eigen instituut voor kunstzinnige vorming op na, Educare.
Wat is de positie van dit instituut bij een fusie?
Volgens Jack Tsang, van huis uit organisatie-adviseur en
redenerend vanuit de overtuiging dat waar een wil is, ook een
weg gevonden kan worden, hoeft geen van deze problemen
een serieus struikelblok te zijn. "Je kunt van verschillende
modellen uitgaan. Optie A: een regionaal instituut waarbij
Schiedam kan kiezen Educare in te brengen. Dat hoeft niet,
het mag wel. Optie B is een plaatselijk instituut dat uitgaat van
ontvlechting van de muziekschool. Het Vlaardingse deel
fuseert dan met de Vrije Academie. In beide opties koopt
Maassluis muziek in. Er is ook nog optie C waarin alles bij het
oude wordt gelaten. Maar daar zegt Vlaardingen dus nee
tegen."
Over het probleem van de B3-status zegt Tsang: "Dat kun je
eenvoudig oplossen door de rechten af te kopen. Of maak er
een sterfhuisconstructie van: alleen zittend personeel houdt de
oude rechten. Bij de verzelfstandiging van de Stadsgehoorzaal
is de rechtspositie van het personeel toch ook rimpelloos
geregeld?"
Tsang ziet geen enkele reden om nog langer te talmen.
Hij pleit voor druk op de ketel. "Wij zijn als gemeente
subsidieverstrekker. Dat geeft ons een grote invloed. Waarom
zeggen we niet gewoon: het gebeurt zoals wij het willen,
anders is de subsidiekraan het geëigende stuurmiddel."
Voormalig wethouder Ben van der Velde vindt deze aanpak
wel erg kort door de bocht. "Van een fusie onder dwang komt
meestal niets terecht. De partijen moeten willen. Bovendien
zijn je dwangmogelijkheden beperkt. De organisaties waar je
het over hebt zijn zelfstandige rechtspersonen. En zomaar
stoppen met subsidie, dat kan helemaal niet, dat is een vorm
van onbehoorlijk bestuur."
Tsang nuanceert: "De Muziekschool heeft financiële
problemen. De gemeente hoeft daar niks aan te doen, want
inderdaad, het gaat om een zelfstandige rechtspersoonlijkheid.
Maar wil de muziekschool extra middelen verwerven bij de
gemeente, dan ligt daar die motie die het college gaat
uitvoeren."
Maar bij een optie die ook maar enigszins naar dwang riekt,
zal Van der Veldes opvolger Robberegt in ieder geval de
muziekschool tegenover zich vinden, waarschuwt Hans
Eijsackers. "Geen subsidie betekent dat wij ons personeel niet
meer kunnen betalen. Dankzij de B3-status hebben wij het
recht om de gemeente om vervangende werkgelegenheid te
vragen. Van dat recht zullen we onmiddellijk gebruik maken.
En ik weet niet of men er wel op zit te wachten om veertig
muzikanten aan een baan te helpen."
Jack Tsang betwijfelt of het om zoveel mensen gaat.
Als er al mensen uit zouden moeten bij een fusie - wat nog
helemaal niet vaststaat - dan kunnen die onmiddellijk aan de
natuurlijk een heel vreemde motie. Wat kan de raad daar nou
mee bereiken? De gemeente heeft toch geen enkele
zeggenschap over het beleid van onafhankelijke stichtingen?"
Maar dat is meteen ook ongeveer alles wat Hulshof kwijt wil
over de pogingen om een plaatselijke dan wel regionale
instelling voor muzische vorming tot stand te brengen.
Over de positie die Schiedam in de discussie inneemt, laat zij
niets los. Vragen daarover noemt zij 'voorbarig'. Ze wil nog
wel zeggen dat het bestuur van Educare altijd bereid is te
praten over kwaliteitsverbeteringen.
Zwijgzaamheid wordt niet alleen in Schiedam betracht.
Een poging om helderheid te krijgen over de standpunten in
Maassluis lijkt aanvankelijk succes te hebben als de voorlichter
meldt dat cultuurwethouder John Scheerstra de volgende dag
telefonisch zal reageren op de vraag welk scenario de
voorkeur heeft in Maassluis: een regionaal instituut voor
musische vorming, of toch liever gewoon een plaatselijke
vestiging van de muziekschool zonder verdere franje.
Maar op het afgesproken uur laat Scheerstra het afweten en
komt opnieuw de voorlichter aan de lijn, dit keer met een
gezamenlijke verklaring namens de drie gemeenten.
Deze verklaring luidt dat Schiedam, Vlaardingen en Maassluis
na onderling overleg hebben besloten voorlopig geen
mededelingen te doen over het dossier OpMaat. Er vindt
binnenkort bestuurlijk overleg plaats waarbij ook OpMaat
aanwezig zal zijn. Tot op dat moment luidt het parool op de
drie stadskantoren: spreken is zilver, zwijgen is goud.
Met andere woorden: het hoofdpijndossier krijgt er nog een
paar pagina's bij. Ook na jarenlang praten en rapporteren zijn
de partijen er nog niet uit en wordt er verder geconfereerd.
Waar de blokkade precies ligt, is een kwestie van interpretatie.
Iedere speler op het bord denkt daar anders over. Ben van der
Velde kan de boosdoener niet zijn geweest, blijkt achteraf.
Na zijn vertrek is het touwtrekken gewoon doorgegaan.
"En let maar op: Jan Robberegt komt er ook niet uit," voorspelt
Van der Velde. Is OpMaat soms de grote dwarsligger?
Niet volgens Hans Eijackers. Hij denkt eerder dat alle stagnatie
is te herleiden tot de onduidelijke opstelling van de drie
gemeenten. "Die weten gewoon niet wat ze willen. Ze hebben
allemaal verschillende opvattingen over wat het mag kosten,
en afhankelijk van het college dat er zit veranderen ze ook nog
eens telkens van mening. Wij willen eerst weten waar we aan
toe zijn. We gaan ons niet in een ongewis avontuur storten,
we moeten ook aan de belangen van ons personeel denken.
Ons nadrukkelijk verzoek is: gemeenten: zeg nou in
Godsnaam eens duidelijk wat je wilt."
De vraag is maar of de gemeenten dat zelf wel weten. Eén
onderzoek hoe de musische vorming in de Waterwegsteden
het beste vormgegeven kan worden, heeft dit kennelijk niet
afdoende duidelijk weten te maken. Het uitvoerige rapport van
BMC uit 2004 lijkt achteraf geldsmijterij te zijn geweest, want
dan zou het verhaal overzichtelijk in elkaar zitten
slag in het onderwijs, zegt de fractievoorzitter van Groenlinks.
"Ik heb het nagevraagd. Daar is werk zat."
Tot zover Vlaardingen. Hoe staan de twee andere gemeenten
in de discussie? Schiedam heeft verwonderd gereageerd op de
motie waarin de Vlaardingse raad b en w oproept eindelijk
werk te maken van de fusie. Leonie Hulshof, hoofd van de
gemeentelijke afdeling Educatie en Welzijn en voorzitter van
de (aan de gemeente gelieerde) stichting Educare: "Het is
vanuit de coulissen wordt gemeld dat onlangs is besloten tot
een nieuw onderzoek. Dit keer worden niet de potentiële
fusiedeelnemers een voor een onder het vergrootglas gelegd,
maar gaat het om de vraag of regionale samenwerking in de
kunstzinnige vorming überhaupt wel haalbaar is.
De kosten voor het schrijven van deze nieuwe partituur in de
regionale Unvollendete komen voor rekening van de drie
Waterweggemeenten.
113 Musis