innige samenwerking
ik hoopte dat het een beetje tegenwicht zou geven en de
culturele verarming van onze Schiedamse samenleving zou
bestrijden.
Ik heb van 1964 tot zijn plotselinge overlijden in 1984 met mijn
vader samengewerkt. Daarna was ik zes jaar alleen directeur
van Mercator en van 1990 tot 2004 heb ik Mercator met mijn
zoon Dolf jr. gedreven. Toen heb ik het bedrijf definitief aan
hem overgedaan. Op een veilige afstand heb ik nog een beetje
bemoeienis. Zo ben ik nou eenmaal. Ik neem waar, als hij met
vakantie is, en ik geef soms advies, maar alleen als hij daarom
vraagt. Op alle drie periodes kijk ik dankbaar en tevreden terug.
Met mijn vader had ik een heldere werkverdeling die stoelde op
diep wederzijds respect, en dat gold later ook voor de manier
waarop ik met mijn eigen zoon heb gewerkt. Die had al heel
jong belangstelling voor het drukkersvak. Hij wilde zelfs van
school om zo snel mogelijk de drukkerij in te gaan. Dat mocht
van mij, maar dan moest hij eerst elders het vak leren.
Hij is toen als leerling bij Delta Druk in Rotterdam aangenomen,
en heeft daar zijn diploma's gehaald en het vak ook echt
geleerd. In 1990 kwam hij me vertellen dat hij klaar was voor
Mercator. Bij ons heeft hij zijn opleiding afgesloten met het
patroonsdiploma. In tegenstelling tot zijn vader is hij dus
bepaald geen autodidact. Het zit kennelijk in de familie, want
ook mijn dochter Inge werkt al vanaf de schoolbanken bij
Mercator. Zij heeft haar kwaliteiten in de afdeling DTP (Desk
Top Publishing) bewezen. Je kunt alleen met je familie een
familiebedrijf runnen, als je goede afspraken met elkaar hebt.
Bij ons was de belangrijkste dat de familieleden die bij Mercator
werkten, in de familiekring nooit over de zaak praatten.
Dat is altijd gelukt en het heeft me daardoor geen moeite
gekost om 'de boel bij elkaar te houden'. Natuurlijk hadden
mijn vader en ik, en later mijn zoon en ik, soms tegengestelde
ideeën. Die bespraken we dan op de zaak, en ook daarbij
golden gouden regels die we in het bedrijf hadden ontwikkeld:
respect voor elkaar en het belang van de zaak. Dat ging altijd
voor. Ik vind het - terugkijkend - een verrijking van mijn leven
dat ik zo met mijn vader en mijn zoon heb kunnen
samenwerken. Dat heeft ook gemaakt dat Mercator een
technisch veeleisende klus als Musis goed aankon, maar wel in
de vorm, waarin Hans van der Sloot het had opgezet en op de
manier waarop hij het blad als eindredacteur maakte.
Ik ben altijd een kleinschalige ondernemer gebleven. Ik was
bescheiden in de acquisitie en heb het bedrijf organisch laten
groeien. Wij waren en zijn geen verkopers. Ons idee is dat we
alles in het werk moeten stellen om een prima product te
maken. We blijven zo dicht mogelijk bij de opdrachten, en
begeleiden het gehele traject daarvan tot en met de aflevering.
Ik heb daardoor altijd een haast persoonlijke relatie met mijn
klanten gehad. De meeste waren uit mijn eigen leeftijdsgroep,
en zijn met mij, geleidelijk verdwenen. Bij Dolf jr. gaat het
precies zo. Ik vind het knap dat hij, ondanks verschuivingen in
de klantenkring nooit minder omzet heeft gedraaid dan
daarvoor. Wij kunnen op deze manier werken, omdat we
continuïteit stellen boven winstbejag. Daardoor was in de
bedrijfsvoering ook ruimte voor initiatieven die mij als
overtuigd Schiedammer sympathiek waren. In Schiedam
kennen mensen elkaar gemakkelijk en snel, en ik kende Hans
van der Sloot allang als schrijver en journalist en wist dat hij
met plannen rondliep om Schiedam weer een kwalitatief blad
te geven als in de jaren vijftig en zestig de Schiedamse
Gemeenschap. Ik vond en vind dat zo'n blad meerwaarde heeft
voor Schiedam en keek als kleine drukker met gevoel voor
historie ook met een schuine blik naar de ooit landelijk
vermaarde Schiedamse drukkerij Roelants. Het verhaal is
bekend. Roelants woonde tegenover de dichter Piet Paaltjes
aan de Lange Haven. Die riep dan over het water; "waar blijven
mijn drukproeven" en dan riep Roelants terug: "ik kom ze zo
brengen." Met Hans ging dat ook zo. Hij liet 's ochtends zijn
hond uit en reikte dan en passant het materiaal voor de nieuwe
Musis aan. Ik ben er trots op dat Mercator Musis zo lang heeft
gedrukt, en ik vind het heel erg jammer dat daaraan nu een
eind komt. Daarvoor is ten dele de kleinschaligheid
verantwoordelijk, die ik altijd heb gekoesterd en die ook het
beste bij mij past, maar voor een groter deel dat Hans ermee
stopt en een deel van het werk dat hij deed niet door zijn
opvolger en niet door ons kan worden overgenomen.
153 Musis
Dolf Jaeger sr., foto Cornelia Montfoort