Harmonie bij fus
Peter de Lange
Een hoofdpijndossier. Zo noemt
Hans Eijsackers de al jaren slepende
besprekingen over de fusie tussen
de Vrije Academie in Vlaardingen en
de regionale muziekschool Opmaat,
waarvan hij bestuursvoorzitter is.
Henk Horsten, de directeur van de
Vrije Academie, is er eveneens
moedeloos van geworden.
"Wij wachten maar braaf tot het
licht aangaat,zegt hij gelaten.
Geconfronteerd met onwil aan alle
zijden, staakte voormalig wethouder
Ben van der Velde (GroenLinks)
vorig jaar zijn pogingen 'deze
Gordiaanse knoop' te ontwarren.
De vernieuwing van de kunstzinnige
vorming in Vlaardingen, Schiedam
en Maassluis heeft veel meer
voeten in de aarde dan iemand ooit
had verwacht.
inderdaad in die richting werd gewerkt: 'Op verzoek van de
gemeente Vlaardingen zijn Muziekcentrum Opmaat en de Vrije
Academie voornemens een fusie tussen beide stichtingen aan
te gaan.' Die verklaring ligt inmiddels ergens in een koelcel.
Op 5 juli 2007 was er een door de bijna voltallige Vlaardingse
gemeenteraad ondersteunde motie van GroenLinks voor nodig
om b en w (in casu wethouder Van der Velde) te manen de
gemaakte afspraak ook eens daadwerkelijk na te komen.
Driekwart jaar later, Van der Velde is inmiddels vervangen
door Jan Robberegt, schudt fractievoorzitter Jack Tsang getergd
het hoofd bij het uitblijven van ook maar een schijntje
resultaat. "Ik snap werkelijk niet wat hier aan de hand is.
Wat weerhoudt ze nou om knopen door te hakken?"
Dat zou Henk Horsten ook graag willen weten. "Shoot me,"
zegt hij, gevraagd naar mogelijke oorzaken van de stagnatie.
Horsten riep al in 1984 dat het voor de kunstzinnige vorming
gunstig zou zijn als die niet door verschillende afzonderlijke
stichtinkjes werd verzorgd, maar door één instituut. "In andere
steden is aangetoond dat als de kunsteducatie vanonder één
dak opereert, dat een aardige spinoff heeft voor de
deelnemende stichtingen én voor het onderwijs. Waarom zou
dat in Vlaardingen niet kunnen?"
Voor GroenLinks staat kwaliteitsverbetering voorop, zegt Jack
Tsang. "Als je het hebt over kunstzinnige vorming, kun je
onderscheid maken in ondermeer beeldende vorming, drama,
dans en muziek. De twee grote organisaties die het
kunstzinnige onderwijs aan de jeugd en aan volwassenen in
Vlaardingen verzorgen, zijn de muziekschool en de Vrije
Academie. Uit het rapport van BMC kun je opmaken dat het
voor individuele stichtingen op dit terrein steeds moeilijker
wordt het hoofd boven water te houden. Door ze samen te
voegen en van het geheel een min of meer geprivatiseerde
onderneming te maken, sla je verschillende vliegen in één
klap. Je vergroot hun overlevingskansen, je vergroot het
aanbod en je creëert een organisatie die klantgericht kan
werken. Aan die flexibiliteit ontbreekt het nu."
BMC constateerde in 2004 dat dat laatste vooral bij OpMaat
het geval was. Hoewel het aanbod van de muziekschool
volgens dit onderzoek 'van een degelijke, ambachtelijke
kwaliteit' is, heeft Opmaat 'een wat ouderwetse uitstraling'.
Dat nam niet weg, schreven de onderzoekers, dat er de nodige
initiatieven zijn geweest tot vernieuwing, bijvoorbeeld met een
aanbod popmuziek of een aanbod specifiek gericht op niet-
westerse cultuur. Maar: "Wij constateren ontevredenheid bij de
afnemers - gemeenten en onderwijs - met betrekking tot
flexibiliteit, dynamiek en actueel aanbod.'
Op dat moment was er volgens het rapport al sprake van een
'lange geschiedenis van praten en nadenken' over de toekomst
van OpMaat. In plaats van perspectief te zien, zou de instelling
Je vergroot hun overlevingskansen, je vergroot het aanbod en je ere
Het stond zo mooi verwoord in het eindrapport van
adviesbureau BMC dat in februari 2004 verscheen.
"Wij adviseren de gemeente Vlaardingen op korte termijn een
beslissing te nemen omtrent fusie tussen de Vrije Academie en
OpMaat." De intentieverklaring van 6 juni 2006 die door de
drie partijen werd ondertekend, wekte de indruk dat er
door deze gesprekken juist steeds verder in het defensief zijn
gedrongen. Met als resultaat dat 'de afstand tot een modern
centrum voor kunsteducatie, volgens de lijnen van cultureel
ondernemerschap, heel groot is.' De situatie werd voor wat
betreft de muziekschool als volgt samengevat: "In de relatie
gemeente-OpMaat is sprake van een spiraal naar beneden:
Musis 110
