1 ;4\:§ï
Jenevermuseum expo.
A
iPi
Henk Slechte
Gezegend zijn de musea die hun
onderwerp breed definiëren, zoals
het Nationaal Jenevermuseum in
Hasselt in België en het
Jenevermuseum in Schiedam.
Zulke musea kunnen met
verrassende tentoonstellingen
komen, die veel meer mensen
boeien dan alleen de eigen
doelgroep. Na de tentoonstelling
over de invloed van de Schiedamse
jenever op de rituelen in Ghana,
laat het Schiedamse museum nu de
prentenliefhebbers genieten van de
eerste presentatie in Nederland van
de - particuliere - collectie
Brinkman, die een indringend en
onvergetelijk beeld geeft van de
geschiedenis van de alchemie, de
voorloper van de moderne
scheikunde, en de alchemist, de
historische figuur die bekend is
gebleven als de middeleeuwse
dwaas die op zoek was naar de
Steen der Wijzen, waarmee hij
geloofde van lood goud te kunnen
maken. Een ander obsessie van de
alchemist was zijn zoektocht naar
een elixer dat de mens kon genezen
van iedere ziekte. Hij is op die
zoektocht bij het gedistilleerd
blijven steken, maar heeft daarmee
wel het Jenevermuseum een
bruikbaar handvat gegeven voor de
tentoonstelling De wijze en de
dwaas. Een voorbeschouwing.
'Zf/zu/ /zJzmz <^Prae
iSllii
Met de tentoonstelling De wijze en de dwaas laat het
Jenevermuseum het verband zien tussen de middeleeuwse
alchemie en de geschiedenis van de jenever. De alchemist was
gedreven en onvermoeibaar op zoek naar de Steen der Wijzen
waarmee hij lood in goud zou kunnen veranderen, maar ook
naar een levenselixer dat hij probeerde te vinden door het
distilleren van wijn het bloed van Christus), en dat een
medicijn moest zijn tegen alle levensbedreigende kwalen, zoals
de epidemische pest. De alchemisten hadden daarmee meer
succes dan met hun eindeloze pogingen van lood goud te
maken. In de middeleeuwen zijn uit hun distillatieprocessen
dranken ontstaan, die waren bedoeld en ook werden gebruikt
als geneesmiddelen tegen dodelijke ziektes, maar vervolgens
ook populaire genotmiddelen werden. De basis van die dranken
was aqua vitae of brandewijn, gecombineerd met
geneeskrachtige kruiden. Een daarvan was de juniperus of
jeneverbes die ook nu nog een grondstof voor jenever is en in
de homeopatische geneeskunde hoog staat aangeschreven om
Musis 96
