Gemeenschapsfonds
fondsen om het Gemeenschapsfonds te gebruiken als een
loket, waarbij ieders eigen identiteit is gewaarborgd, lijkt
succes te krijgen, en zelfs meer dan het bestuur durfde te
hopen. Dankzij een besluit van het bestuur van de Stichting
Fonds voormalige Schiedamse Kinderkolonie om haar
vermogen naar het Gemeenschapsfonds Schiedam over te
hevelen, heeft dat fonds zeker vijf jaar de tijd en de financiële
ruimte om zich te profileren. Dankzij de ongeveer 200.000
die de stichting op termijn aan het fonds zal overdragen, wordt
het mogelijk om zelfstandig grote projecten te ondersteunen,
en dat levert nu eenmaal ook grote publiciteit op.
Voorzitter Tom Geerdes van de Stichting Fonds voormalige
Schiedamse Kinderkolonie laat er geen misverstand over
bestaan. Dat fonds sluimert, en heeft een paar vaste
aanvragers die ook vast geholpen worden. Dat vindt hij niet
meer van deze tijd. De loketfunctie die Ad van Leeuwen met
was vaak het gehele bedrag, legde Laura Maas bij.
Haar initiatief was in 1900 de basis voor de Schiedamsche
Kindervakantie Vereeniging. Die zocht contact met een
vergelijkbare vereniging in Delft, en samen kochten ze in 1907
de villa Groot Dennenlust bij Nijkerk. Daarmee waren Delft en
Schiedam landelijk voorlopers. In het 'vakantiehuis' heerste
een streng regime wat niet iedereen even prettig vond.
Eindredacteur Hans van der Sloot van Musis weet het nog
precies: het woord vakantie was niet van toepassing.
De dames die de scepter zwaaiden waren streng, en alles wat
kinderen een vakantiegevoel zou kunnen geven was streng
verboden. Zelfs de brieven naar huis werden gecensureerd,
want kritische verslagen waren verboden. Hans kwam wel met
een kleur en een paar kilo's extra gewicht thuis, maar bewaart
aan Groot Dennenlust geen prettige herinneringen. Het was
geen vakantiekolonie, maar een gezondheidskolonie.
Overigens had in Delft en Schiedam niemand het over Groot
Dennenlust, maar over Voorthuizen, de laatste treinhalte,
vanwaar bussen de kinderen verder naar Nijkerk vervoerden.
De verbetering van de hygiëne in Schiedam, en de betere
leefomstandigheden van de meeste kinderen na de Tweede
Wereldoorlog, maakte de kolonie geleidelijk overbodig, en in
1976 is de vereniging ontbonden, het gebouw verkocht, en de
Het nieuwe fonds is energiek aan de slag gegaan
veel elan heeft aangekondigd en de doelstelling
Voor Schiedammers Door Schiedammers spreken het bestuur
van de stichting aan. Als het Gemeenschapsfonds Schiedam
wel in staat is actief te zijn in fondsenland, waarom dan dit
vermogen niet ter beschikking stellen. Geerdes vindt het de
maatschappelijke verantwoordelijkheid van fondsbeheersers
om een actief beleid te voeren. Dat doet zijn stichting al jaren
niet meer, en dus heeft hij het bestuur voorgesteld de stichting
te liquideren en het vermogen over te dragen aan het
Schiedamse Gemeenschapsfonds. Hij heeft haarscherp
geformuleerd waarom hij dat de beste bestemming van het
geld vindt: 'het nieuwe fonds is energiek aan de slag gegaan;
nieuwe mensen zetten zich in voor het goede doel; overdracht
van ons vermogen geeft een aardige opstap, en goed
voorbeeld doet wellicht goed volgen.' Er zijn veel fondsen die
hetzelfde slaperige bestaan leiden, en het Gemeenschapsfonds
Schiedam bruist van leven en enthousiasme. Ad van Leeuwen
en Dolf Jaeger zijn het helemaal met hem eens. Het bestuur
van de stichting was dat ook en dus zal het zo gaan.
Tom Geerdes vertelt hoe de Stichting Fonds voormalige
Schiedamse Kinderkolonie is ontstaan. Schiedam was honderd
jaar geleden een ongezonde stad. De grachten waren open
riolen en de branderijen zorgden voor veel luchtvervuiling.
In die smerige stad groeiden de kinderen op van arbeiders die
lage lonen kregen. Die kinderen waren dus slecht gekleed, en
aten onvoldoende en ook vaak ongezond. Aan het eind van de
19de eeuw drong tot de 'betere standen' door dat niemand
was gebaat bij mensen die niet gezond waren, en dat het
gezonder maken van de maatschappij bij de kinderen moest
beginnen. Het was Laura Albertina Maas, de ongetrouwde
dochter van een van de bekendste Schiedamse
gedistilleerdondernemers, die het initiatief nam om kinderen
uit arme gezinnen op een gezonde vakantie te sturen.
Ze gingen naar de huizen van de Landelijke Commissie voor
Kinderkolonies. De bedoeling was dat de ouders een eigen
bijdrage betaalden, maar wat die niet konden betalen, en dat
opbrengst ondergebracht in het fonds, waarvan Tom Geerdes
sinds 1982 in het bestuur zit. Die stichting is vanaf de
oprichting bestuurd door deftige dames, waarvan sommige
nog bij de vakantiekolonie betrokken waren geweest, en
andere notabelen. Het doel was duidelijk: het bevorderen van
het jeugdwelzijn in het algemeen en in Schiedam in het
bijzonder. Omdat het bestuur geen wervende activiteiten
ontplooide sukkelde het fonds in slaap, en ontstond een
beperkte vaste cliëntèle. Dat vindt het bestuur onbevredigend
en daarom wordt het vermogen overgedragen aan het
Gemeenschapsfonds Schiedam, want, zegt Tom Geerdes:'zo
blijft publiek geld publiek geld.' De overdracht vindt plaats
zodra het Gemeenschapsfonds Schiedam de fiscale status
heeft, die het vrijstelt van schenkingsrechten.
Een blik in het conceptjaarverslag van het Gemeenschapsfonds
Schiedam leert dat veel door dit fonds gehonoreerde
aanvragen eveneens de bevordering van het kinderwelzijn
beogen. Een betere aansluiting aan de doelstellingen van het
Fonds voormalige Schiedamse Kinderkolonie is dus nauwelijks
denkbaar. De bestuurders zijn dolblij, want nu kunnen ze echt
aan de slag en laten zien wat een fonds met betrokken
bestuurders en een redelijk vermogen tot stand kan helpen
brengen. Nu de legaten nog. Ad van Leeuwen: 'de
Schiedammers zouden er een eer in moeten stellen om als
eerste het fonds met een legaat te gedenken.'
Nadere informatie:
www.gemeenschapsfondsschiedam.nl
Secretariaat: Sonderdanckstraat 3, 3116 BS Schiedam.
15 Musis
