzij het materiaal in de topografisch-
historische atlas, nog veel herkenningspunten. Soms is dat een
huis dat om onnaspeurbare redenen is blijven staan, soms een
door krakers gered monument, maar soms ook niet meer dan
een straatnaam. Zo zijn, om onnaspeurbare redenen, aan de
Raam een paar panden blijven staan, zoals dat van de Firma
Van der Valk op de hoek van het Groenweegje. Vlakbij Raam
en Groenweegje lag de Kinderbuurt. Het straatje speelt een
bijrol in het korte verhaal Verbrande Erven van Ferdinand
Bordewijk. Het verhaal gaat over een meisje uit Hazerswoude,
dat logeert bij een oom in Schiedam, die een belangrijke man
is in de moutwijnindustrie en aan de Verbrande Erven woont.
Een belangrijke man aan de Verbrande Erven klinkt
paradoxaal, want die woonden daar niet, maar Bordewijk heeft
het toch echt zo opgeschreven. Van de Verbrande Erven is
alleen de straatnaam over. De westzijde is nu de ingang tot de
parkeerplaats van de brandweerkazerne, maar in de tijd dat
Bordewijk als advocaat in Schiedam werkte, waren de
binnenterreinen achter de Verbrande Erven dichtgebouwd met
piepkleine woninkjes met maar één kamer, waar geen licht en
lucht kon komen en minimale hygiënische voorzieningen
ontbraken. Bordewijk gebruikt het meisje uit Hazerswoude om
de arme buurten van Schiedam te beschrijven. Ze komt overal,
in de sloppen in de oude stad, en in de Brandersbuurt in de
Verbrande Erven, Achter de Teerstoof en de Kinderbuurt. De
naam Kinderbuurt zou afkomstig zijn van de kinderrijke
gezinnen van de brandersknechten die daar woonden. In 1930
vroegen de bewoners de straatnaam te wijzigen, omdat die
een ongunstige klank had. De Kinderbuurt is toen opgenomen
in het Groenweegje. Sinds 1988 is de naam weer terug, omdat
het gemeentebestuur dat historisch belangrijk vond. De
Kinderbuurt die Bordwijk nog 'grijnslach van satanisme'
noemde, is ook verdwenen, en daarna uit zijn puin herrezen
en nu een vriendelijk buurtje met moderne huizen en een
royale gemeenschappelijke binnentuin. Gebleven is tenslotte
ook een rustiek hoekje in de Brandersbuurt: de bocht van
Achter de Teerstoof die uitkomt bij het Zakkendragershuisje,
en die de slopers over het hoofd lijken te hebben gezien.
Op een zonnige dag lijkt het daar alsof de tijd niet heeft
stilgestaan. De Schiedamse Brandersbuurt is in nog geen tien
jaar tijd vrijwel geheel van de aardbodem verwijderd, met niet
veel meer overblijfselen dan wat bits and pieces, en een
invulling van het gebied die wel heel erg hap-snap is gebeurd;
Een straatje hier, een buurtje daar en een jaar of tien geleden
het project Branderspoort, dat de omgeving van het
Spinhuispad, de Vijgensteeg en een deel van het Groenweegje
van nieuwe en sombere bebouwing heeft voorzien. Wat er ligt
is een opeenstapeling van nooit afgemaakte plannen als
resultaat van een immense slooppartij waarvoor tot op de dag
van vandaag nooit een sluitende verklaring is gegeven.
11 Musis
Pietersteeg en Verbrande Erven, foto's Gemeentearchief Schiedam
